COĞRAFYA 9 VE 10. SINIF DERS KİTAPLARINDAKİ ETKİNLİKLER, ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI VE ETKİLERİ

Yıl 2011, Sayı: 24, 201 - 217, 27.09.2013

Münür Bilgili

Öz

2005 yılından beri yenilenen ve yapılandırmacı yaklaşıma
temellendirilen coğrafya öğretiminde hala önemli sorunlar yaşanmaktadır.
Yaklaşım farklılıkların günümüz eğitim anlayışla örtüşmesine karşın, coğrafya
öğretiminde genel sorun müfredat programlarındaki yenilenmenin tam olarak
gerçekleşmemiş olmasıdır. Müfredat programları hala pratiğe dönük olmayan
bilgi yoğunluğu içersinde bulunmaktadır. Öğrenmeyi kolaylaştıran ders içi ve
ders dışı etkinliklerde müfredat programına göre şekillendiğinden kısır bir
döngüye girilmektedir. Ayrıca ders kitaplarındaki bölüm sonu ölçme ve
değerlendirme soruları da aynı mantık çerçevesine oturtulmuştur.
Günümüz coğrafya tanımında içersinde insan ve onunla etkileşimi
olamayan mekan coğrafyanın sınırları dışında görülmektedir. Diğer bir deyişle
herhangi bir coğrafi konu ele alınırken esas odak insan ve mekan ile bunların
karşılıklı etkileşimi üzerine şekillenmelidir. Bu değişimin gerçekleşmesi için
öncelikle coğrafya ders kitaplarındaki etkinlikler ile ölçme ve değerlendirme
sorularında anlayış ve yöntem değişikliğine gidilmesi gerekmektedir. Bunun
gerçekleşmesi ise zincirin ilk halkasını oluşturacak olan ise coğrafya müfredat
programında yapılacak değişikliklerdir. Jeoloji, Pedoloji ve Hidroloji vb. gibi
birçok yeni bilim dalları artık birer bağımsız bilim dallarıdır. Bu bilim
dallarına özgü bilgiler, insan boyutunu ele almayan unsurları coğrafya
programlarından çıkarılmalı ve ilgili olduğu bilim dalına bırakılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya Eğitimi, Coğrafya Ders Kitapları, Etkinlikler, Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları

Kaynakça

• Akengin, H. (2008). Coğrafya Öğretmenlerinin Yenilenen Lise Coğrafya Öğretim Programı Hakkındaki Görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi Sayı: 18, 11-12.
• Baud, P.,Bougeat, S., Bras, C. (2008). Dictionnaire de Géographie, 4. Edition Hatier, Paris, France. 232.
• Doğanay, H. (2002). Coğrafya Öğretim Yöntemleri. S. 432. Aktif Yayınevi, İstanbul.]
• Geçit, Y. ve Yarar, S. (2010). 9. Sınıf Coğrafya Ders Kitabındaki Sorular İle Çeşitli Coğrafya Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Analizi. Marmara Coğrafya Dergisi. Sayı: 22, 164.
• Geçit, Y. (2009). Trabzon Merkez Ortaöğretim Öğrencilerinin Görüşleri Doğrultusunda Yeni (2005) Coğrafya Öğretim Programı Ve Yapılandırmacı Kuram İlişkisi. Marmara Coğrafya Dergisi. Sayı: 19, 51.
• Hacısalihoğlu, Y. ve Midilli, A. (2011). Milli Eğitim Bakanlığı, Ortaöğretim Coğrafya 10 Ders Kitabı, 56.
• Kızılçaoğlu, A., Ünlü, M. (2008). 9.Sınıfta Dilsiz Haritaların Kullanımına Yönelik Aktivite Önerileri. Marmara Coğrafya Dergisi Sayı: 17, 64-65.
• Livingstone, D., N. (2008). The Geographical Tradition. Blackwell Publishing,347.
• Mayhew, S. (2004). Oxford Dictionary of Geograhy, Oxford University Press, Third Edition, 220-221.
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2011). Ortaöğretim Coğrafya Dersi (9–12. Sınıf) Taslak Ders Kitaplarını İnceleme ve Değerlendirme Ölçütleri. http://ttkb.meb.gov.tr/Dosyalar/derskitabiinceleme/Co%C4% 9Frafya%20Kriter%2011Temmuz.pdf adresinden 10.10.2011 tarihinde alınmıştır.
• Nichols, P.D. (2010). What Is a Learning Progression?, http://www.pearsonassessments.com/NR/rdonlyres/6C8F4D6 F-EFB1-47CE-9247-3712D274190F/0/Bulletin_12.pdf adresinden 02.07. 2011 tarihinde alınmıştır.
• Özey, R. Coğrafi Bölgelerin Siyasi Bölgeler Olarak Algılanması Ve Sonuçları. http://www.ramazanozey.net/rozey/icerik/detay. asp?id=155&dil=tr adresinden 22.08.2011 tarihinde alınmıştır.
• Quelques éléments pour l’enseignement de la Géographie, http://histoireenprimaire.free.fr/ressources/quelle_%20geogra phie.pdf adresinden 09.08.2011 tarihinde alınmıştır.
• Şahin, C. (2011). Milli Eğitim Bakanlığı, Ortaöğretim Coğrafya 9 Ders Kitabı. Ankara.
• Şaşan, H. H. (2002). Yapılandırmacı Öğrenme, Yaşadıkça Eğitim http://talimterbiye.mebnet.net/ogrenci%20merkezli%20egit m/yapilandirmaciogrenme.pdf adresinden 10.07.2011 tarihinde alınmıştır.
• Turan, İ. (2002). Lise Coğrafya Derslerinde Kavram ve Terim Öğretimi ile İlgili Sorunlar, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 22, Sayı 2, 82.