FETREK MAĞARALARI (VİŞNELİ-KEMALPAŞA)

Yıl 2011, Sayı: 23, 165 - 183, 27.09.2013

Adnan Semenderoğlu , Ahmet Aytaç , Ahmet Serdar Aytaç

Öz

Fetrek mağaraları, Torbalı Havzası’nın kuzeyinde Vişneli Çayı’nın
yukarı mecrasında kaynak sahasında yer alır. Kemalpaşa Dağı’nın (Nif Dağı)
güneydoğu yamacında yer alan mağaralardan altta yer alan Fetrek 1 mağarası,
aktif mağara niteliğinde olup havzanın aşağı kısımlarında Fetrek Çayı adını
alacak olan Vişneli Deresi’nin yukarı mecrasının başlangıç yerindedir. 30 m
kadar üstte yer alan Fetrek 2 Mağarası ise fosil mağara niteliğinde olup eski
karstik taban seviyesine kart kaide seviyesine göre oluşmuştur. Her iki mağara,
Neotektonik dönemde özellikle Kuvaterner’de Torbalı Havzası’nın fasılalarla
çökmesi ve Nif Dağı’nın yükselmesi sırasında, alçalan karstik ve morfolojik
kaide seviyesine göre Mesozoyik yaşlı kalkerleri düşey yönde içinde
oluşmuşlardır. Fetrek 1 genel olarak yatay yönde gelişen mağara iken, Fetrek 2
mağarası eğimli mağaradır. Mağaraların oluşumları Neojen konglomeralarının
altındaki Mesozoyik kireçtaşları içinde başladığından örtülü karst (covered
karst) tipi karstlaşmaya örnektir. Bu çalışmada Fetrek mağaralarının oluşumu
çevresiyle birlikte değerlendirilerek ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fetrek mağaraları, Torbalı havzası, Kemalpaşa Dağı, Vişneli

Kaynakça

• AKDENİZ, N., KONAK, N., (1986), İzmir İli’nin Çevre Jeolojisi Raporu. M.T.A. Rapor No: Je/68, M.T.A. Bölge Müdürlüğü, İzmir.
• ERDOĞAN, B., (1990), İzmir-Ankara Zonu ile Karaburun Kuşağı’nın Tektonik İlişkisi. M.T.A. Derg., S 110, s 1-15, Ankara
• İNCİ, U., (1991), Torbalı Kuzeyindeki Miyosen Tortul İstifinin Fasiyes ve Çökelme Ortamları. M.T.A. Derg., S 112, s 13-26, Ankara.
• NAZİK, L., TÖRK, K., TUNCER, Ö., İNAN, H., SAVAŞ, F., 2005, Türkiye Mağaraları. Ulusal Mağara Günleri Sempozyumu, 24–26 Haziran 2005, Bildiriler Kitabı, s 31–46.