FİNANSAL OKURYAZARLIK: İZMİR’DE ORTA ÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ ARASINDA YAPILAN BİR ÇALIŞMA

Yıl 2018, Cilt: 10 Sayı: 19, 400 - 419, 01.07.2018

Hasan Ferit Yüceyılmaz , Banu Özgürel

https://doi.org/10.14784/marufacd.502210

Öz

İzmir il merkezi ve çevresinde bulunan ve İl Milli Eğitim
Müdürlüğüne kayıtlı 294 adet orta öğretim ve dengi okul arasından Tabakalı
Basit Rastgele Örneklem Yöntemine göre belirlenmiş 30 adet okul ve bu okullarda
öğrenim gören 5217 öğrencinin katılımı ile gerçekleşmiştir. Öğrencilere 27 soruluk bir anket
uygulanmıştır. Ankette bazı sorularda 5’li ve 3’lü Likert ölçeği kullanılırken
bazılarında ise uluslararası çalışmalar incelenerek hazırlanan finans
sorularını doğru cevaplamaları beklenmiştir. Elde edilen veriler IBM SPSS
Statistics 22’de analiz edilerek öğrencilerin finansal okuryazarlık seviyesi ile finansal tutum ve
davranışlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır.

 

Yapılan çalışmada; anne ve babanın eğitim düzeyi ile
öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeyleri arasında pozitif anlamda bir
ilişki olduğu, anne ve babanın eğitim düzeyi yükseldikçe öğrencinin finansal
okuryazarlık düzeyinin arttığı, düşük gelir seviyesinde tasarruf bilincinin
yükseldiği, öğrencilerin ödeme çeşitleri arasında önceliklendirmeyi büyük
ölçüde doğru yapabildikleri sonucuna varılmıştır. Bunun yanında 9. ve 12. sınıf
öğrenciler arasında finansal okuryazarlık açısından anlamlı farklılığın olduğu ve
finansal okuryazarlık oranı ortalamasının %64 olduğu gibi sonuçlar elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Finansal okuryazarlık, finansal erişim, finansal tutum ve davranış

Kaynakça

• ALKAYA, Aylin ve YAĞLI, İbrahim (2015). “Finansal Okuryazarlık - Finansal Bilgi, Davranış Ve Tutum: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi İİBF Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 8 Sayı 40, ss.585.
• ATKINSON, Adele ve MESSY,Flore (2012). “Measuring Financial Literacy: Results of the OECD / International Network on Financial Education (INFE) Pilot Study”, OECD Publishing, No.15, ss.3. http://dx.doi.org/10.1787/5k9csfs90fr4-en
• BEHRMAN, Jere R., MITCHELL Olivia S., SOO Cindy ve BRAVO David (2010). “Financial Literacy, Schooling, and Wealth Accumulation” Nber Working Paper No 16452 , ss.1.
• BRAUNSTEIN, Sandra ve WELCH, Carolyn. (2002). “Financial Literacy: An Overview of Practice, Research, and Policy”,.Federal Reserve Bulletin. Kasım, ss. 452, https://www.federalreserve.gov/pubs/bulletin/2002/1102lead.pdf
• CHEN, Haiyong ve VOLPE Ronald P. (2005). “Financial Literacy, Education, and Services in the Workplace.” ss.2, http://www.westga.edu/~bquest/2005/workplace.pdf.
• CHEN, Haiyong ve VOLPE, Ronald P. (1998). “An Analysis of Personal Financial Literacy among College Students”, Financial Services Review, Vol. 7, No. 2, ss.107-128.
• CLARKE, M. C., HEATON, M. B., ISRAELSEN, C. L., & EGGETT, D. L. (2005). “The acquisition of family financial roles and responsibilities.” Family and Consumer Sciences Research Journal,33 (4), ss.321-340.
• CUTLER,Neal E. ( 1997). “The False Alarms and Blaring Sirens of Financial Literacy: Middle-Agers’ Knowledge of Retirement Income, Health Finance and Long-Term Care”, Generations, Vol. 21, No. 2, ss. 34-40.
• DEMIRGUC-KUNT, Aslı ve KLAPPER,Leona (2012). “Measuring financial inclusion: the Global Findex Database,” Policy Research Working Paper Series, 6025, The World Bank.
• DREXLER, Alejandro, FISCHER, Greg ve SCHOAR, Antoinatte (2014). “Keeping It Simple: Financial Literacy and Rules of Thumb †” American Economic Journal: Applied Economics, 6, no. 2.
• ERGÜN, Bahadır, ŞAHİN, Arzu ve ERGİN, Erhan (2014). “Finansal Okuryazarlık: İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Çalışma” , Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi Cilt: 7 Sayı: 34 Volume: 7, ss.847.
• ER,Fikret,TEMİZEL, Fatih,ÖZDEMİR,Ali ve SÖNMEZ, Harun (2014). “ Lisans Eğitim Programlarının Finansal Okuryazarlık Düzeyine Etkisinin Araştırılması:Türkiye Örneği”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt/Vol.: 14 - Sayı/No: 4, ss.113-126.
• GERARDI, Kristopher, GOETTE, Lorenz ve MEIER,Stephan (2010). “Financial Literacy and Subprime Mortgage Deliquency: Evidence from a survey matched to Administrative Data.” Federal Reserve Bank of Atlanta Working Paper Series.2010-10, ss.2.
• HUDDLESTON-CASAS, Catherina, A., DANES, Sharon M., ve BOYCE, Laurice (1999). “Impact Evaluation of a Financial Literacy Program: Evidence for Needed Educational Policy Changes”, Consumer Interests Annual, Vol. 45, ss. 109-114.
• JAPPELLI, Tullio ve PADULA Mario ( 2011), “Investment in Financial Literacy and Saving Decisions.” CSEF Working Paper, No. 272, ss.22.
• JUMP$TART Coalition (2006).” Financial Literacy Shows Slight Improvement Among Nation’s High School Students”, http://www.jumpstart.org/fileuptemp/2006GeneralReleaseFinal 202.doc
• JUMP$TART Coalition (2005). “Making the Case for Financial Literacy” http://www.jumpstart.org/download.cfm
• KLAPPER, Leora F., LUSARDI Annamaria ve PANOS Georgios A. (2012). “Financial Literacy And The Financial Crisis.” Nber Working Paper Series, Sayı 17930,ss.3. http://www.nber.org/papers/w17930.
• KILIÇ, Yunus, ATA, H.Ali ve SEYREK, İbrahim H. (2015). “Finansal Okuryazarlık: Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma”. Journal of Accounting & Finance,.Turkish Association of Accounting & Finance Academicians.
• LUSARDI, Annamaria ve MITCHELL, Olivia S. (2011a). “ Financial Literacy and Planning: Implications for Retirement Wellbeing, In Financial Literacy: Implications for Retirement Security and the Financial Marketplace.” Nber Working Paper , 17078, ss.6-16.
• LUSARDI, Annamaria ve MITCHELL, Olivia S.( 2011b). “ Financial literacy around the world: an overview.” Journal of Pension Economics and Finance, 2, Cambridge University Press.
• LUSARDI Annamaria. (2008) “U.S. Household Savings Behavior: The Role of Financial Literacy, Information and Financial Education Programs,” Nber Working Paper, 13824, ss.13-14.
• MANDELL, Lewis (1997). “Personal financial survey of high school seniors and College Students” Jump $tart Coalition for Personal Financial Literacy. www.jumpstart.org/surveys
• Mitchell, Olivia S. (2010). “ Managing risks in defined contribution plans: what does the future hold?” In Yasuyuki, Fuchita, Richard, J. Herring and Robert, E. Litan (eds), Growing Old:Paying for Retirement and Institutional Money Management After the Financial Crisis. Brookings Institution Press and Nomura Institute of Capital Markets Research.
• OECD, PISA (2012). Financial Literacy Assessment Framework, http://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/46962580.pdf,
• NATIONAL COUNCIL ON ECONOMIC EDUCATION (2005). Survey of the States: Economic and Personal Finance Education in our Nation’s Schools in 2004, ss. 2-20
• SARIGÜL,Haşmet (2014 ) .”A Survey of Financial Literacy Among University Students”. Muhasebe ve Finansman Dergisi., Ekim, ss. 214-220.
• TC. BAŞBAKALIK GENELGESİ (2014). Finansal Erişim, Finansal Eğitim, Finansal Tüketicinin Korunması Stratejisi ve Eylem Planları. Resmi Gazete No: 29021
• T.C. KALKINMA BAKANLIĞI (2014-2018). Onuncu Kalkınma Planı Özel İhtisas Raporu.
• TEMİZEL, Fatih ve BAYRAM, Fatih (2011). “Finansal Okuryazarlık: Anadolu Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma”. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 12/1, ss.73.
• XU, Lisa ve ZIA,Bilal. ( 2012). “Financial Literacy around the World . An overview of the evidence with Practical Suggestions for the Way Forward.” The World Bank Policy Reseach Working Paper. No. 6107,ss.2.