SİSTEM DİNAMİĞİ YAKLAŞIMI İLE COVID-19 EKONOMİK KRİZİ SIRASINDA OPTİMAL PARA POLİTİKASININ BELİRLENMESİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 24, 223 - 244, 31.01.2021

Oya Öztürk Selçuk Gerlikhan İlhan Kanuşağı Can Özcan Zehra Vildan Serin

https://doi.org/10.14784/marufacd.879264

Cited By: 1

Öz

Covid-19 virüsünün ortaya çıkmasıyla birlikte küresel çapta sosyal mesafe kuralı uygulanmaya başlanmış, sınırlar kapatılmıştır. Halen devam eden bu salgın, küresel ticaretin durmasına, küresel tedarik zincirinin kopmasına, işyerlerinin kapatılmasına, işsizliğe yol açmaktadır. Bu süreçte, merkez bankaları muhtemel bir ekonomik küresel finansal krizi önlemek için parasal genişleme programlarına yönelmişlerdir. Bu bağlamda bu makale Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) uyguladığı parasal genişleme politikalarının etkilerini bütüncül bir yaklaşımla incelemeyi amaçlamaktadır. Dinamik bir model kullanılarak, Ocak 2010'dan Mayıs 2020'ye kadar olan dönemi kapsayan iki senaryo geliştirilmiştir. Seçilen veriler; zorunlu karşılık, politika faiz oranı, enflasyon, emisyon hacmi, USD / TL döviz kuru, hazine bonosu değişimi, cari işlemler dengesi, doğrudan yatırımlar, merkez bankası döviz rezervlerini kapsamaktadır. İlk senaryoda, Merkez Bankası parasal genişleme politikasını uygulandığında politika faizinin ve zorunlu karşılıkların değişmeyeceği, ancak büyümeye yönelik bir politikanın devam edeceği varsayılmaktadır. İkinci modelde, sıkı para politikası, yabancı sermaye girişi ve gerektiğinde yabancı paraya müdahale senaryosu tasarlanmıştır. Sistem düşüncesine dayanan önerilen modelde Stella yazılımı kullanılmıştır. Dış kaynaklara dayalı olmayan genişletici bir para politikası senaryosunun beklenen ekonomik toparlanmayı tam olarak gerçekleştirmediği görülmüştür. İkinci senaryoda elde edilen bulgular ilk senaryoya oranla daha etkindir; büyüme, enflasyon ve finansal istikrar üzerinde daha optimal sonuçlar elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Genişletici Para Politikası, Sistem Dinamiği Modellemesi, Simülasyon,, TCMB, Türkiye, Covid-19

A SYSTEM DYNAMIC APPROACH FOR DETERMINATION OF OPTIMAL MONETARY POLICY DURING THE COVID-19 ECONOMIC CRISIS: A CASE OF TURKEY

Öz

Starting from mid-March 2020, Covid-19 outbreak spread across the world, the implementation of the social distance and closing the country borders led to the shutdown of economic activities and bring uncertainties for financial markets. Uncertainties have caused a decrease in global risk appetite and resulted to important portfolio outflows from emerging countries. In this process CBRT has started to adopt monetary expansion measures through rate cuts asset purchases to stimulate the financial markets. In this context, this article aims to explore the effects of expansionary monetary policies of CBRT on economic growth, inflation and financial stability in Turkey with a holistic approach. Using a dynamic model, two scenarios were developed covering the period from January 2010 to May 2020. In the first scenario, when monetary expansion policy is implemented, it is assumed that the policy rate and required reserves will not change, but a growth-oriented policy will continue. In the second model, a tight monetary policy, foreign capital inflow and, if necessary, a foreign currency intervention scenario was designed. It was observed that an expansionary monetary policy scenario that is not based on external resources did not fully realize the expected economic recovery. The findings obtained in the second scenario are more effective than the first scenario. Besides that, the second scenario is found more effective on growth, inflation and financial stability.

Anahtar Kelimeler

Expansionary Monetary Policy, System Dynamics Modeling, Simulation, CBRT, Turkey, Covid-19

Kaynakça

• ANGELETOS, G. M., & LA’O, J. (2012). Optimal monetary policy with informational frictions. In Dispersed Information over the Business Cycle: Optimal Fiscal and Monetary Policy (Vol. 128, Issue 3). https://doi.org/10.1086/704758
• ASLAN, N., TERZI, N., & SIAMPAN, E. (2014). Türkiye’de Kısa Vadeli Sermaye Hareketlerinin Ekonomik Büyüme Ve Reel Döviz Kuru İle İlişkisi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(10), 15–32. https://doi.org/10.14784/jfrs.2014104497
• ATILGAN, H. (2009). Parasal Anayasa. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 0817(1), 11–37.
• BAHRI, M. K. (2008). Indonesia’s Macroeconomic Model using System Dynamics Approach [Institut Teknologi Bandung]. https://doi.org/10.13140/2.1.4215.6487
• BAHRI, M. K. (2013). Achieving the Vision 2030: Indonesia Macroeconomic Model Using System Dynamics Approach. https://doi.org/10.13140/2.1.4215.6487
• BARLAS, Y., & KAYA, N. (2013). TCBM Ekonomi Notlari: Parasal Genişleme Politikalarının Gelişmekte Olan Ülke Portföy Akımları Kompozisyonuna Etkisi (Vol. 01).
• BENIGNO, P., EGGERTSSON, G. B., & ROMEI, F. (2020). Dynamic Debt Deleveraging and Optimal Monetary Policy. American Economic Journal: Macroeconomics, 12(2), 310–350. https://doi.org/10.1257/mac.20160124
• CHALLE, E. (2020). Uninsured Unemployment Risk and Optimal Monetary Policy in a Zero-Liquidity Economy. American Economic Journal: Macroeconomics, 12(2), 241–283. https://doi.org/10.1257/mac.20180207
• ERGIN ÜNAL, A., & YETIZ, F. (2017). Parasal Geni̇şlemeye Alternati̇f Arayişlari: Negati̇f Fai̇z. Politik Ekonomik Kuram, 1(2), 66–78. https://doi.org/10.30586/pek.350152
• FLEMING, M. J. (1962). Domestic Financing Policies under Fixed and Floating Exchange Rates. IMF Staff Papers, 9, 369–380.
• FURLANETTO, F., GELAIN, P., & TAHERI SANJANI, M. (2020). Output Gap, Monetary Policy Trade-offs, and Financial Frictions. In Federal Reserve Bank of Cleveland. https://doi.org/10.2139/ssrn.3547598
• GARAČA, Ž. (2006a). System Dynamic Macroeconomic Model - The Case of Croatia Faculty of Economics. Proceedings of the 7th WSEAS International Conference on Mathematics & Computers in Business & Economics, Cavtat, Croatia, 31, 82–87.
• GARAČA, Ž. (2006b). System Dynamic Macroeconomic Model - The Case of Croatia. 7th WSEAS International Conference on Mathematics & Computers in Business & Economics, 2006, 82–87.
• GÜLCAN, Y., & BILMAN, M. E. (2005). The effects of budget deficit reduction on the exchange rate. 1st International Conference on Business, Management and Economics, 2–9.
• HUSAIN, F., & MAHMOOD, T. (1999). Monetary Expansion and Stock Returns in Pakistan. The Pakistan Development Review, 38(4), 769–776.
• KANG, W., RATTI, R. A., & VESPIGNANI, J. L. (2016). The Implications of Monetary Expansion in China for the US Dollar. Journal of Asian Economics, 46, 71–84. https://doi.org/10.1016/j.asieco.2016.08.003
• KESBIÇ, C. Y., BALDEMIR, E., & BAKIMLI, E. (2005). Bütçe Açıkları İle Parasal Büyüme Ve Enflasyon Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Bir Model Denemesi. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 81–98. https://doi.org/10.1017/CBO9781107415324.004
• LIVIATAN, N. (1981). Monetary Expansion and Real Exchange Rate Dynamics. Journal of Political Economy, 89(6), 1218–1227. https://doi.org/10.1086/261030
• ÖNER, M. A., SOYDAN, A. İ., & ÇELEBI, A. (2005). Dinamik Sistem Modelleme Ile Makroekonomik Analiz Türkiye için bir Oyun Denemesi.
• RADZICKI, M. (2008). Institutional economics, post keynesian economics, and system dynamics: Three strands of a heterodox economics braid. In Future Directions for Heterodox Economics (Issue January 2008). Worcester Polytechnic Institute.
• SANSARCI, E., AŞICI, A. A., & SAYSEL, A. K. (2014a). Özgün Phillips Eğrisinin Sistem Dinamiği Modeli. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 25–44.
• SANSARCI, E., AŞICI, A. A., & SAYSEL, A. K. (2014b). System Dynamics Model of The Original Phillips Curve. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 25–44.
• YILMAZ, A. (2019). Para Politikası Aracı Olarak Faiz Koridorunun Etkinliği: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Örneği. Hasan Kalyoncu Üniversitesi.