Views of Mothers about Cartoons’ Impact on Children’ Behaviour

Yıl 2012, Cilt: 35 Sayı: 35, 157 - 173, 11.10.2013

Atiye Özdemir Oya Ramazan

Öz

The purpose of this study is to examine effects of cartoons on child audiences regarding the views of mothers. This research was designed according to descriptive method and survey model. The sample of research consisted of 940 mothers who have child attending public pre-schools (preschool-kindergarten) and primary schools (fi rst, second
and third graders) in the center of Isparta province. To collect data, a questionnaire was designed by the researcher. Frequencies and percentiles of the answers of parents to the
questions for pre-school kids and primary school students have been computed separately. The results obtained in this study show both pre-school and primary school children’s
watch cartoon programs on average 1 to 2 hours per day. Mothers rated television as ‘a multifunctional device’, ‘informative device’ and ‘leisure time device’ consecutively. Older students spared more time to watch cartoon fi lms than to games and social activities. A majority of the children prefer a certain cartoon fi lm and watch it on a regular basis. The
fi ndings suggest that a substantial number of pre-school kids prefer to watch cartoon fi lms which have human characters in the heart of them. According to the mothers it is mostly
primary school children who believe that the virtual heroines, the places and scenes of the fi lms are genuine. There is no signifi cant difference between pre-school kids and primary
school children in identifying themselves with the heroines of the cartoon fi lms, imitating the movements they have seen in them and using the words they have heard in their daily
routines. Besides, other fi ndings suggest that both pre-school kids and primary school children exhibit behaviour very much related to the content of these cartoon fi lms, have
requests inspired from them and ask questions and talk about these fi lms at varying degrees. According to the fi ndings of the four questions asked ‘My child asks for items (toys, clothes and other things) which he has seen in a cartoon fi lm’, ‘cartoon fi lms have an impact on
her choices of clothes and toys’, cartoon fi lms have an effect on his food and drinks’, ‘wants to buy clothes which have the cartoon fi lm characters on them’, cartoon fi lms have
a signifi cant impact on primary school children’s choices. The last eight questions of the questionnaire suggest that both pre-school kids and primary school children talk with their
parents about the cartoon fi lms.
Key words: Television, cartoons, pre-school, elementary school, mothers views

Anahtar Kelimeler

-

ÇİZGİ FİLMLERİN ÇOCUKLARIN DAVRANIŞLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ANNE GÖRÜŞLERİNE GÖRE İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, çizgi filmlerin çocuk izleyiciler üzerindeki etkilerini anne
görüşlerine göre belirlemektir. Betimsel yöntem ve tarama modeline göre desenlenmiş
olan araştırmanın örneklemi, Isparta il merkezindeki devlete ait okul öncesi eğitim
kurumları (anasınıfı-anaokulu) ile ilköğretim okullarının 1, 2 ve 3. sınıflarına devam
eden 940 çocuğun annelerinden oluşmuştur. Araştırmada veriler, araştırmacılar tarafından
geliştirilen anket ile toplanmıştır. Annelerin anket sorularına verdikleri yanıtların frekans ve
yüzdeleri okul öncesi dönem çocukları ile ilköğretim öğrencileri için ayrı hesaplanmıştır.
Bu araştırmadan elde edilen sonuçlara göre çocukların tümü günde ortalama 1 veya 2 saat
çizgi film programlarını seyretmektedir. Örneklemdeki anneler televizyonu birinci sırada
‘birden çok işlevi olan araç’, ikinci sırada ‘bilgilendirici araç’, üçüncü sırada ise ‘boş
zamanı değerlendirici araç’ olarak algılamaktadır. Yaşı büyük olan çocukların çizgi fi lm
izlemeye ayırdığı süre, oyun ve diğer sosyal aktivitelere ayırdığı süreden daha fazladır.
Çocukların çoğunluğu belirli çizgi filmleri diğerlerine tercih etmekte ve düzenli olarak
izlemektedir. Araştırmanın bulguları, okul öncesi dönem çocuklarının çoğunun insan
karakterlerin yer aldığı çizgi filmler izlemeyi tercih ettiklerini göstermektedir. Annelerin
ifadelerine göre, ilköğretim çocukları çizgi filmdeki hayali kahraman, mekân ya da olayların
gerçek olduğuna daha çok inanmaktadır. Çocukların kendilerini çizgi film kahramanları
ile özdeşleştirme, çizgi filmde gördüğü hareketleri tekrar etme, çizgi filmde duyduğu
kelimeleri ya da ifadeleri günlük hayatta kullanma davranışları açısından okul öncesi ve
ilköğretim çocukları arasında fark görülmemektedir. Bunun yanı sıra elde edilen diğer
bulgular, okul öncesi ve ilköğretim çocuklarının değişen oranlarda çizgi filmlerin içeriği ile
ilişkili davranışlar sergilediklerini, çizgi filmlerle bağlantılı taleplerde bulunduklarını, çizgi
filmler ile ilgili konuştuklarını ve sorular sorduklarını ortaya koymaktadır.‘Çocuğum çizgi
filmde gördüğü ürünleri (oyuncak, kıyafet ve diğer aksesuarlar gibi) almayı talep eder’,
‘çizgi filmler giysi ve oyuncak seçimini etkiler’, ‘çizgi filmler yiyecek ve içecek tercihini
etkiler’, ‘üzerinde çizgi film kahramanı bulunan eşyaları almak ister’ şeklindeki benzer
dört anket maddesinden elde edilen sonuçlara göre çizgi filmler daha çok ilköğretim çağı
çocuklarının tercihlerini etkilemektedir. Anketin son sekiz sorusuna annelerin verdikleri
yanıtlara bakıldığında hem okul öncesi hem de ilköğretim çocuklarının izledikleri çizgi
filmler hakkında aile üyeleri ile konuştukları ve sorular sordukları anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Televizyon, çizgi fi lm, okul öncesi, ilköğretim, anne görüşleri

Kaynakça

• Arş. Gör. Dr. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi ABD. [e-mail]
• Yrd. Doç. Dr. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Okul Öncesi ABD., [e-mail]
• Cevap seçenekleri 5 (her zaman), 4 (sÕk sÕk), 3 (ara sÕra), 2 (nadiren), 1 (hiç bir zaman)