AĞRI DAĞI’NIN TURİZM POTANSİYELİ VE DEĞERLENDİRME DURUMU

Yıl 2016, Sayı: 34, 217 - 229, 29.10.2016

FARUK Kaya

Öz

Dünyadaki başlıca turizm kaynaklarından biri olan dağlık alanlarda, turizm hızla gelişen bir olgu olmasına ve ülkemizde bu alanda değerlendirilebilecek birçok dağ bulunmasına rağmen, bu sektörde yeterli gelişmenin sağlanamadığı dikkati çekmektedir. Özellikle dağcılık açısından tatmin edici bir yüksekliğe sahip olması ve kutsal kitaplarda geçen Nuh Tufanı ile ilişkilendirilmesinin yanı sıra, görsel manzarası ve 5137 m. yükseltisi ile yüksek irtifa tutkusunun en iyi yaşandığı, gizemli, heybetli ve sayısız efsanelere konu olmuş Ağrı Dağı ülkemizin önemli turizm potansiyeline sahip dağlarının başında gelmektedir.

Ağrı Dağı’nın bu yüksek turizm potansiyeline rağmen hak ettiği ölçüde değerlendirilemediğinin nedenlerini irdelediğimizde; bürokratik engeller, sosyoekonomik açıdan geri kalmış bir bölgede yer alması, tanıtım yetersizliği, sektörde çalışacak nitelikli iş gücü eksikliği, destinasyon bölgesinde olmaması, yerel ve bölgesel ulaşım alt yapısının yetersiz oluşu,  kentsel alt yapıdaki problemler, özellikle Ağrı, Iğdır ve Doğubayazıt kent belediye hizmetlerinin yetersizliği, müze eksikliği, konaklama tesislerinin yetersizliği, donanım eksikliği ve devlet teşviklerinden turizmcilerin yeterince haberdar olmaması gibi sorunlarla karşılaşmaktayız. Ayrıca kapsamlı ve bütüncül bir pazarlama anlayışının olmaması, yerel halkın turizmi sahiplenmemesi ile Ağrı Dağı ve çevresindeki turizm kaynaklarının uluslararası turizm arenasında tanıtımının yeterince yapılamaması da önemli sorunlar arasında sayılabilir.

Bu çalışmanın amacı coğrafya ve turizm coğrafyası disiplini doğrultusunda genelde ülkemizdeki dağlık alanlara, dağlara ve bu alandaki kullanımlara özelde ise Ağrı Dağı’na dikkat çekmek, sorunları tespit ederek bu sorunların bertaraf edilmesine yönelik öneriler geliştirmek ve farkındalık oluşturmaktır.

Anahtar Kelimeler: Ağrı Dağı, inanç turizmi, turizm potansiyeli, değerlendirme durumu

Anahtar Kelimeler

Ağrı Dağı, inanç turizmi, turizm potansiyeli, değerlendirme durumu

Kaynakça

• Altınlı, İ.E. (1964). 1:500 000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası, Van Paftası İzahnamesi. Ankara: MTA Enstitüsü Yayını.
• Başaran, C., Tavukçu, A. Y. & Keleş, V. (2007). Geçmişten günümüze Nuh’un Gemisi araştırmaları. I. Uluslararası Ağrı Dağı ve Nuh’un
• Gemisi Sempozyumu, (s. 108-113). İstanbul. Belli, O. (2009). Ararat (Hari Ararat) Adının Kökeni, Türk Kültüründe Ağrı Dağı.Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını.
• Deniz, O. (2007). Ağrı Dağı ve Dağcılık turizmi açısından değerlendirilmesi. I. Uluslararası Ağrı Dağı ve Nuh’un Gemisi Sempozyumu
• Bildiriler Kitabı, İstanbul. Doğan, Sertkaya, Ö. (2011). Silivri’de turizmin gelişmesi: sorunlar ve çözüm önerileri. Doğu Coğrafya Dergisi, 16(5), 90.
• Doğan, M. (2012). A Case for alternative tourism: Mountain tourism. 2nd İnterdisiplinary Tourism Research Conference. Fethiye.
• Doğanay, H. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
• Doğanay, H. (2003). Ağrı Dağı ve turistik önemi. Doğu Coğrafya Dergisi, 9.
• Erinç, S. (1953). Doğu Anadolu Coğrafyası. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayını.
• Funnel, D. C. & Price, M. F. (2003). Mountain geography: A review. The Geographical Journal, 169(3), 183-190.
• Güner, Y, (1986). Nuh'un Gemisi Ağrı Dağı'nda mı?. Jeomorfoloji Dergisi, 14.
• Kaya, F. & Arınç, K. (2003). Doğubayazıt İlçesi’nin turizm potansiyeli. Sosyal Bilimler Dergisi, 31(3), 159-185.
• Kaya, F., Kocaman, S., Belge, R. & Dayan, N. (2013). Ağrı Dağı Turizm Çalıştayı Sonuç Raporu. Ağrı.
• Kaya, F. & Kocaman, S. (2014). Ağrı İlinin Turizm Coğrafyası. Erzurum: Zafer Medya.
• Ketin, İ. (1983). Türkiye Jeolojisine Genel Bir Bakış. İstanbul: İstanbul Teknik Üniv. Kütüphanesi.
• Kuzeydoğa, (2016). 22 Şubat 2016 tarihinde www.kuzeydoga.org/oda/DOG029.pdf adresinden edinilmiştir.
• Mountain Agenda, (1998). Mountains of the World: Water Towers for the 21st Century, Mountain Agenda. Bern.
• Mountain Agenda, (1999). Mountains of the World: Tourism and Sustainable Mountain Development, Mountain Agenda. Bern.
• Nasuhmahruki, (2016). 02 Mart 2016 tarihinde www.nasuhmahruki.com adresinden edinilmiştir.
• Özey, R (2002). Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği. İstanbul: Aktif Yayınevi.
• Palabıyık, H. (2007).Klasik islam coğrafyacılarına göre Ağrı ve Cudi Dağları. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 19.
• Somuncu, M. (2004). Dağcılık ve dağ turizmindeki ikilem: Ekonomik yarar ve ekolojik bedel. Coğrafi Bilimler Dergisi, 2(1), 1-21.
• Swarbrooke, J. (1999). Sustainable Tourism Management. Oxon and New York: Cabi Publishing.
• T. C. Çevre ve Orman Bakanlığı, (2004). Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürlüğü Çevre Envanteri Dairesi Başkanlığı,
• Türkiye Çevre Atlası. Ankara. Tüzel, Ö. (1993). The Aladağ Climbs and Treks in Turkey’s Crimson Mountains. Milnthorpe, Cumbria: Cicerone Press.
• Uyanık, M. (1947). Dağlarımız. İstanbul.
• Ülker, İ. (1992). Dağ Turizmi (Planlama Yöntemleri, Yüksek Dağlarımız, Kayak Merkezleri). Ankara: T. C. Turizm Bakanlığı Yayınları.