KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ’NDE ALTERNATİF BİR FİNANSMAN ARACI OLARAK KİTLE FONLAMASI

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 25, 407 - 431, 31.07.2021

Güzhan Gülay Abdurrahman Kılıç Veclal Gündüz

https://doi.org/10.14784/marufacd.976381

Öz

Bir proje ya da girişimin, çok sayıdaki insan tarafından parasal destek sağlanarak fonlanması olarak tanımlanan kitle fonlaması kavramı, ilk kez resmi olarak 2009 yılında Kanada’da ortaya çıkmıştır. Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) 2012 yılında düzenlendikten sonra hızla gelişmiş ve küresel ölçekte kitle fonlaması hacmi 2018 yılında 305 milyar Amerikan Dolarına ulaşmıştır. Kitle fonlaması Çin gibi düzenleme yapılmayan ancak faaliyetlere müsaade edilen ülkelerde, Birleşik Krallık gibi hafif düzenlemeler bulunan ülkelerde ya da ABD gibi sıkı düzenlemeler yapılan ülkelerde kolaylıkla gelişebilmektedir. Öte yandan günümüzde İslami Bankacılık konusunda yoğunlaşmış olan İslami finansman uygulamaları alanında kitlesel fonlamanın sağladığı esneklikler sayesinde İslam Hukuku’nun amaçlarına (makasıdü’ş-şeria) uygun olarak yeni finansman modelleri geliştirilebilir. Bu çerçevede turizm ve yükseköğrenimde uluslararası merkez haline gelmiş olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti; Türkiye, Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık ile olan yasal bağları ile Afrika ve Ortadoğu’daki yetişmiş insan kaynağına erişimi sayesinde önemli bir konuma erişmiştir. Kıbrıs üniversiteleri özellikle Müslüman nüfuslu ülkelerden sermayeye kolay erişim sağlayabilen yüksek eğitimli ve genç bir kitleyi bünyesinde barındırmaktadır. Bu çalışmada Kıbrıs’ın bu kendine özgü potansiyelinin harekete geçirilmesi için AB, İngiltere ve Türkiye’deki düzenlemeleri dikkate alarak İslami finansman modeli olarak kitle fonlaması konusunda kendisini nasıl konumlandırabileceği irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kitle Fonlama, İslami Finans, Alternatif Finansman, KKTC

Kaynakça

• 7061 sayılı “Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” (2017). Resmî Gazete
• ABDUL-RAHMAN Yahia (2015). İslam’da Bankacılık ve Finansman. İstanbul Sebahattin Zaim Üniversitesi, s. 162-165
• AGRAWAL Ajay K., CATALINI Christian, GOLDFARB Avi (2011). The Geography of Crowdfunding. NBER, Innovation Policy and Economy, Working Paper No. 16820
• AGRAWAL Ajay K., CATALINI Christian, GOLDFARB Avi (2014). Some Simple Economics of Crowdfunding. NBER, Innovation Policy and Economy, Cilt 14.
• AHMAD Abdel-Rahman Yousri (2010). Islamic modes of finance and the role of sukuk. Editor: Bloomsbury Information Ltd, Erişim Tarihi: 26 Ekim 2020
• AKTEPE İshak Emin (2010). İslam Hukuku Çerçevesinde Finansman ve Bankacılık. Yedirenk, İstanbul, p.48.
• ALLISON Thomas H., DAVIS Blakley C., WEBB Justin W., SHORT Jeremy C. (2017). Persuasion in crowdfunding: An elaboration likelihood model of crowdfunding performance. Journal of Business Venturing, ISSN: 0883-9026, Cilt 32, Sayı 6, s. 707-725
• ALRIFAI Tariq. (2017). İslami Finans ve Yeni Finansal Sistem. Editör: TEZER Özlem, ELLİALTIOĞLU Nurettin, Buzdağı Yayıncılık
• AYUB Muhammad (2007). Understanding Islamic Finance. Wiley, s. 312-320
• BAYINDIR Servet (2005). Bir Finansman Yöntemi Olarak Kullanılan Sermaye Ortaklığının İslâm Hukuku Açısından Değerlendirilmesi. Usûl Dergisi, no.1, 139-157.
• BELLEFLAMME Paul, LAMBERT Thomas, SCHWIENBACHERD Armin (2014). Crowdfunding: Tapping the right crowd. Journal of Business Venturing, Cilt 29, Sayı 5, s. 585-609
• Cambridge Center For Alternative Finance (2018). The global alternative finance market benchmarking report
• CHANCE Barnett (9 Haziran 2015). Trends show crowdfunding to surpass VC in 2016, Forbes.
• FREEDMAN David M., NUTTING Metthew R. (2015). A brief history of crowdfunding including rewards, donation, debt, and equity platforms in the USA. Erişim Tarihi: 2 Temmuz 2020
• HATIPOĞLU Mercan (2019). Dünyada ve Türkiye’de İslami Finans. Ekin Yayınevi, Bursa.
• İKBAL Zamir and MİRAKHOR Abbas (2014). Ekonomik Gelişim ve İslâmî Finans. Borsa İstanbul A.Ş.
• International Shari’ah Research Academy for Islamic Finance (ISRA) (2012). Islamic Financial System, Principles and Operations. Pearson Custom Publishing
• İslami Finansal Kuruluşlar Muhasebe ve Denetim Örgütü (AAOIFI). (2006). Sukuk, An Introduction to the Underlying Principles and Structure. s. 5. Güncelleme16 Mart 2017.
• İstanbul Üniversitesi Sermaye Piyasaları Araştırma ve Uygulama Merkezi (SERPAM). (2013). İslamî Finans Kavramı, Ürünler, Dünyada ve Türkiye’de Gelişimi ve Geleceği
• KARAMI Moein, CUMMING Douglas J., HORNUF Lars and SCHWEIZER Denis (2020). Disentangling Crowdfunding from Fraudfunding. Max Planck Institute for Innovation & Competition Research Paper No. 16-09
• KETTELL Brian (2010). Frequently Asked Questions in Islamic Finance. Wiley & Sons Ltd. Publication
• KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı (2020). 2019-2020 İstatistik Yıllığı. Erişim Tarihi: 15 Kasım 2020, http://eohd.mebnet.net/sites/default/files/2019-2020%20MEKB%20IstatistikYilligi.pdf
• LUKKARINEN Anna, TEICH Jeffrey E., WALLENIUS Hannele, WALLENIUS Jyrki (2016). Success drivers of online equity crowdfunding campaigns. Decision Support Systems, ISSN: 0167-9236, Cilt 87, s. 26-38
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Menkul Kıymetler Borsası Kotasyon, Durdurma ve Ücretler Tüzüğü (1997). No: 462-97
• MOLLICK Ethan R. (2014). The Dynamics of Crowdfunding: An Exploratory Study. Journal of Business Venturing. 29 (1)
• MUHAMMAD Marjan, SAIRALLY Beebee Salma ve HABIB Farrukh. (2015). Islamic Capital Markets, Principles and Practices. International Shari’ah Research Academy for Islamic Finance (ISRA), Malaysia.
• ODABAŞI Mehmet (2011). Faizsiz bankacılık eğitim notları (Kuveyt Türk), İstanbul.
• ORDANINI Andrea, MICELI Lucia, PIZZETTI Marta, PARASURAMAN Ananthanarayanan (2011). Crowd-funding: transforming customers into Investors through Innovative service platforms. Journal of Service Management
• ÖZTÜRK Ali (2019). İslam ve Finans. Editör Necmettin Kızılkaya, Katılım Bankacılığında Fon Kullandırma Yöntemi Olarak İstisna ve Selem Akitleri
• PORZIO Claudio (2010). Islamic Banking and Finance in the European Union, Edited by KHAN Fahim, PORZİO Mario, Islamic Banking Vesus Conventional Banking
• SAITI Buerhan, MUSITO Myhammad Hamal, YÜCEL Ensari (2019). Islamic Crowdfunding: Fundamentals, Developments and Challenges. Islamic Quarterly, Cilt 62, Sayı 3
• Sermaye Piyasası Kurulu (2019). Paya Dayalı Kitle Fonlaması Tebliği (III – 35/A.1). 3 Ekim 2019 Tarihli ve 30907 Sayılı Resmî Gazete
• SAUERMANN Henry, FRANZONI Chiara, SHAFI Kourosh (2019). Crowdfunding scientific research: Descriptive insights and correlates of funding success. PLoS ONE Cilt 14, Sayı 1.
• TORRIS Teressa (18 Mayıs 2016). Global crowdfunding & local regulation: from light touch to prescriptive bespoke rules. Erişim Tarihi: 1 Temmuz 2020. https://www.crowdfundinsider.com/2016/05/85762-global-crowdfunding-local-regulation-from-light-touch-to-prescriptive-bespoke-rules/
• TURAY Fatih (2019). Finansal Açıdan İslam Borçlar Hukuku. Ensar Neşriyat A.Ş.
• VISSER Hans (2010). Islamic Finance, Principles and Practice. Edward Elgar Publishing.
• WARDROP Robert, ZHANG Bryan, RAU Raghavendra, GRAY Mia (2015). Moving mainstream: the European alternative finance benchmarking report. University of Cambridge. E&Y.
• WITOYO Early (2016). Islamic crowdfunding as a solution for SMEs. Erişim Tarihi: 2 Temmuz 2020, http://www.crowdfundinsider.com/2016/06/86621-islamic-crowdfunding-as-a-solution-for-smes/
• YANPAR Atilla (2014). İslami Finans, İlkeler, Araçlar ve Kurumlar. Scala Yayıncılık.
• YILMAZ Osman Nihat (2020). Müşâreke. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020, https://islamekonomisi.org/musareke/
• YURTTADUR Mustafa ve YILDIZ İshak (2017). Faizsiz Finans. Beta Yayıncılık, İstanbul.