SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KARİKATÜRLERLE KÜRESEL ISINMA EĞİTİMİ ÜZERİNE ÖRNEK BİR ÇALIŞMA

Yıl 2017, Sayı: 35, 87 - 94, 10.02.2017

Gül Tuncel

https://doi.org/10.14781/mcd.291156

Öz

Son
yıllarda yapılan çok sayıdaki araştırma, bütün dünyada meydana gelen sıcaklık
artışları ve büyük kütleler halinde gerçekleşen buzul erimelerinin küresel
ısınmanın hiçbir kuşkuya yer bırakmayacak şekilde ortaya çıktığını
göstermektedir. Dünyada son yıllarda küresel ısınma nedeniyle yaşanan çevre
felaketleri insanları tedirgin etmekte ve hızla bir önlem almaya
yönlendirmektedir. Küresel ısınmanın ortaya çıkmasının çeşitli nedenleri
vardır. Dolayısıyla meydana gelen problemleri tamamen ortadan kaldırmak mümkün
değildir. Ancak; her birey elinden geldiği ölçüde bu konuda üzerine düşeni
yapabilirse küresel ısınmanın en azından yavaşlamasına katkıda bulunabilir. Bu
takdirde öğrencilere bu konuda eğitim verilmesi daha da önem kazanmaktadır. Bu
bağlamda araştırmanın amacı ilköğretim öğrencilerinin küresel ısınma ve iklim
değişikliği ile mücadele bilinçlerinin arttırılmasına yönelik olarak
karikatürlerle çalışmanın etkililiğini tespit etmektir. Araştırmanın
örneklemini 100 ilkokul öğrencisi teşkil etmektedir. Öğrencilerin küresel
ısınma ve iklim değişikliği hakkındaki farkındalık ve bilgilerini yükseltmek
için karikatürlerden oluşan bir seri sunum hazırlanmış ve sunumun arkasından
öğrencilerin karikatür analiz formunu doldurmaları sağlanmıştır. Elde edilen
veriler içerik analizi vasıtasıyla çözümlenmiştir. Sonuç olarak öğrencilerin
büyük çoğunluğunun küresel ısınma ve iklim değişikliği hakkındaki bilgi ve
farkındalık düzeylerinin arttığı görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, öğretim, karikatür, küresel ısınma

An Example Study on Global Warming Education with Cartoons in Social Studies Lessons

Öz

There are several reasons for the emergence
of global warming is. An account of it is not possible to completely eliminate
the problems that occurring. However; from the hands to the extent that each
individual part on this issue if you can at least slow down global warming can
contribute to. İn this case, be given training to students in this area is
gaining more and more importance. This study aims to gained awareness and
knowledge about global warming with comic cartoons. The sample consisted of 100
primary school students. To raised students’ awareness and knowledge, a
presentation is created that is formed cartoons and a cartoon analyze form. The
students watched the presentation and they filled out the forms. The data
obtained were analyzed by the content analysis. The findings indicated that the
majority of the students had increased level of awareness and knowledge about
global warming.

Anahtar Kelimeler

Social Studies, teaching, caricature, global warming

Kaynakça

• Ajiboye, J. O. & Silo, N. (2008). Enhancing Botswana children’s environmental knowledge, attitudes and practices through the school civic clubs. International Journal of Environmental ve Science Education, 3(3), 105-114.
• Akengin, H. & İbrahimoğlu, Z. (2010). Sosyal Bilgiler Dersinde karikatür kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve derse ilişkin görüşlerine etkisi.
• Aksoy, B., Karatekin, K., Kuş, Z. & Sönmez, Ö.F. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde karikatür kullanımının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 5(4), 1483-1497.
• Andersson, B. & Wallin, A. (2000). Students’ understanding of the greenhouse effect, the societal consequences of reducing CO2 emissions and the problem of ozone layer depletion. Journal of Research In Science Teaching, 37(10), 1096-1111.
• Atasoy, E. & Ertürk, H. (2008). A field study about environmental knowledge and attidudes of elementary scool students. Erzincan Journal of Education Faculty, 10(1), 105-122.
• Ayvaz, Z., (1998). Çevre Eğitimine Giriş. İzmir: Çevre Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Bahar, M. & Aydın, F. (2002, Eylül) Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin sera gazları ve global ısınma ile ilgili anlama düzeyleri ve hatalı kavramları. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulmuştur. ODTÜ, Ankara.
• Boyes, E., Skamp, K. & Stanisstreet, M. (2008). Australian secondary students’ views about global warming: Beliefs about actions, and willingness to act. Research In Science Education.
• Bozdoğan, A. E. (2011). “Küresel Isınma” sorunu hakkında eğitim alanında yapılan çalışmalardan bir derleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11(3), 1609-1624.
• Çetin, T, Önger, S. & Aydemir, A. (2015). Perceptions about the nature of the 4th grade elementary school students in social studies education. education in the 21st century: Theory and practice. In I. Koleva, R. Efe, E. Atasoy & Z. Blagoeva Kostova). (pp.139-152). Kliment Ohridski University Press, Sofia.
• Devine-Wright, P., Devine-Wright, H. & Fleming, P. (2004). Situational influences upon children’s beliefs about global warming and energy. Environmental Education Research, 10(4), 493-506.
• Erdoğan, A. & Cerrah Özsevgeç, L. (2012). Çevre için eğitimde "Sera Etkisi Ve Küresel Isınma" kavramlarına yönelik öğretim etkinliklerinin uygulanabilirliği ve öğrenci başarısına etkisi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulmuştur. Niğde, Türkiye..
• Erdoğan, A. & Cerrah Özsevgeç, L. (2012). Kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesi üzerindeki etkisi: Sera etkisi ve küresel ısınma örneği. Turkish Journal of Education, 1(2), 1-13.
• Heitzmann, W.R. (1998). The power of political cartoons in the clasroom. International Studies Perspectives.
• Kazanevsky, V. (2005). Doğu Avrupa Ülkelerinde Karikatür Sanatının Belirli Özellikleri, 4. Uluslararası Ankara Karikatür Festivali (18 Aralık).
• Kılınç, A., Stanisstreet, M., & Boyes, E. (2008). Turkish students’ ideas about global warming. International Journal of Environmental and Science Education, 3(2), 89-98.
• Kol, S. (2011). Erken çocuklukta bilişsel gelişim ve dil gelişimi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-21.
• Kostova, Z. & Atasoy, E. (2008). Methods of successful learning in environmental education. Journal of Theory and Practice in Education, 4(1), 49-78.
• Lynas, M. (2008). 6. Derece (Çev: D. Akın, K. Kutlu & E. Serhat). İstanbul: NTV Yayınları.
• Özalp, I. (2006). Karikatür tekniğinin fen ve çevre eğitiminde kullanılabilirliği üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa).
• Özpınar, İ. & Yenmez, A. A. (2015). Eylem araştırması. M. Metin (Ed.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. İçinde. Ankara: Pegem Akademi.
• Özşahin, E. (2009). Karikatürlerle coğrafya öğretimi. Marmara Coğrafya Dergisi,: 20, 101-122.
• Seçgin, F., Yalvaç, G. & Çetin, T. (2010). İlköğretim 8. Sınıf öğrencilerinin karikatürler aracılığıyla çevre sorunlarına ilişkin algıları. International Conference on New Trends in Education and Their Implications. (s. 11-13). Antalya.
• Selanik Ay, T. 2010. Sosyal Bilgiler Dersinde çevre bilinci kazandırmada medya ürünlerinden yararlanmaya ilişkin öğrenci görüşleri. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1).
• Symeon, R. (2008). State of the art comics in education. Using Web Comics in Education. Project Deliverable Report. Retrieved from http://www.educomics. org/material/deliverables/Deliverable1_StateoftheArt.pdf.
• Tahiroğlu, M. Yıldırım, T. & Çetin, T. (2010). Değer eğitimi yöntemlerine uygun geliştirilen çevre eğitimi etkinliğinin, ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin çevreye ilişkin tutumlarına etkisi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(14).
• Uslu, H. (2007). Eğitimde karikatür. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 84(7), 15-18.
• Ünlü, İ., Sever, R. & Akpınar, E. (2011). Türkiye’de çevre eğitimi alanında yapılmış küresel ısınma ve sera etkisi konulu akademik araştırmaların sonuçlarının incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi,13(1), 39-54.