SPOR ALANLARININ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) TEKNİKLERİ İLE COĞRAFİ DAĞILIŞ ANALİZİ: KARAMÜRSEL (KOCAELİ) ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Sayı: 37, 194 - 203, 30.01.2018

Murat Uzun

https://doi.org/10.14781/mcd.386367

Öz

Günümüzde coğrafya biliminin en önemli
araçlarından biri olan coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ile yapılan çalışmalar
aynı zamanda birçok disipline ve alana kaynak oluşturmaktadır. Bu tekniklerle
yapılan analizler ve sorgulamalar sonucu elde edilen verilerin haritalara
dönüştürülmesi, özellikle problemlerin tespitinde ve geleceğe dönük planlama
çalışmalarında kullanılmaktadır. Bu çalışmada da şehirlerdeki spor alanları
varlığının tespiti, yeterliliği, dağılış analizi ve erişebilirlik durumu
Kocaeli’nin Karamürsel şehri ölçeğinde incelenmiştir. Karamürsel şehir
merkezinde bulunan spor alanları uydu görüntüleri ve imar planlarından tespit
edilmiş, CBS’ne aktarılmış ve sınıflandırılmıştır. CBS’de yapılan alansal
hesaplamalar ve istatistikî veriler dışında, spor alanlarının dağılış, erişebilirlik
analizleri yapılmış ve bunların haritaları üretilmiştir. Ayrıca alansal veriler
nüfus verileriyle karşılaştırılmış ve kişi başına düşen spor alanları tespit
edilmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda Karamürsel şehir merkezinde spor
alanlarının düzensiz bir dağılış gösterdiği, erişebilirlik sorununun bazı
alanlarda farklı spor tesisleri için mevcut olduğu görülmüştür. Çalışma
alanında tespit edilen kişi başına düşen spor alanı miktarının, Dünya standardının
(kişi başına 4 m²) altında olduğu ve Karamürsel şehir merkezinde bu
miktara ulaşılması için 142.005 m² daha spor alanına ihtiyaç duyulduğu
tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

CBS, Dağılış Analizi, Spor Alanları, Coğrafi Analiz, Karamürsel

Analysis of Geographical Distribution with Geographic Information Systems (GIS) Techniques for Sport Areas: Example of Karamürsel (Kocaeli)

Öz

In today, studies make with Geographic Information System (GIS) which is
a very important tools in science of geography constitute resource many
disciplinary the same time. This technical make analysis and question to result
of data transform to maps use particularly in detection of problems and studies
planning of future. In this studies, sports areas in cities of existence,
sufficiency, analysis of distribution and case of accessibility examine example
of Kocaeli Karamursel city. Sport areas in central of Karamursel city is
established to satellite images and master plans, its transfer from GIS and
classify. To except calculation of area and statistical data in this software,
making to analysis of distribution, accessibility of sports areas and were used
to these maps. Also areas data’s compared datas of population and have been identified
per capita sport areas. As a result of studying, sport areas have showed
irregular a distribution, some spor facilities have some problem of
accessibility see in city center of Karamürsel. It has been determined that the
amount of sporting area per person identified in the study area is below the
World Standard (4 m2 per person). It was determined that 142.005 m2 more sports
area was needed to reach this amount in Karamürsel city center.

Anahtar Kelimeler

GIS, Analysis of Distribution, Sport Areas, Analysis of Geography, Karamürsel

Kaynakça

• Akten, M. (2003). Isparta ilindeki bazı rekreasyon alanlarının mevcut potansiyellerinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2, 115-132.
• Avcı, S. (2006). Spor Coğrafyası ve Spora Coğrafi Yaklaşımlar. 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı, (s.105-107), Muğla.
• Avcı, S. (2008). Golf Örneğinde Spor Mekânlarının Çevresel Etkileri: Bir Spor Coğrafyası Çalışması. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi (TÜCAUM), V. Ulusal Coğrafya Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, (s.15-29).
• Avcı, S. (2010). İstanbul örneğinde şehir içi arazi kullanımı ve stadyumlar: bir spor coğrafyası çalışması. Türk Coğrafya Dergisi, 53, 15-29.
• Balcı, V. & Koçak, F. (2014). Spor ve rekreasyon alanlarının tasarımında ve kullanımında çevresel sürdürülebilirlik. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 2(5), 46-58.
• Bale, J. (2001). Sport, Space and the City. New Jersey: The Blackburn Press.
• Bayraktar, D. (1998). Karamürsel şehrinin yerleşim özellikleri. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, 6, 367-379.
• Ceyhun, S. (2008). Spor tesislerinin rekreastif açıdan kullanımı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 1(16), 325-332.
• Demir, M. (2003). Erzurum kenti spor alanlarının yeterliliği üzerine bir araştırma. (Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum).
• Garipağaoğlu, N. & Uzun, M. (2014). İzmit Körfezi kıyılarında kıyı alanı kullanımı. Türk Coğrafya Dergisi, 63, 9-22.
• Kara, F., Demirci, A. & Kocaman S. (2008 b). Şehir coğrafyası açısından bir araştırma: İstanbul’un Açık Rekreasyon Alanlarının Değerlendirilmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 18, 76-95.
• Kara, F., Demirci, A., Kocaman, S. & Keçeli, A. (2008 a). Eminönü ve Fatih ilçelerinin rekreasyon alanlarının şehir coğrafyası açısından değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 25(7), 157-169.
• Karakuş, N., Selim, S., Ardahanlıoğlu, B. Z. & Zengin, M. (2014 b), Fethiye Kenti Açık ve Yeşil Alan Dağılımının CBS Teknikleri İle Analizi”, Coğrafyacılar Derneği Uluslar arası Kongresi Bildiriler Kitabı, (s.577-586), Muğla.
• Karakuş, N., Selim, S., Ardahanlıoğlu, B. Z., Çınar, İ. & Özer, Ö. (2014 a). Aktif Rekreasyon Alanları Dağılımının CBS Teknikleri ile Analizi Üzerine Fethiye Kent Merkezi Örneği Üzerinde Bir Araştırma. Coğrafyacılar Derneği Uluslar arası Kongresi Bildiriler Kitabı, (s.570- 577), Muğla.
• Koçyiğit, M. & Yıldız, M. (2014). Yerel yönetimlerde rekreasyon uygulamaları: Konya örneği. International Journal of Science Culture and Sport, 2, 211-223.
• Serdaoğlu, S. (2003). İstanbul metropolitan alanında örgütlü spor donatısı ve nüfusu ilişkileri. (İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul).
• Şengün, M. T. & Üstündağ, Ö. (2009). Elazığ şehir merkezinde yeşil alan kullanımlarının dağılımına coğrafi bir bakış. Doğu Coğrafya Dergisi, 22, 45-49.
• Timur, U. Timur, Ö. B., Şahin C., Dağıstanlıoğlu, C., Çalt, Ö., & Pektaş, O. S. (2011). Çankırı kenti spor alanlarının yeterliliği üzerine bir araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(8), s.81-92.
• Uzun, M., (2016). Kıyı kullanımı açısından Maltepe sahil parkı (İstanbul) örneğinin coğrafi yöntemlerle değerlendirilmesi, Route Educational and Social Science Journal, 3(1), 1-17.
• Üstündağ, Ö., Devecioğlu, S. & Akarsu, E. (2011a). Elazığ şehir merkezinde spor ve rekreasyon alanları dağılımlarının coğrafi bilgi sistemleri metodu ile analizi. 6th International Advanced Technologies Symposium (IATS’11), 15-19.
• Üstündağ, Ö., Devecioğlu, S. & Akarsu, E. (2011b). Spor ve Rekreasyon Alanlarının Şehir Planlamasındaki Yeri ve Önemi. 6th International Advanced Technologies Symposium (IATS’11), 31-34.
• Yenice, M. S. (2012), Kentsel yeşil alanlar için mekânsal yeterlilik ve erişebilirlik analizi: Burdur örneği, Türkiye. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13, 41-47.