SEÇİLMİŞ MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLERİN BIST-100 ENDEKSİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR NEDENSELLİK ANALİZİ

Yıl 2020, Cilt: 12 Sayı: 23, 535 - 549, 31.07.2020

Yüksel Okşak Tufan Sarıtaş

https://doi.org/10.14784/marufacd.785241

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmada 2010:1–2020:1 periyodu için çeyrek dönem verileri kullanılarak; Türkiye’de enflasyon, ihracat, ithalat ve sanayi üretim endeksinin, BIST-100 endeksi üzerindeki uzun dönemli etkisi araştırılmıştır. BIST-100 endeksini temsil eden LBIST serisinin bağımlı; enflasyonu temsil eden LE, ihracatı temsil eden LIHR, ithalatı temsil eden LITH ve sanayi üretim endeksini temsil eden LSAN serilerinin ise bağımsız değişken olduğu ARDL modeli kurulmuştur. Elde edilen bulgularda uzun dönemde; enflasyon, ihracat ve sanayi üretim endeksinin, BIST-100 Endeksini pozitif yönlü; ithalatın ise negatif yönlü olarak etkilediği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Finans, Büyüme, ihracat, ithalat, ardl sınır testi

Kaynakça

• ALPER, Değer & KARA, Esen (2017), “Borsa İstanbul’da Hisse Senedi Getirilerini Etkileyen Makroekonomik Faktörler: BIST Sınai Endeksi Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(3), ss. 713-730.
• ATARODI, Sanaz, DEHGHAN, Abdolmajid, & ASGARI, Mohammadreza (2018), “The Effect of Exchange Rate Fluctuations and Oil Prices on the Export-Oriented Industries of the Country’s Capital Market (Case Study: Stock Companies of Petrochemical Industry)”, International Journal of Economics and Financial Issues, 8(1), pp. 136–142.
• BARANIDHARAN, S & VANITHA, Selvaraj (2016), “The Effect of Macroeconomic and Financial Related Variables on Stock Market Capitalization of Global Growth Generator Countries”, Journal of Contemporary Management Research, 10(1), pp. 1-27.
• BOZKURT, İbrahim, ÖKSÜZ, Sezer & KARAKUŞ, Rıfat (2015), “Finansal Tablo İlanlarının Hisse Getirileri Üzerindeki Etkisi: BIST’de Ampirik Bir Uygulama”, Maliye Finans Yazıları, 103, ss. 113-140.
• COOK, Timothy & HAHN, Thomas (1988), “The Information Content of Discount Rate Announcements and Their Effect on Market Interest Rates”, Journal of Money, Credit, and Banking, 20(2), 1988, pp. 167-180.
• DICKEY, David A. & FULLER, Wayne A. (1979), “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, 74(366), pp. 427-431.
• FAMA, Eugene.F. (1970), “Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Works”, Journal of Finance, 25(2), pp. 383-417.
• FAMA, Eugene (1981), “Stock Returns, Real Activity, Inflation, and Money”, American Economic Review, 71, pp. 545-565.
• GUTIERREZ, Juan P. & VIANNA, Andre C. (2020), “Price Effects of Steel Commodities on Worldwide Stock Market Returns”, North Amerıcan Journal of Economıcs and Fınance, 51, pp. 1-13.
• GÜLER, Sevinç, & NALIN, Halime T. (2014), “The Determinants of Stock Market Returns: An ARDL Investigation on Borsa Istanbul”, Romanian Economic Journal, 17(51), pp. 3-23.
• HSING, Yu (2011), “Effects of Macroeconomic Variables on the Stock Market: The Case of the Czech Republic”, Theoretical and Applied Economics, 7(560), pp. 54-64.
• HONG, Hui, O’BRIEN, Fergal & RYAN, James (2014), “Inflation and the Subsequent Timing of the Chinese Stock Market”, Asian Academy of Management Journal of Accounting & Finance, 10(2), pp. 13-35.
• JAREÑO, Francisco, FERRER, Roman, & MİROSLAVOVA, Stanislava (2016), “US Stock Market Sensitivity To İnterest And İnflation Rates: A Quantile Regression Approach”, Applied Economics, 48(26), pp. 2469-2481.
• KAYA, Emine & UĞURLU, Süleyman (2016), “Seçili Bazı Makroekonomik Değişkenler ve Hisse Senedi Piyasası Arasındaki Dinamik Etkileşim: BIST 100 için Ekonometrik Bir Yaklaşım”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, ss. 1-13.
• KÖK, Dündar & UYĞUR, M. Emre (2014), “Finansal Piyasalarda Fiyat Etkileşimi: BİST 100 ve Seçilmiş Finansal Göstergeler İçin VAR Analizi”, Pamukkale Üniversitesi İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, ss. 1-23.
• KUWORNU, John K. M. (2012), “Effect of Macroeconomic Variables on the Ghanaian Stock Market Returns: A Co-Integration Analysis”, Agris on-Line Papers in Economics & Informatics, 4 (2), pp. 15-26.
• KUZU, Sultan (2017), “Petrol Fiyatları ve Bazı Makro Ekonomik Değişkenlerin Borsa İstanbul’da Yer Alan Birtakım Endeksler Üzerindeki Etkisinin Araştırılması”, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), ss. 579-599.
• MAHDAVI, Saeid & SOHRABIAN, Ahmad (1991), “The Link between the Rate of Growth of Stock Prices and the Rate of Growth of GNP in the United States: A Granger Causality Test”, American Economist, 35(2), pp. 41-49.
• NGUYEN, My-Linh Thi & BUI, Toan Ngoc (2019), “Stock market, real estate market, and economic growth: an ARDL approach”, Investment Management & Financial Innovations, 16(4), pp. 290-302.
• OTIENO, Donald A., NGUGI, Rose W. & MURIU, Peter W. (2019), “The impact of inflation rate on stock market returns: evidence from Kenya”, Journal of Economics & Finance, 43(1), pp. 73-90.
• PALMER, Michael (1970), “Money Supply, Portfolio Adjustments and Stock Prices”, Financial Analyst Journal, 26, pp. 19-22.
• PESARAN M. Hashem, SHIN, Yongcheol, & SMITH, Richard, J. (2001), “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationship”, Journal of Applied Econometrics, 16(3), pp. 289-326.
• SAMSI, Siti Muliana, CHEOK, Cheong Kee, & ZARINAH, Yusof (2019), “Financial Crisis, Stock Market and Economic Growth : Evidence from ASEAN-5”, Journal of Southeast Asian Economies, 36(1), pp. 37-56.
• SEVİNÇ, Erkan (2014), “Makroekonomik Değişkenlerin, BİST-30 Endeksinde İşlem Gören Hisse Senedi Getirileri Üzerindeki Etkilerinin Arbitraj Fiyatlama Modeli Kullanarak Belirlenmesi”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 43(2), ss. 271-292.
• SMIRLOCK, Michael & YAWITZ, Jess (1985), “Asset Returns, Discount Rate Changes, and Market Efficiency”, Journal of Finance, 40(4), pp. 1141-1158
• SOLNIK, Buruno (1987), “Using Financial Prices to Test Exchange Rate Models: A Note”, Journal of Finance, 42, pp. 141-149.
• ŞENGÖNÜL, Ahmet, KARADAŞ, Hacı Ahmet & KOŞAROĞLU, Şerife Merve (2018), “Makroekonomik Değişkenler ve Finansal Değişkenlerin Uzun Dönem İlişkisi: SVAR Analizi”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 12(1), ss. 63-85.
• THORBECKE, Willem (1997), “On Stock Returns and Monetary Policy”, The Journal of Finance, LII(2), pp. 635-654.
• TWEREFOU, Kwabena D., ABBEY, Emmanuel, CODJOE, Emmanuel A. & NGOTHO, Peter S. (2019), “Impact of Stock Market Development on Economic Growth: Evidence from Selected Sub-Saharan African Countries”, Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 67(4), pp. 1071-1083.
• VIETHA, Devia S.S. (2019), “The Correlation of Exchange Rate and Inflation and Its Effect on Stock Markets. Case Study on Consumer Good Index Indonesia: 2004 – 2017”, Academic Journal of Economic Studies, 5(2), 32-44.
• VO, Quy Thi (2019), “Export performance and stock return: A case of fishery firms listing in Vietnam Stock markets”, Journal of Asian Finance, Economics and Business, 6(4), pp. 37-43.