SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİMİNDE MÜZE GEZİLERİNİN TARİHİ VE KÜLTÜREL DEĞERLERİN KAZANDIRILMASINDAKİ ÖNEMİ

Yıl 2014, Sayı: 29, 0 - , 27.11.2014

Ali Meydan , Akif Akkuş

https://doi.org/10.14781/mcd.92390

Öz

ÖZET

Bu çalışmanın amacını Sosyal Bilgiler öğretiminde müze gezilerinin, tarihi ve kültürel değerlerin kazandırılmasındaki önemi oluşturmuştur. Araştırmanın çalışma grubunu Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalında 2011-2012 bahar yarıyılında Sosyal Bilgiler Öğretimi dersini alan toplam 32 öğrenci oluşturmuştur. Çalışma grubu ile Sosyal Bilgiler Öğretimi kapsamında Mersin Müzesi, Mersin Deniz Müzesi ve Tarsus Müzesine birer defa gezi yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma metodolojisi kullanılmıştır. Veri toplama aracını 3 sorudan oluşan açık uçlu soru formu oluşturmuştur. Soru formu oluşturulurken uygulamalar sonucunda müze gezilerinin Sosyal Bilgiler dersinde kullanılmasının öğrencilerin derse karşı olan ilgilerini nasıl etkileyeceği, müze gezisinin tarihi ve kültürel değerlerin kazandırılmasında ne gibi etkileri olduğu ve bu tür çalışmaları mesleğe atıldıklarında uygulamayı düşünüp düşünmedikleri, düşünüyorlarsa nasıl yapacakları gibi hususlar üzerinde durulmuştur. Açık uçlu soru formundan elde edilen veriler betimsel analiz yapılarak irdelenmiştir. Verilen cevaplar doğrultusunda kodlar oluşturulmuş, oluşan kodlar ilişkilendirilerek, öğrencilerin görüşleri araştırmacılar tarafından yorumlanmıştır.

Araştırmada öğrencilerin müze gezileri gibi etkinlerin öğrencilerin derse olan ilgilerini arttırdığı, tarihi ve kültürel değerlerin kazandırılmasında son derece etkili olduğu, öğrenciler öğretmenliğe adım attıklarında bu tür çalışmaları mümkün olduğu ölçüde kullanmayı planladıkları sonucuna ulaşılmıştır. Tarih konularının öğretiminde yerinde gözlemin ve tarihi mekânlara yapılacak gezi-gözlem çalışmalarının önemi büyüktür.

Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler Öğretimi, Tarihi Mekanlar, Müzeler, Tarihi Değerler, Kültürel Değerler.

ABSTRACT

The purpose of this study is the importance of museum visits upon adopting the historical and cultural values in Social Studies Teaching. The study group of the research included totally 32 students studying at Mersin University, Faculty of Education, and Primary School Education Department in 2011-2012 academic year. Within the scope of Social Sciences Teaching, Mersin Museum, Mersin Naval Museum, and Tarsus Museum were visited once with the study group. Qualitative research methodology was used in the research.  The data collection tool was an open-ended questionnaire form included 3 questions. While creating the question form, the aspects such as how the use of museum visits in Social Sciences lesson can affect the interest of students towards the lesson, what kind of effects museum visits have effects upon adopting the importance of historical and cultural values, whether they consider to apply such studies when they enter upon their career, and if yes how they will perform this were all emphasized. The data obtained from the open-ended question form were analyzed after performing the descriptive analysis. In accordance with the answers, codes were created, and the created codes were correlated, and views of students were interpreted by the researchers.

In the research, it was concluded that activities such as museum visits increased the interest of students towards the lesson, was highly influential upon getting the students adopt historical and cultural values, and the students planned to apply such kind of studies when they enter upon their teaching profession. The importance of sightseeing studies to the historical places and on-site observation have great importance upon teaching of historical subjects.

Key Words: Social Sciences Teaching, Historical Places, Museums, Historical Values, Cultural Values.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler Öğretimi, Tarihi Mekanlar, Müzeler, Tarihi Değerler, Kültürel Değerler.

Kaynakça

• Abacı, O. (1996). Müze Eğitimi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul: Yayımlanmamış Sanatta Yeterlilik Tezi.
• Alkış, S. (2007). “Coğrafya Eğitiminde Yükselen Paradigma: Sürdürülebilir Bir Dünya” Marmara Coğrafya Dergisi, sayı 15, s. 55-65, İstanbul.
• Anderson, D., Kisiel, J. ve Storksdieck, M. (2006). “Understanding Teachers Perspectives on Field Trips: Discovering Common Ground in Three Countries” Curator The Museum Journal, 49 (3). 346-386
• Ata, B. (2002). Müzelerle ve Tarihî Mekânlarla Tarih Öğretimi: Tarih Öğretmenlerinin “Müze Eğitimine” İlişkin Görüşleri. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara: Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Carr, D. (2001). “A Museum is an Open Work” International Journal of Heritage Studies, 7 (2) s. 173-183.
• Çetin, Y. (2002). “Çağdaş Eğitimde Müze Eğitiminin Rolü ve Önemi”, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Müdürlüğü, Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, sayı: 8, s. 57–61, Erzurum
• Çetin, Y. (2007). “Mustafa Kemal Atatürk Döneminde (1920–1938) Müze ve Eski Eserler Konusunda Yapılan Çalışmalar”, Erzurum Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, sayı: 12, s.117–121. Erzurum
• Denizci, A. ve Mirza H. (2012). Müze Eğitimi 12: Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri İçin, MEB Yayınevi, Ankara
• Emiroğlu, G. (2006). “İlköğretim Düzeyinde İnkılâp Tarihi Ders ve Konularının Öğretimi: Metot ve Etkinlikler”, Türk Eğitim Sisteminde Atatürkçülük ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Öğretimi, (Editör; Dr. Yasemin Doğaner), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yayınları, 97-119.
• Güleç, S., ve Alkış, S. (2003). “Sosyal bilgiler öğretiminde müze gezilerinin iletişimsel boyutu” Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), s. 63-78, Bursa
• ICOM. (2006). “Code of ethics for museums”, (http://www.icom.museum. html sitesinden 002013 tarihinde indirilmiştir).
• Kaymakçı, S. (2012). “Sosyal Bilgiler Programında İlişkilendirmeler”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt: 12 sayı: 2 s.273-304, Bolu
• Laçin Şimşek, C., Balkan Kıyıcı, F. ve Atabek Yiğit, E. (2013). “Müze Ziyaretinin Öğretmen Adaylarının Düşüncelerine Etkisinin İncelenmesi”, Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, sayı: 4, s. 115-148, İstanbul
• MEB (2006). “Programların Geliştirilmesini Gerekli Kılan Nedenler”, (http://ttkb.meb.gov.tr/programlar/prog_giris/prog_giris_1.ht ml sitesinden 13.05.2013 tarihinde indirilmiştir).
• Önder, A., Abacı, O., Kamaraj, I. (2009). “Müzelerin Eğitim Amaçlı Kullanımı Projesi: İstanbul Arkeoloji Müzesi’ndeki Marmara Örneklemi”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1) sayı: 25 s. 103-117, Denizli
• Öztürk, M. (2007). “Coğrafya: Gelişimi, İçeriği, Eğitimi”, Kuram ve Uygulamada Coğrafya Eğitimi, (Ed: S. Karabağ ve S. Şahin), Gazi Kitabevi, s. 3-51, Ankara
• Sözer, E. (1998). “Sosyal Bilgiler Kapsamında Sosyal Bilgilerin Yeri ve Önemi”, Sosyal Bilgiler Öğretimi (Ed: G. Can), Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Yayınları, s. 3-13, Eskişehir
• Şahan, M. (2005). “Müze ve Eğitim” Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, sayı: 4, cilt: 3. s. 487-501, Ankara
• Şahin, C. (2003). Türkiye’de Coğrafya Öğretimi, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara
• Topallı, K. Ö. (2001). “İlk ve Orta Dereceli Okullarda Güzel Sanatlar Eğitimi Kapsamında Müze Eğitiminin Rolü ve Önemi” Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi
• Türk Dil Kurumu. (1998). Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yılmaz, K. ve Şeker, M. (2011). “İlköğretim Öğrencilerinin Müze Gezilerine ve Müzelerin Sosyal Bilgiler Öğretiminde Kullanılmasına İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi”, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi Fen Bilgisi Dergisi, yıl: 3, sayı: 8, s. 21-39, İstanbul www.muze.gov.tr, Erişim Tarihi: 09.10.2013 www.wikipedia.org, Erişim Tarihi: 09.10.2013 www.ankara.edu.tr, 2013 Erişim Tarihi: 09.10.2013 http://ekitap.kultur.gov.tr/belge/1-23802/eski2yeni.html, Erişim Tarihi: 02013