DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇEVRE OKURYAZARLIĞI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, Sayı: 37, 63 - 69, 30.01.2018

Hülya Kayalı

https://doi.org/10.14781/mcd.386113

Öz

Bu çalışma ile Din Kültürü ve Ahlak
Bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi
amaçlanmış ve çevreye yönelik tutum, duyarlılık, davranış alt boyutları için
nicel, farkındalık alt boyutu için nitel yöntem kullanılmıştır. Bu amaç ile
Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi’nde Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika
Programı’na devam eden farklı üniversitelerden 76 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi
öğretmen adayına, çevreye yönelik tutum ölçme aracı, çevreye yönelik davranış
ölçme aracı, çevreye yönelik duyarlılık ölçme aracı ve çevreye yönelik
farkındalık ölçme aracı uygulanmıştır. Verilerin analizinde t-testi ve varyans
analizi tekniği, çevreye yönelik farkındalık ölçme aracından elde edilen
verilerden maddeler oluşturularak, içerik çözümlemesi yapılmıştır. Bu
araştırmanın sonucunda öğretmen adaylarının genelde çevre okuryazarlıklarının
orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Çevre Sorunları, Çevre Eğitimi, Çevre Okuryazarlığı

A Research on Environmental Literacy of Religious Culture and Moral Knowledge Teacher Trainees

Öz

Through this study, of it is aimed to identify the level of
environmental literacy of religious culture and moral knowledge teacher trainees
and quantitative method is used for the subdivision of attitudes,
susceptibility and behaviors towards the environment; qualitative method is
used for the subdivision of awareness. For this purpose, a tool of attitude
towards the environment, a tool for measuring behavior towards the environment,
a tool for measuring sensitivity towards the environment and a tool for measuring
the awareness towards the environment were applied to 76 religious culture and
moral teacher candidates from different universities which were continuing the
pedagogical formation certificate program at Marmara University Atatürk
Education Faculty. In the analysis of the data, the t-test and variance
analysis techniques were used to analyze the content by composing items from
the data obtained from the measurement tool of the awareness towards the
environment. As a result of this research, it is identified that the level of
environmental literacy of teacher trainees is intermediate.

Anahtar Kelimeler

Environmental Problems, Environmental Education, Environmental Literacy

Kaynakça

• Alp, E., Ertepınar, H. & Tekkaya C. (2006). A statistical analysis of children’s environmental knowledge and attitudes in Turkey. İntenational Research in Geographical and Environmental Education, 15(3), 210-223.
• Benzer, E. (2010). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımıyla hazırlanan çevre eğitimi dersinin fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlığına etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Çabuk, B. & Karacaoğlu, C. (2003). Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36, 189-198.
• Deniş, H. & Genç, H. (2007). Çevre bilimi dersi alan ve almayan sınıf öğretmenliği öğrencilerinin çevreye ilişkin tutumları ve çevre bilimi dersindeki başarılarının karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18.
• Erdoğan, M. (2009). 5. sınıf öğrencilerinin çevre okuryazarlığı ve bu öğrencilerin çevreye yönelik sorumlu davranışlarını etkileyen faktörler. (Yayımlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.)
• Imfadi, A.H. (2009). An İslamic perspective on environmental literacy. Education, 130(2), 195-211.
• İstanbullu, R.A. (2008). Özel bir okulda altıncı sınıf öğrencilerinin çevre okuryazarlığının araştırılması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.)
• Karatekin, K. & Aksoy, B. (2012). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies İnternational Periodical For The Languages Litarature and History of Turkish or Turkic, 7(1), 1423-1438.
• Karatekin, K. (2011). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.)
• Kayalı, H. (2010). Sosyal bilgiler, Türkçe ve Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları. Marmara Coğrafya Dergisi, 21, 258-268.
• Kışoğlu, M. (2009). Öğrenci merkezli öğretimin öğretmen adaylarının çevre okuryazarlığı düzeyine etkisinin araştırılması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.)
• Kibert, N.C. (2000). An Analysıs of The Correlatıons The Attıtude, Behavıor and Components of Environmental Lıteracy In Undergraduate Unıversıty Students. (Unpublished Master’s Thesis, University of Florida, Florida. USA).
• Kocalar, A.O. & Balcı A. (2013). Coğrafya öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeyleri. İnternational Journal Social Research, 15-49.
• Koç, H. & Karatekin, K. (2013). Coğrafya öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 28, 139-174.
• Milfont, T.L. & Duckitt, J. (2004). The structure of environmental attitudes: A first-and second-order confirmatory factor analysis. Journal of Environmental Psychology, 24, 289-303.
• Ökesli, T. F. (2008). Bodrum’daki ilkokullarda çevre okuryazarlığı ile değişkenler arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.)
• Özsoy, S. (2010). Eko-Okul uygulamasının ilköğretim öğrencilerinin çevre okuryazarlığı düzeyine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.)
• Şama, E. (2003). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 99-110.
• Teksöz, G., Şahin, E. & Ertepınar, H. (2010). Çevre okuryazarlığı, öğretmen adayları ve sürdürülebilir bir gelecek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 307-320.
• Timur, S. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.)
• Tuncer, G., Tekkaya, C., Sungur, S., Çakıroğlu, J., Ertepınar, H. & Kaplowitz, M. (2009). Assesing pre-service teachers’ environmental literacy in Turkey as a mean to develop teacher education programs. International Journal of Educational Development, 29, 426-436.
• Varışlı, T. (2009). Sekizinci sınıf öğrencilerinin çevre okuryazarlığının değerlendirilmesinde sosyodemografik değişkenlerin rolü. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.)
• Yavuz, S. (2006). Proje tabanlı öğrenme modelinin Kimya eğitimi öğrencilerinin çevre bilgisi ile çevreye yönelik tutumlarına olan etkisinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.)