The Tension Between Normative Justice and Dynamic Democracy from the Perspectives of John Rawls and Jean-Luc Nancy

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 1, 227 - 255, 30.06.2025

Ata Demir

Öz

This article explores the conceptual tension between John Rawls’s normative theory of justice and Jean-Luc Nancy’s dynamic and participatory understanding of democracy. Rawls, through his theory of “justice as fairness,” argues that social order should be structured according to principles that guarantee equal basic liberties for individuals and benefit the most disadvantaged members of society. Using theoretical tools such as the veil of ignorance and the original position, he envisions a framework where individuals can determine just principles independent of their personal interests. However, Rawls’s normative framework has been criticized for its universal and abstract structure, which can be difficult to adapt to diverse cultural and historical contexts. One such critique is articulated through Jean-Luc Nancy’s understanding of democracy. Nancy does not conceive democracy as a regime based on fixed norms or predefined values; rather, he interprets it as an open-ended and ever-evolving process of being-with, centered around the idea of being singular-plural. For Nancy, democracy is grounded in the collective existence of individuals and, therefore, prioritizes participation, flexibility, and plurality. His approach stands in opposition to authoritarian and hierarchical systems. This article highlights the philosophical divergence between Rawls’s model of justice, based on the consensus of rational individuals, and Nancy’s non-essentialist, relational model of democracy. In this context, it evaluates the practical limitations of Rawls’s theory and explores the possibilities offered by Nancy’s alternative democratic vision in terms of justice and political participation.

Anahtar Kelimeler

History of Philosophy , Justice , Democracy , Practical application , Rawls , Nancy

John Rawls ile Jean-Luc Nancy’nın Perspektifinden Normatif Adalet ile Dinamik Demokrasi Arasındaki Gerilim

Öz

Bu makale, John Rawls’un normatif adalet kuramı ile Jean-Luc Nancy’nin dinamik ve katılımcı demokrasi anlayışı arasındaki düşünsel gerilimi ele almaktadır. Rawls, “hakkaniyet olarak adalet” kuramıyla toplumsal düzenin, bireylerin eşit temel özgürlüklere sahip olduğu ve en dezavantajlı kesimlerin faydasını gözeten ilkelere göre şekillenmesi gerektiğini savunur. Bilgisizlik peçesi ve başlangıç durumu gibi kuramsal araçlarla, bireylerin kişisel çıkarlarından bağımsız olarak adil ilkeler belirleyebileceği öngörülür. Ancak Rawls’un bu normatif çerçevesi, evrensel ve soyut yapısı nedeniyle farklı kültürel ve tarihsel bağlamlara uyarlanabilirlik açısından eleştirilmiştir; bu eleştirilerden biri de Jean-Luc Nancy’nin demokrasi anlayışı üzerinden ortaya konulmaktadır. Nancy, demokrasiyi sabit normlar veya önceden tanımlanmış değerlere dayalı bir rejim olarak değil, tekil-çoğul-olma fikri etrafında gelişen, açık uçlu ve sürekli dönüşen bir varoluş süreci olarak yorumlar. Ona göre demokrasi, bireylerin kolektif bir şekilde var olmasını temel alır ve bu nedenle katılımcılığı, esnekliği ve çoğulluğu önceleyen bir yapıdır. Nancy’nin yaklaşımı, otoriter ve hiyerarşik sistemlere karşı bir duruş içerir. Makale, Rawls’un rasyonel bireylerin uzlaşısına dayalı adalet anlayışının, Nancy’nin özcü olmayan, ilişkisel demokrasi modeliyle nasıl çeliştiğini ortaya koyar. Bu bağlamda, Rawls’un teorisinin uygulamada karşılaştığı sınırlamalar değerlendirilirken, Nancy’nin sunduğu alternatif demokratik yaklaşımın adalet ve siyasal katılım açısından sağlayabileceği imkânlar tartışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Felsefe Tarihi , Adalet , Demokrasi , Pratik uygulama , Rawls , Nancy

Etik Beyan

BU MAKALE ETİK KURALLARA UYGUN HAZIRLANMIŞTIR.

Teşekkür

İLİMLE UĞRAŞAN VE DESTEKLEYENLERE TEŞEKKÜRLER.

Kaynakça

• Blocker, Harry Gene - Elizabeth H. Simith (ed.). John Rawls’ Theory of Social Justice: An Introduction ; [Based on a Conference Sponsored by the Ohio Program in the Humanities and Held at Ohio University in 1976]. Athens: Ohio Univ. Pr, 1980.
• Cohen, G. A. Rescuing justice and equality. Cambridge, Mass: Harvard University Press, 2008.
• Çelebi, Volkan. “Francis Gubial ile Söyleşi”. çev. Murat Erşen. Jean-Luc Nancy ile Karşılaşmalar,. ed. Volkan Çelebi. 485-489. İstanbul: MonoKL Yayınları, 2011.
• Demir, Ata. Jean-Luc Nacy’nin Siyaset Felsefesinde Çoğulculuk ve Demokrasi. Ankara: Tezkire Yayınları, 1. Basım, 2023.
• Freeman, Samuel Richard. Rawls. London: Routledge, Reprinted., 2010.
• Gabriel, Baptist. “Anlam Açılımı Karşısında Demokrasi. Sonsuzun İçlenmesi ve Dışlanması”. ed. Volkan Çelebi. çev. Önay Sözer. Jean-Luc Nancy ile Karşılaşmalar/MonoKL 5/10 (2011), 566-572.
• Hobbes, Thomas. Levithan. çev. Semih Lim. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2019.
• Hünler, Solmaz Zelyüt. Rawls ve MacIntyre - İki Adalet Arasında / Liberal ve Komunitaryan Düşüncelerin Çatışma Alanı. Ankara: Vadi Yayınları, 1997.
• Kant, Immanuel. Ahlak Metafiğinin Temellendirilmesi/Grundlegung Zur Metaphysik Der Sitten. çev. İonna Kuçuradı. Ankara: Türk Felsefe Kurumu, 2013.
• Kant, Immanuel. Immanuel Kant: Practical philosophy. ed. Mary J. Gregor. Cambridge: Cambridge University Press, 1996. https://doi.org/10.1017/CBO9780511813306
• Kymlicka, Will. Contemporary political philosophy: an introduction. Oxford ; New York: Oxford University Press, 2nd ed., 2002.
• Kymlicka, Will - Kılıç, Ebru. Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006.
• Lacoue-Labarthe, Philippe - Nancy, Jean-Luc. Retreating The Political. ed. Simon Sparks. London New York: Routledge, 1997.
• Locke, John. İkinci İnceleme: Hükümet Üzerine. çev. Mehmet Küçük. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2020.
• Nancy, Jean-Luc. Being Singular Plural. çev. Robert D. Richardson. California: Stanford University Press, 2000.
• Nancy, Jean-Luc. “Finite and Infinite Democracy”. çev. William McCuaig. Democracy İn What State? 58-75. New York: Columbia University Press, 2011.
• Nancy, Jean-Luc. “İle Olmak ve Demokrasi”. çev. Atakan Karakış. Jean-Luc Nancy ile Karşılaşmalar. ed. Volkan Çelebi. 10. İstanbul: MonoKL Yayınları, 2011. 252 • Normatif Adalet ile Dinamik Demokrasi Arasındaki Gerilim https://dergipark.org.tr/tr/pub/marifetname
• Nancy, Jean-Luc. “Ne yapmalı”. çev. Seliim Karlıtekin. Jean-Luc Nancy ile Karşı laşmalar. ed. Volkan Çelebi. 482-484. İstanbul: MonoKL Yayınları, 2011.
• Nancy, Jean-Luc. “Tekil Çoğul Olma/Jean-Luc Nancy ile Karşılaşmalar”. ed. Volkan Çelebi. çev. Bilge Akçora. MonoKL 5/10 (2011), 443-454.
• Nancy, Jean-Luc. The Creation of The World or Globalization. çev. Fraçois Raffoul - David Pettigrew. Albany: State University of New York Press, 2007.
• Nancy, Jean-Luc. The Inoperative Community. çev. Peter Connor. Minneapolis, Minnesota London: University of Minnesota Press, Ninth reprinting., 1991.
• Nancy, Jean-Luc. The Sense of the World. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1997.
• Nancy, Jean-Luc. The Sense of the World. çev. Jeffrey S. Librett. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1997.
• Nancy, Jean-Luc. The Truth of Democracy. New York: Fordham University Press, 1st ed., 2010.
• Nayak, Pulin B. “On Equality and Distributive Justice”. Econumic and Political Weekly 26/11-12 (1991), 611-616.
• Nozick, Robert. Anarchy, State, and Utopia. New York: Basic Books, 1974.
• Nozick, Robert. Anarşi, Devlet ve Ütopya. çev. Alişan Oktay. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006.
• Okin, Suzan Moller. “Justice and Gender”. Philosophy & Public Affairs 16/1 (1987), 42-72.
• Pogge, Thomas. John Rawls: His Life and Theory of Justice. Cary: Oxford University Press, Incorporated, 2007.
• Rawls, John. A Theory of Justice. Harvard University Press, 1971.
• Rawls, John. Bir Adalet Teorisi. çev. Mehmet Turan. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2021.
• Rawls, John. Siyasi Liberalizm. çev. Mehmet Fevzi Bilgin. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007. Rawls, John - Freeman, Samuel. Collected Papers. Cambridge (Mass.) London: Harvard university press, 1999.
• Sandel, Michael J. (ed.). Liberalism and Its Critics. New York: New York Univ. Pr, 1984.
• Sandel, Michael J. Liberalism and the Limits of Justice. Cambridge: Cambridge University Press, Second edition., 1998. https://doi.org/10.1017/CBO9780511810152
• Sözer, Önay. “Nihilizm ve Demokrasi”. Jean-Luc Nancy ile Karşılaşmalar/MonoKL 5/10 (2011), 573-579.
• Touraine, Alain. Demokrasi Nedir? çev. Olcay Kunal. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1997. Üskül Engin, Zeynep Özlem. “John Rawls: Bir Sözlemeci Adalet Kuramı”. Çağdaş Hukuk Felsefesine Giriş. thk. Ahmet Haluk Atalay. İstanbul: The Tension Between Normative Justice and Dynamic Democracy • 253 marifetname | ISSN: 2757-752X Teknik Yayıncılık, 2004.
• Voice, Paul. Rawls Explained: From Fairness to Utopia. Chicago: Open court, 2011.
• Weber, Eric Thomas. Rawls, Dewey, and Constructivism: On the Epistemology of Justice. London: Continuum, 2010.
• Yılmaz, Ramazan. “Richard Rorty’nin Post-Felsefi Kültürü”. Toplum Bilimleri Dergisi 29 (2020), 239-253.
• Yılmaz, Ramazan. “Umut Felsefesi Olarak Pragmatizm ve İnsana Olan Güven”. Özne 41. Kitap Pragmatizm. 315-338. Konya: Çizgi Kitabevi, 2024.