ŞANLIURFA ŞEHRİNDE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) VE UZAKTAN ALGILAMA (UA) KULLANILARAK YEŞİL ALANLARIN YETERLİLİĞİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2017, Sayı: 36, 304 - 314, 10.07.2017

Sedat Benek Ahmet Şahap

Öz

Yeşil
alan ve parklar, ekolojik, ekonomik, toplumsal, fiziksel ve estetik işlevleri
ile kaliteli yaşam çevrelerinin oluşumunda önemli rol oynarlar. Herhangi bir
şehirde yeşil ve park alanlarının insan ihtiyacı düzeyinde olması, orada yaşayan toplumun sosyo-psikolojik yapısına olumlu
etki yapar.

Şehir yapıları
içerisindeki yeşil alanları, amaçları ve özeliklerine göre farklı guruplarda
sınıflandırmak mümkündür. Bu çalışmada, öncelikle Şanlıurfa şehrinde yeşil
alanların mahalle düzeyindeki dağılımı CBS kullanılarak incelenmiştir. Ardından
mekânsal dağılımı yapılan yeşil ve park alanların birbirleriyle olan
uzaklıkları ve bulunduğu alanın kapsadığı miktar analiz edilmiştir. Ayrıca, Şanlıurfa şehrinde kişi başına
düşen yeşil alan miktarı gelişmiş ülkeler ile de kıyaslanmıştır. Sonuçta elde
edilen bulgulardan Şanlıurfa şehrinde yeşil alan ve parkların ülkemizdeki
gelişmiş şehirler ile gelişmiş ülkelerdeki şehirlere oranla daha düşük olduğu
saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mekânsal planlama, şehir içi arazi kullanımı, Şanlıurfa Şehri, yeşil alan ve parklar

Determination of Green Areas by Using Geographic Information Systems (GIS) and Remote Sensing in the Şanlıurfa City

Öz

Green space and parks, with ecological,
economic, social, physical and aesthetic functions, play an important role in
the form of a high quality living environment. Green spaces and park areas of
any city to be at the level of human needs, have a positive impact on the
society’s socio-psychological structure.

Green areas within city structures, can be
classified in different groups according to objectives and specifications.  In this study, firstly, the distribution of green areas of Şanlıurfa
has been investigated at the neighbourhood level by using GIS
technology. The distances between Green spaces and park areas and the amount of
the area covered were then analyzed. Besides, Şanlıurfa city and developed
countries was compared in term of green area per capita. As a result, research
findings has shown that Şanlıurfa city has quite insufficient green areas and
parks.

Anahtar Kelimeler

Spatial planning, the inner city land use, Şanlıurfa City, green area and parks

Kaynakça

• Al-Ballaa, H., Comber, A. & Smith C. (2017). Distribution Pattern Analysis of Green space in Al-Madinah Using GIS. University of Leicester: Department of Geography.
• Benek, S & Şahap, A. (2016). Uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemleri kullanarak şehirsel gelişimin arazi kullanımına etkisinin incelenmesi: Şanlıurfa Şehri örneği. Turkısh Studıes, 11(8).
• Boyacı, E. (2010). Ülkemizde kent parkı işlevlerini belirleyen etmenler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Dunnett,N., Swanwick C. & Woolley,H. (2002). Improving Urban Parks, Play Areas and Green Spaces, Department of Landscape, University of Sheffield Department for Transport, Local Government and the Regions. London.
• Esri GIS for Green Government, (2016). 20 Nisan 2016 tarihinde http://www.esri.com/library/brochures/pdfs/gis-for-green-government.pdf adresinden edinilmiştir.
• Gül A. & Küçük, V. (2001). Kentsel açık-yeşil alanlar ve Isparta kenti örneğinde irdelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2, 27-48.
• Keleş, R. (2012). Kentleşme Politikası. Ankara: İmge Kitapevi Yayınları.
• Manavoğlu, E. & Ortaçeşme V. (2007). Konyaaltı kentsel alanında bir yeşil alan sistem önerisi geliştirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2), 261-271.
• Onsekiz, D. & Emür H. S. (2008). Kent parklarında kullanıcı tercihleri ve değerlendirme ölçütlerinin belirlenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 69-104.
• Önder, S. & Polat, T.A. (2012). Kentsel açık-yeşil alanların kent yaşamındaki yeri ve önemi. Kentsel Peyzaj Alanlarının Oluşumu ve Bakım Esasları Semineri, 19 Mayıs, KONYA.
• Özçağlar, A. (2005). Türkiye’de mülki idare bölümlerinin idari coğrafya analizi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 3(1), 1-25.
• Özdemir, A. (2009). Katılımcı kentli kimliğinin oluşumunda kamusal yeşil alanların rolü: Ankara kent parkları örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1, 144-153.
• Tümertekin E. & Özgüç, N. (2006). Beşeri Coğrafya İnsan, Kültür, Mekân. Ankara: Çantay Yayınları.
• Yıldız, A. & Akpınar, A. (2011). Yeşil alan kullanımı ve yeşil alan gereksinimi üzerine bir araştırma İstanbul ili Fatih ilçesi örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10, 81-96.