Avrupa’da Aşırı Sağın Kadınları: Geçmiş Değil, Bugün Gibi… Buyurgan Aile Öğretisi Bağlamında Kadınların Aşırı Sağa Yönelimine İlişkin Psiko-Politik Bir Değerlendirme

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: Özel Sayı, 24 - 46, 19.07.2025

Gülçin Özge Tan

https://doi.org/10.14782/marmarasbd.1678595

Öz

Bu makale, kadınların aşırı sağ siyasetteki konumunu tarihsel bir süreklilik içinde ele alarak, faşist rejimlerdeki kadın temsili ile günümüz aşırı sağ hareketlerindeki kadın katılımını karşılaştırmalı olarak incelemektedir. Makalede, özellikle 21.yüzyılda Avrupa’da yükselişe geçen sağ popülist ve aşırı sağ partilerde kadınların hem seçmen hem de lider olarak artan varlığına dikkat çekilmiştir. Bu bağlamda, kadınların geleneksel ataerkil aile ideolojisine nasıl eklemlendiği, neoliberal politikalarla kurulan ittifaklarla birlikte analiz edilmiştir. Aşırı sağın cinsiyetçi düzeni tahkim eden söylemleri ve kadın hakları söylemini araçsallaştırması üzerinden, kadınların bu hareketlere yöneliminin toplumsal, ideolojik ve duygulanımsal nedenleri tartışılmıştır. Kadınların bu hareketlere yönelimlerinin ardında yatan yapısal, ideolojik ve duygusal nedenler, özellikle baskı, aidiyet arayışı ve cinsiyet rejimleriyle olan ilişkileri çerçevesinde ele alınmıştır. Makale, kadınların aşırı sağ ile olan bağını, annelik ideolojisi, kadınların çalışma hayatındaki temsili ve feminist hareketlerle kurulan gerilimli ilişkiler gibi konular üzerinden değerlendirmiştir. Wilhelm Reich’in buyurgan aile öğretisi ve cinsel bastırma tezi çerçevesinde, kadınların aşırı sağa yöneliminin psiko-politik boyutunu anlamaya dair bir zemin kurulmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak, kadınların aşırı sağ içindeki konumları yalnızca ideolojik değil, aynı zamanda yapısal krizlerin, korkuların ve aidiyet arayışlarının şekillendirdiği çok katmanlı bir olgu olarak ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Aşırı Sağ , Buyurgan Aile Öğretisi , Psiko-politika. , Kadın , Faşizm

Women of the Far Right in Europe: Like Today, Not the Past...

Öz

This article analyses the position of women in far-right politics in a historical continuum, comparing women's representation in fascist regimes with women's participation in contemporary far-right movements. The article draws attention to the increasing presence of women as voters and leaders in right-wing populist and far-right parties that have emerged in Europe in the 21st century. It analyses the ways in which women are articulated within traditional patriarchal family ideologies, as well as their alliances with neoliberal policies. Through the discourses of the extreme right, which reinforce the sexist order, and the instrumentalization of women's rights discourse, the social, ideological and affective reasons underlying women's orientation towards these movements are discussed. These reasons are discussed in the context of oppression, the search for belonging and their relationship to gender regimes. The article analyzes women's engagement with the extreme right through issues such as the ideology of motherhood, the representation of women in the labor market and the tense relationship with feminist movements. Within the framework of Wilhelm Reich's doctrine of the commanding family and the thesis of sexual repression, an attempt is made to establish a basis for understanding the psycho-political dimension of women's turn to the extreme right. As a result, the position of women within the extreme right is analyzed as a multifaceted phenomenon, shaped not only by ideological but also by structural crises, fears and the search for belonging.

Anahtar Kelimeler

Far Right , Authoritarian Family Doctrine , Fascism , Psycho-politics. , Women

Kaynakça

• Althusser, L. (2015) İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. İstanbul: İthaki Yayınları.
• Anderson, B. (2015) Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması. İstanbul: Metis Yayınları.
• Aytaç, A. M. (2015) Ailenin Serencamı: Türkiye'de Modern Aile Fikrinin Oluşması. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Blee, K. (2020) Do White Supremacist Women Adopt Movement Archetypes of Mother, Whore, and Fighter? University of Oslo, Center for Research on Extremism, 15 Aralık. https://www.sv.uio.no/c-rex/english/news-and-events/right-now/2020/white-supremacist-women-movement-archetypes.html (Erişim Tarihi: 05.04.2025).
• Blee, K. M. (1996) Becoming a Racist: Women in Contemporary Ku Klux Klan and Neo-Nazi Groups. Gender and Society 10(6), 680-702.
• Blee, K. M. (2002) Inside Organized Racism: Women in the Hate Movement. London: University of California Press.
• Castle, T. (2012) Morrigan Rising: Exploring Female-Targeted Propaganda on Hate Group Websites. European Journal of Cultural Studies 15(6), 679-694.
• Connell, R. (2019) Erkeklikler. Ankara: Phoenix.
• Çakı, C. & Gülada, M. O. (2018) Nazizm İdeolojisinde Alman Kadınları: "Ns-Frauen-Warte" Propaganda Dergisi Üzerine İnceleme. Medeniyet ve Toplum 2(2), 89-105.
• Çolakoğlu, S. (2023) Aşırı Sağ Terör Gruplarında Kadınlar: Geleneksel Kimliklere Meydan Okumak Mı? Geleneksel Kimlikleri Sürdürmek Mi?. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 179-200.
• Durham, M. (2006) Women and Fascism. London and New York: Routledge.
• Evans, R. J. (1976) The Feminist Movement in Germany 1894-1933. London and Beverly Hills: SAGE Publications.
• Farris, S. (2017) In the Name of Women’s Rights: The Rise of Femonationalism. Durham: Duke University Press.
• Finchelstein, F. (2019) Faşizmden Popülizme. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Freud, S. (2014) Grup Psikolojisi ve Ego Analizi. Ankara: Alter Yayıncılık.
• Freud, S. (2016) Kültürdeki Huzursuzluk. İstanbul: Say Yayınları.
• Gupta, C. (1991) Politics of Gender: Women in Nazi Germany. Economic and Political Weekly, 40-48.
• hooks, b. (2021) Değişme İsteği: Erkekler, Erkeklik ve Sevgi. İstanbul: bgst yayınları.
• Koonz, C. (2013) Mothers in the Fatherland: Women, the Family and Nazi Politics. Oxon: Routledge.
• Macciocchi, M. A. (2016) Faşizm Analizi. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Majewska, E. (2023) Feminist Antifaşizm. İstanbul: Otonom Yayıncılık.
• Millett, K. (2011) Cinsel Politika. İstanbul: Payel Yayınevi.
• Mudde, C. (2022) Günümüzde Aşırı Sağ. Ankara: Nika Yayınevi.
• Orr, J. (2019) Women and the Far Right. International Socialism. https://isj.org.uk/women-and-the-far-right/#footnote-10080-11 (Erişim Tarihi 11.11.2024).
• Özdemir, C. O. (2023) İspanya Krallığı'nda Cumhuriyetçilik: Tarihsel Gelişim ve Güncel Tartışmalar. S. Saç (der.), Cumhuriyetçilik ve Cumhuriyetler: Düşünceyi Derinleştirmek Pratiği Sorgulamak (327-343). Ankara: Nika Yayınevi.
• Passmore, K. (2018) Faşizm: Çok Kısa Bir Başlangıç. İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınevi.
• Reich, W. (1975) Faşizmin Kitle Ruhu Anlayışı. İstanbul: Payel Yayınevi.
• Tekeli, Ş. (1984) Faşizm ve Kadınlar. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası 38 (3-4), 405-429.
• Thompson, E. & Bennett, K. (2015) Measurement of Masculinity Ideologies: A (Critical) Review. Psychology of Men & Masculinity, 16(2), 115-133.
• Türkoğlu, B. (2022) Erkeklik Krizi. FeministBellek, 18 Kasım. https://feministbellek.org/erkeklik-krizi/ (Erişim Tarihi: 11.11.2024).
• Yıkmış, M. S. (2018) Pronatalist Kültürde Anne Olmamak. Fe Dergi, 85-97.