TARIMSAL ÜRETİMİN FİNANSMANINA YÖNELİK SÜBVANSİYONLU (FAİZ İNDİRİMLİ) OLARAK KULLANDIRIMI YAYGIN OLAN SIFIR FAİZLİ KREDİLERİN MÜŞTERİLERE OLAN MALİYETİNİN TESPİTİ
Yıl 2021,
Cilt: 13 Sayı: 25, 323 - 343, 31.07.2021
Eray Baysa
Mehmet Cihangir
Öz
Tarımsal üretim faaliyetinde bulunan gerçek veya tüzel kişi müşterilere tarımsal üretimin finansmanına yönelik olarak T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Kararlar ve Uygulama Esasları Tebliği her yıl resmi gazetede yayımlanmaktadır. Gerçek ve tüzel kişi müşterilere, Cumhurbaşkanı Kararı ve Uygulama Tebliği ile birlikte ayrıca belirlenecek olan teknik kriterlerin sağlanması halinde Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından tarımın finansmanına yönelik sübvansiyonlu (faiz indirimli) kredi imkânı sağlanmaktadır. Söz konusu sübvansiyonlu krediler tarımsal üretimin konusuna ve kredi limitlerine göre belli bir oranda olabileceği gibi sıfır faizli de olmaktadır. Özellikle sıfır faizli sübvanse tarımsal krediler üreticilere çekici gelmekte ve bu kredilerden yararlanma yoluna gitmektedirler. Ancak bankalar, bireysel ve ticari kredi işlemlerinde olduğu gibi sübvanse tarımsal kredilerde de vermiş oldukları hizmetler karşılığında müşterilerinden bankacılık hizmetleri ücret ve komisyon tarifelerine göre bir takım ücretler tahsil etmektedir. Bu çalışmada da Ziraat Bankası tarafından, tarımsal üretimin finansmanına yönelik sübvansiyonlu (faiz indirimli) olarak kullandırımı yaygın olan (özellikle sıfır faizli) krediler teorik olarak incelenmiş ve kredi kullanım koşullarına (teminat yapısına) bağlı olarak ödenecek ücret ve komisyonlara göre müşterilere maliyetinin çeşitli varsayımlar altında minimum ne kadar olduğu tespit edilmeye çalışılmıştır.
Kaynakça
- ADANACIOĞLU, Hakan, ARTUKOĞLU, Metin ve GÜNEŞ, Erdoğan (2017), “Türkiye'de Tarımsal Kredi Performansının Çok Boyutlu Ölçekleme Yaklaşımıyla Analizi”, Turkish Journal of Agricultural Economics, Cilt: 23, Sayı: 2, 195-204.
- AKGÜÇ, Öztin (2011), “Ticaret Bankalarının Yönetimi”, İstanbul: Arayış Basım ve Yayıncılık.
- AKGÜÇ, Öztin (2014), “Kredi Taleplerinin Değerlendirilmesi (Genişletilmiş 10. Baskı)”, İstanbul: Arayış Basım ve Yayıncılık.
- ÇELİK, Faik (2014), “Kredi Talepleri –Banka Kredileri-“, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
- DİNÇ, Yusuf, AKAY, Hüseyin ve KARACAN, Sami (2013), “Banka ve Sigorta Muhasebesi”, Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2745.
- ERİŞ, Hayati (2013), “Bankacılık Hizmet Ürünleri” Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2953.
- KÖKSAL, Hatice (2019), “Samsun İlinde Tarımsal Kredi Kullanımının Analizi”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), Samsun.
- ÖZÜRK, Kezban (2015), “Kredi Politikası ve Değerlendirmesi”, Ankara: Siyasal Kitabevi.
- SEMERCİ, Arif (2019). “Türkiye’de Tarımsal Destekleme Uygulamaları”. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 1, 181-186.
- SEVİM, Uğur (2010), “Türkiye’de Tarım Sigortalarında Tarım Sigortaları Havuzu ve Tarsim Uygulaması” Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Trabzon.
- ŞAKAR, Birgül (2015), “Banka Kredileri ve Yönetimi (6. Basım)”, İstanbul: Beta Basım.
- ŞİŞMAN, Bora (2019), “ Türkiye’de Güncel Tarımsal Sübvansiyon Uygulamaları ve Sübvansiyonlu Tarımsal Krediler”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Samsun.
- T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş. 2009 Faaliyet Raporu, T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş. 2010 Faaliyet Raporu.,T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş. Faaliyet Raporu 2011.
- TAN, Sibel (2011), “Türkiye’de Uygulanan Tarım Politikaları Kapsamında Çanakkale’nin Mevcut Durumu”, Çanakkale Tarımı Sempozyumu Dünü, Bugünü, Geleceği, 37-44.
- TAŞKIRAN, Reyhan ve ÖZÜDOĞRU, Haşim (2010), “Türkiye'de Tarımsal Kredi Uygulamaları”. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 1, 150-163.
- TOSUN, Fatma ve GÜNEŞ, Erdoğan (2017). “Tarım İşletmelerinde Sübvansiyonlu Kredi Kullanımı: Ankara İli Örneği”. Turkish Journal of Agricultural Economics, Cilt: 23, Sayı: 2, 281-288.
- TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI 2018 Faaliyet Raporu.
- YILMAZ, Hasan (2017), “Türkiye’de Yatırım Teşviki ve Sübvansiyonların Siyasal ve Ekonomik Etkisi”, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), Malatya.
- YÜCE, Ulya Yosun (2011), “Uluslar Arası Ticarette Sübvansiyon ve Karşı Önlemler”, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
- ZİRAAT BANKASI Tarım Politikaları Bölüm Başkanlığı, Tarım sektörünün Finansmanı Ürün Kartları.
- 2020/11 “Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/4)’De Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”, Resmi Gazete Sayısı: 31083.
- 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu (2005, 21 Haziran), Resmi Gazete Sayısı: 25852.
- 5411 sayılı Bankacılık Kanunu (2005, 1 Kasım), Resmi Gazete Sayısı: 25983.
- Harçlar Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 84) (2019, 27 Aralık), Resmi Gazete Sayısı: 30991 (2. Mükerrer) Ekler.
- https://web.tarsim.gov.tr/ftarsim/OrnekBbasPrimHesap.ss_method_=beginApplication&_programId_=195 Erişim Tarihi: 31.08.2020
- https://web.tarsim.gov.tr/ftarsim/OrnekBitkiPrimHesap.ss_method_=beginApplication&_programId_=195 Erişim Tarihi: 31.08.2020
- https://web.tarsim.gov.tr/havuz/subPage_key_=0C006981E0842E8D6235913E60C5E9678606297AW1S47ONHBMHIRDKYD416062015 Erişim Tarihi: 01.07.2020
- https://www.dask.gov.tr/hakkinda.html Erişim Tarihi: 31.08.2020
- https://www.ziraatbank.com.tr/tr/bankamiz/hakkimizda/vizyon-ve-misyon Erişim Tarihi: 13.02.2020
- https://www.ziraatbank.com.tr/tr/girisimci/tarim Erişim Tarihi: 17.01.2020
- https://www.ziraatbank.com.tr/tr/girisimci/tarim/hizmetlerimiz/devlet-destekli-tarim-sigortalari Erişim Tarihi: 06.07.2020