Organizational Factors Predicting Teachers' Life Satisfaction: Organizational Health and Organizational Trust

Yıl 2020, Cilt: 52 Sayı: 52, 384 - 399, 26.06.2020

Halil Ekşi , Mustafa Özgenel , Nuray Bora

https://doi.org/10.15285/maruaebd.653107

Öz

The purpose of this study is to analyze the relationships between organizational health, organizational trust and, life satisfaction, besides to determine the predictive value of organizational health and organizational trust on the life satisfaction. The research was carried out according to the relational survey model. The research sample of the study consists of 329 primary and secondary school teachers working in private and public schools in the 2018 -2019 academic year in Darıca district of Kocaeli province. The data were obtained with the help of three scales. These are The Organizational Health Inventory, The Organizational Trust Scale and The Life Satisfaction Scale. The data were analyzed by independent t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), correlation and regression analyses. The results suggest that there is a positive and medium correlation found between organizational health and organizational trust and life satisfaction of the teachers. In addition, it was concluded that teachers' organizational health and organizational trust levels related to the 32 % of the life satisfaction. 

Anahtar Kelimeler

Organizational Health, Organizational Trust, Life Satisfaction

Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin örgüt sağlığı, örgütsel güven ve yaşam doyumu arasındaki ilişkileri inceleyerek, örgüt sağlığı ve örgütsel güvenin yaşam doyumunu yordayıp yordamadığını ortaya koymaktır. Araştırma modeli olarak ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi, 2018-2019 öğretim yılında Kocaeli Darıca ilçesinde özel ve resmi ilk ve ortaokullarda görev yapan 329 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada verileri toplamak için, Örgüt Sağlığı Envanteri, Örgütsel Güven Ölçeği ve Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Veriler bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelâsyon ve regresyon analizleri ile çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, öğretmenlerin örgütsel sağlık ile örgütsel güven ve yaşam doyum düzeyleri arasında pozitif yönde ve orta düzeyde ilişki vardır. Ayrıca öğretmenlerin örgüt sağlığı ile örgütsel güven düzeyleri, yaşam doyumlarını %32 oranında yordamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Örgüt sağlığı, örgüt sel güven, yaşam doyumu

Kaynakça

• Altun, S. (2001). Örgüt Sağlığı. Ankara: Nobel.
• Appleton, S. and Song, L. (2008). Life satisfaction in urban China: components and determinants. World Development, (36), 11.
• Asunakutlu, T. (2002). Örgütsel güvenin oluşturulmasına ilişkin unsurlar ve bir değerlendirme. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 1-13.
• Atkinson, S. & Butcher, D. (2003). Trust in managerial relationships. Journal of Managerial Psychology, 18(4), 282–304. Aydın, M. (1993) Çağdaş Eğitim Denetim (3. Baskı). Ankara: Şafak Matbaası
• Ayduğ, D. (2014) İlkokulların örgüt sağlığı ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişkikerin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi.(Tez No: 375311)
• Başaran, İ. E. (2000). Eğitim yönetimi: Nitelikli okul (4. Baskı). Ankara: Feryal matbaası.
• Bradley, R.H., Corwyn, R. (2004). Life satisfaction among European American, African American, Mexican American, and Dominican American adolescents. International Journal of behavioral development, 28, 385–400.
• Campbell J. W., & Im, T. (2014). Identification and trust in public organizations: A communicative approach. Public Management Review. 17(8), 1065-1084.
• Charu, M. (2012). Occupational Stress and its impact on QWL with specific reference to Hotel Industry. Advances in Management
• Creswell, J. W. (2017). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi [Educational research: Planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research]. İstanbul: Edam.
• Çelebi, M. (2014). Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel sağlık ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Bismil İlçesi örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi.(Tez No: 439922)
• Dağlı, A.& Baysal, N.(2016). Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 59 (1250-1262)
• Dağlı, A.& Baysal, N.(2017). Öğretmenlerin yaşam doyumlarının araştırılması. Universal Journal of Educational Research 5(7): 1250-1256
• Demirel, S., & Canat, S. (2004). Ankara’daki beş eğitim kurumunda kendini yaralama davranışı üzerine bir çalışma. Kriz Dergisi, 12(3), 1-9.
• Di Fabio, A. (2017). The psychology of sustainability and sustainable development for well-being in organizations. Front. Psychol. 8:1534.
• Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95, 542-575.
• Diener, E., Emmons, R. A., Laresen, R. J. ve Griffin, S. (1985) The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49, 71-75.
• Easterlin, R. A. (2006). Life cycle happiness and its sources: Intersections of psychology, economics, and demography. Journal of Economic Psychology, 27(4), 463-482.
• Erdem, A. R. (2003). Üniversite kültüründe önemli bir unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 55-72.
• Fulmer, C. A., & Gelfand, M. J. (2012). At what level (and in whom) we trust across multiple organizational levels. Journal of management, 38, 1167–1230
• Graves, L. M., Ohlott, P. J., & Ruderman, M. N. (2007). Commitment to family roles: Effects on manager’sattitudes and performance. Journal of Applied Psychology, 92(1), 44-56.
• Hannum, J. W., Hoy, W., K. & Sabo, D. ( 1996, April). Organizational health and student achievement and in middle schools. A paper presented at the American Educational Research Association Meeting, New York
• Heller, D., Judge, T. A., & Watson, D. (2002). The confounding role of personality and trait affectivity in the relationship between job and life satisfaction. Journal of Organizational Behavior, 23, 815-835.
• Henry, J. (2005). “The healthy organization,” in Research Companion to Organizational Health Psychology, eds A.-S. G. Antoniou and C. L. Cooper (Cheltenham: Edward Elgar), 382–391.
• Hermawati, A.(2014) Quality of work-life and organizational trust related to job satisfaction and organizational commitment at private higher education institutions in Malang-Indonesia. Journal of Basic Applied Science Research 4(2)349-357.
• Homans, G. (1950). The human group. New York: Harcourt, Brace, Jovanovich.
• Hoy, W. K. & Hannum, J. (1997). Middle school climate: An empirical assessment of organizational health and student achievement. Educational Administration Quarterly, 33, 290–311.
• Hoy, W. K.& Sabo, D. & Barnes, K. Organizational health and faculty trust: A view from the middle level. Research in Middle Level Education Quarterly, 19(3), 21-39.
• Hoy, W. K. & Miscel, C.G.(2015) Eğitim yönetimi teori, araştırma ve uygulama. (Çev. Ed. S. Turan) Ankara: Nobel Yayıncılık. Hoy, W. K., & Tschannen-Moran, M. (1999). The five faces of trust: An empirical confirmation in urban elementary schools. Journal of School Leadership, 9, 184-208.
• Hoy, W. K., Smith, P. A. ve Sweetland, S. R. (2002). The development of the organizational climate index for high schools: Its measure and relationship to faculty trust. The High School Journal, 86(2), 38-49.
• Hoy, W. K., Tarter, C. J., & Kottkamp, R. B. (1991). Open schools/healthy schools: Measuring organizational climate. Newbury Park, CA: Sage.
• Hoy, W. K., & Tschannen-Moran, M. (2007). The conceptualization and measurement of faculty trust in schools. Essential ideas for the reform of American schools.
• Huff, L. ve L. Kelly (2003), Levels of Organizational Trust in Individualist Versus Collectivist Societies: A Seven Nation Study. Organization Science, 14 (1), 81-90. Jahed, H. (2007). Organizational health, Tadbir Scientific & Educational monthly,16 (159),16-29.
• Keser, A. (2003) Çalışmanın anlamı, insan yaşamındaki yeri ve yaşam doyumu üzerine bir uygulama.(Yayımlanmamış Doktora Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa
• Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri [Sampling methods]. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44-6.
• Koohsar, A. K. H., & Bonab, B. H. (2011). Relation between quality of attachment and life satisfaction in high school administrators. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30, 954-958.
• Korkmaz, M. (2011). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ve örgüt sağlığının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 117139.
• Lelkes, O. (2008). Happiness across the life cycle: Exploring age-specific preferencesMeier, D. (1995). The power of their ideas: Lessons for America from a small school in Harlem. Boston: Beacon Press.
• Licata, J. W. ve Harper, G.W. (2001). Organizational health and robust school vision. Educational Administration Quarterly, 37 (1), 5–26.
• Lowe G. (2010). Healthy Organizations: How Vibrant Workplaces Inspire Employees to Achieve Sustainable Success. Toronto, ON: University of Toronto Press.
• Meier, D. (1995). The power of their ideas: Lessons for America from a small school in Harlem. Boston: Beacon Press.
• Memduhoğlu, H.B. & Zengin, M. (2010). Örgütsel güven. H.B. Memduhoğlu ve K. Yılmaz (Eds.), Yönetimde yeni yaklaşımlar içinde (s.261-273). Ankara: Pegem Akademi.
• Miles, M.B. (1969). Planned change and organizational health: Figure andground. In ED. Carver & T. J. Sergiovanni (Eds.), Organizations and human behavior (pp. 375-391). New York: McGraw – Hill.
• Mishra, J., Morrisey, M.A. (1990). Trust in employee/employer relationship a survey of west Michigan manager. Public Personal Management, 19, 443 – 461.
• Palmer. B., Donaldson, C. & Stough, C. (2012). Emotional intelegence and life satisfication. Personality and Individual Diffrence,33, 1091-1100.
• Parsons, T. (1967). Sociological Theory and Modern Society. New York: The Free Press.
• Saari, L. M., & Judge, T. A. (2004). Employee attitudes and job satisfaction. Human Resource Management, 43, 95-407.
• Sharma.R.D., Jyoti, Jeevan. (2006) ”Does Job Satisfaction influence Life Satisfaction or is it the other way round?” Nice Journal of Business, Vol.1, No.1 (January-June) pp 27-39.
• Singh, U., & Srivastava, K. B. (2016). Organizational trust and organizational citizenship behavior. Global Business Review, 17(3), 594-609.
• Sparks K., Faragher B., Cooper C. L. (2001). Well-being and occupational health in the 21st century workplace. J. Occup. Organ. Psychol. 74 489–509.
• Taneri, A. (2011). İlköğretim kurumlarında etik liderlik ile örgüt sağlığı arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tschannen-Moran, M.,(2000).Collobration and need for trust. Journal of Educational Administratition, 84(4), 308-331.
• Tsui, T.K. & Cheng, C.Y. (1999). School organizational health and teacher commitment: A contingency study with multi-level analysis. Educational Research and Evaluation 5( 3), pp. 249-268.
• Uras, M. (2000). Lise öğretmenlerinin örgüt sağlığının moral, yenilikçilik, özerklik, uyum ve problem çözme yeterliği boyutlarına ilişkin algıları, Pamukkale Üniversitesi, Denizli Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı:7
• Yetim, Ü. (1993). Life satisfaction: A study based on the organization of personal projects. Social Indicators Research, 29 (3), 277-289.
• Yıldız, E. (2016) Öğretmenlerin meslek etik ilkelerine uygun davranma algılarının işe yabancılaşma-yaşam doyumu ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir
• Yılmaz, E. (2006). Okullardaki örgütsel güven düzeyinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 739-756.
• Yüksel, Ö. (2007). İnsan Kaynakları Yönetimi,(6. Baskı), Ankara: Matbaacılık Baskı
• Zahed, A. & Moeinika, M. (2010). A study of simple and multiple relations between organizational health and faculty trust in female high schools. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2 1532–1536.