COĞRAFYA BÖLÜMLERİNDEKİ CBS EĞİTİMİ VE CBS’NİN GEREKLİLİĞİ

Yıl 2011, Sayı: 24, 312 - 331, 27.09.2013

İlker Yiğit Murat Ataol Abdurrahman Dinç Abdurrahman Dinç

Öz

Dünyada CBS’nin ortaya çıkması ile birlikte coğrafya bilimi ve
coğrafyacılar yeni bir yapılanmaya girmişlerdir. Coğrafi bilgi sistemlerinin
planlama aşamasında kullanılması ile coğrafyacılara yeni istihdam olanakları
doğmuştur. Özellikle Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinde coğrafyacılar CBS
ile ilgili kurum ve kuruluşlarda yoğun olarak çalışmaktadır. Maalesef
ülkemizde bu alanlarda istihdam edilen coğrafyacı oranı batı ülkelerindekine
oranla çok azdır. Coğrafyacıların bu alandaki yerlerini ise daha çok jeodezi ve
bilgisayar bölümlerinden mezunlar doldurmaktadır. Geçen zaman içinde
yurdumuz coğrafya bölümlerinde CBS dersleri artmıştır. CBS derslerinin
artmasının coğrafyacıların bu alanda istihdam edilmesine bir takım katkıları
olacaktır ancak yapılması gerekenler elbette ki daha fazladır. Bu çalışmada
coğrafi bilgi sistemlerinin (CBS/GIS) dünya çapında coğrafya bölümlerinde ve
özel sektördeki yeri ortaya konulmuş, bunu takiben ülkemizdeki coğrafya
bölümlerinde 2003-2010 yılları arasında programa konulan CBS dersleri
değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

CBS, GIS, Coğrafya, Coğrafya Bölümleri, CBS Eğitimi

Kaynakça

• AGI, 1991. GIS Dictionary. Ver. 1.1, Association for Geographical Information Standarts Comittee Publication, UK.
• Aladağ, E. (2007). İlköğretim 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde CBS’nin Kullanımının Örgencilerin Akademik Basarı ve Derse Karsı Motivasyonlarına Etkisi, Gazi Üniv. Eğitim Bilimleri Enst. Basılmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Demirci, A. ve Kocaman S. (2007). “Türkiye’de Coğrafya Mezunlarının CBS ile İlgili Alanlarda İstihdam Edilebilme Durumlarının Değerlendirilmesi” s. 75, 76, Marmara Coğrafya Dergisi Sayı: 16, Temmuz, İstanbul.
• Demirci, A. (2007). “Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Yüksek Öğretim Coğrafya Eğitimi ile Entegrasyonu: Başarılı Uygulamalar İçin Bir Yol Haritası” Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 15, Ocak-2007, İstanbul.
• Demirci, A. (2009). How do teachers approach new technologies: Geography teachers’ attitudes towards Geographic Information Systems (GIS). European Journal of Educational Studies, 1(1), 57-67.
• Demirci, A. (2010). Yüksek Öğretim Coğrafya Programları İçin Coğrafi Bilgi Sistemleri’nin Önemi, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 21, Ocak, İstanbul.
• Gümüşçü, O. (2006). Tarihi Coğrafya Kavramlar-Tarihçe-Kaynaklar-MekânMetod, Yeditepe Yayınları, İstanbul.
• Korkmaz, H. (2003). “21. Yüzyılda Coğrafya ve Üniversitelerimizin Coğrafya Bölümlerinde Coğrafi Bilgi Sistemi Eğitimi”, s. 309-311, (Ed. S. Karabağ) Türk Coğrafya Kurumu Coğrafya Kurultayı 09-12 Temmuz 2002 (Gazi Üniversitesi/Ankara) Bildiriler, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Mutluer, M. ve Kirami Ölgen, M. (2003). “Türkiye’de Coğrafya’nın Güncel Sorunları ve Yeni Eğilimler”, s. 414-427, (Ed. S. Karabağ) Türk Coğrafya Kurumu Coğrafya Kurultayı 09-12 Temmuz 2002 (Gazi Üniversitesi/Ankara) Bildiriler, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Pickles, J. (2008). Uzamların Tarihi -Haritacılık Mantığı, Haritalandırma ve Coğrafi Olarak Kodlanmış Dünya- (Çev: K. Işık), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Tekeli, H. (1994). Bilgi Çağı, Simavi Yayınları Deneme İnceleme Dizisi:15, İstanbul.
• Turoğlu, H. (2000). Coğrafi Bilgi Sisteminin Temel Esasları, Acar Yay. İstanbul.
• Turoğlu, H. (2003), “Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Coğrafya”, (Ed.. S. Karabağ) Türk Coğrafya Kurumu Coğrafya Kurultayı 09-12 Temmuz 2002 (Gazi Üniversitesi/Ankara) Bildiriler, Gazi Kitabevi, Ankara, 312-317.
• Tümertekin, E., (2001), Beşeri Coğrafya, Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Sosyal Bilim ‘Sosyal Bilimler II’, , TÜBA Yayınları, Ankara.
• Yomralıoğlu, T. (2002), Coğrafi Bilgi Sistemleri Temel Kavramlar ve Uygulamalar, İber Ofset, Trabzon.
• Zhou, Y., Smith, B.W., Spinelli, G., (1999), “Impacts of Increased Student Career Orientation on American College Geography Programmes”, Journal of Geography in Higher Education 23, 157165.