FİNANSAL PİYASALAR VE RİSK ALGISI: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 25, 717 - 731, 31.07.2021

Nazan Şak

https://doi.org/10.14784/marufacd.976470

Cited By: 1

Öz

CDS, ülke ya da piyasalar için riskin ölçülmesinde kullanılan önemli bir göstergedir. Bu çalışmada CDS primi değişkeni ile USD, EURO, CALTIN, BİSTSANAYİ ve aktif tahvil endeksi (ATE) değişkenleri arasındaki ilişki, Diks ve Panchenko (2006) doğrusal olmayan nedensellik testi ve Fourier Toda Yamamoto nedensellik testi ile araştırılmıştır. Analiz sonucu, Diks ve Panchenko (2006) testine göre CDS ile BİST SANAYİ endeksi ve EURO değişkenleri arasında herhangi bir doğrusal olmayan nedensellik ilişkisi bulunamamıştır. Test sonuçları, CDS’den aktif tahvil endeksine (ATE) 5. Gecikmede; CALTIN değişkeninden CDS’e doğru ise, 1, 2 ve 7. gecikme düzeyinde doğrusal olmayan bir ilişkinin olduğunu göstermektedir. Ayrıca, 7.ve 8. gecikmede CDS değerleri USD değerlerinin, 2. ve 3. gecikmelerde USD değerleri CDS’in doğrusal olmayan nedeni olarak belirlenmiştir. Fourier Toda Yamamoto testine göre ise, CDS primleri ile Aktif Tahvil Endeksi (ATE) arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu belirlenmiştir. Aynı zamanda, BİSTSANAYİ endeksi, USD, EURO ve CALTIN değişkenlerinden CDS’e doğru tek taraflı nedensellik olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kredi risk primi (CDS), Finansal piyasalar, Doğrusal olmayan nedensellik

Kaynakça

• AKKAYA, Murat (2016). Türk Tahvillerinin CDS Primlerini Etkileyen İçsel Faktörlerinin Anali¬zi. Maliye Finans Yazıları, 107, 129-146.
• ATASEVER, Gülbahar (2017). Türkiye’de Risk Primi (CDS), Piyasa Göstergeleri ve Seçim Dönemlerine İlişkin Ekonometrik Analiz. International Journal of Academic Value Studies, 3(13), 217-226.
• BURSA, Nurbanu ve TATLIDİL, Hüseyin (2015). Risk Göstergelerine Çok Değişkenli Analiz Yaklaşımı: Türkiye Uygulaması. Bankacılar Dergisi, 92, 71-88.
• ÇAĞLAR BEKTAŞ, Nil ve BABUŞCU, Şenol (2019). Vix korku endeksi ve CDS primlerinin büyüme ve döviz kuruna etkisi, türkiye örneği. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 97-111.
• DANACI, M. Cem, ŞİT, Mustafa ve ŞİT, Ahmet (2017). Kredi Temerrüt Swaplarının (CDS’lerin) Büyüme Oranıyla İlişkilendirilmesi: Türkiye Örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bi¬limler Fakültesi Dergisi, 9(2), 67-78.
• DIKS, Cees ve PANCHENKO, Valentyn (2005). A Note on the Hiemstra-Jones Test for Granger Non-causality. Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics, 9(2), 1-9.
• DIKS, Cees ve PANCHENKO, Valentyn (2006). A new statistic and practical guidelines for nonparametric Granger causality testing. Journal of Economic Dynamics & Control, 30, 1647–1669.
• DUFFIE, Darrell (1999). Credit swap valuation, Financial Analysts Journal, 55(1), 73-87.
• EVCİ, Samet (2020). Kredi temerrüt swapları ile Borsa İstanbul arasındaki eşbütünleşme ilişkisinin analizi. Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi dergisi, 2(1), 100-117.
• FETTAHOĞLU, Sibel (2019). Relationship Between Credit Default Swap Premium and Risk Appetite According to Types of Investors: Evidence From Turkish Stock Exchange. The Journal of Accounting and Finance, 84, 265-278.
• HANCI, Görkem (2014). Kredi Temerrüt Takasları ve BIST-100 Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Maliye FinansYazıları, 28(102), 9-23.
• HARVEY, David I. ve LEYBOURNE, Stephen J. (2007). Testing for Time Series Linearity. Econometrics Journal, 10, 149-165.
• HARVEY, David. I., LEYBOURNE Stephen J. ve XIAO Bin (2008). A Powerful Test for Linearity when the Order of Integration is Unknown. Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics, 12, 1-24.
• HIEMSTRA, Craig ve JONES, Jonathan D. (1994). Testing for linear and nonlinear Granger causality in the stock pricevolume relation. Journal of Finance, 49(5), 1639–1664.
• GRANGER, Clive W. J. (1969). Investigating causal relations by econometric models and cross-spectral methods. Econometrica, 37, 424-439.
• GÖRMÜŞ, Şakir ve AKSOYLU, Esra (2017). Ülke Riskinin Göstergesi Olarak Kredi Temerrüt Swaplarını Etkileyen Faktörler: Asimetrik Nedensellik Yöntemi. 2nd International Congress on Political, Economic and Social Studies (ICPESS=, 19-22 May 2017).
• GÜN, Musa, KUTLU, Melih ve KARAMUSTAFA, Osman (2016). Gezi Parkı Olaylarının Türkiye Kredi Temerrüt Swapları (CDS) Üzerine Etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1), 556-575.
• İSKENDEROĞLU, Ömer ve BALAT, Asuman (2018). Ülke Kredi Notlarının CDS Primleri Üzerindeki Etkisi: BRICS Ülkeleri ve Türkiye Üzerine Bir Uygulama. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 12(2), 47-64.
• KAPETANIOS, George, SHIN, Yongcheol ve SNELL, Andy (2003). Testing for a Unit Root in the Nonlinear STAR Framework. Journal of Econometrics, 112, 359-379.
• KARGI, Bilal (2014). Credit Default Swap (CDS) Spreads: The Analysis of Time Series For The Interaction With The Interest Rates And The Growth In Turkish Economy. Monte¬negrin Journal of Economics, 10(1), 59-66.
• KILCI, Esra N. (2017). CDS Primleri ile Ülke kredi riski arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi: Türkiye Örneği. Maliye Finans Yazıları, 108, 71-86.
• KILCI, Esra N. (2019). Dış Borçların Ülke CDS Primleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Türki¬ye Örneği. Sayıştay Dergisi, 112, 75-92.
• KUNT, Abdullah Selim ve TAŞ, Oktay (2008). Kredi Temerrüt Swapları ve Türkiye’nin CDS Priminin Tahmin Edilmesine Yönelik Bir Uygulama. İTÜ Dergisi/b, Sosyal Bilimler, 5(1), 78-89.
• LUUKKONEN, Ritva, SAIKKONEN, Pentti, TERASVİRTA, Timo (1988). Testing linearity against smooth transition autoregressive models. Biometrika, 75(3), 491–499.
• MÜNYAS, Turgay. (2018). CDS Primi ve Piyasa Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Değerlendiril¬mesi Üzerine Ekonometrik Bir Analiz: Türkiye Örneği. Atlas International Refereed Journal On Social Sciences, 4(15), 1689-1696.
• NAZLIOĞLU, Şaban, GÖRMÜŞ, N. Alper ve SOYTAŞ, Uğur (2016). Oil Prices and Real Estate Investment Trusts (REITs): Gradual-Shift Causality and Volatility Transmission Analysis. Energy Economics. 1-28. doi:10.1016/j.eneco.2016.09.009.
• SEVİL, Güven. ve ÜNKARACALAR, Tutku (2020). CDS primleri ile portföy yatırımları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi: Türkiye Örneği, Maliye ve Finans yazıları, 113, 285-300.
• ŞAHİN, Cumhur (2018). Cari Açık Değerleri CDS Puanları Üzerinde Etkili midir? Türkiye İçin Bir Perspektif. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 80, 189-204.
• TELEK, Cebrail ve ŞİT, Ahmet (2017). Türkiye’de Takipteki Kredilerin ve Risk Primi Arasındaki İliş¬kinin İncelenmesi: 2005-2015 Dönemi. International Journal of Disciplines Economics & Administrative Sciences Studies, 3(3), 152-161.
• TODA, Hiro Y. ve YAMAMOTO, Taku (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes. Journal of Econometrics, 66, 225-250.
• VARLIK, Serdar ve VARLIK, Nimet (2017). Türkiye’nin CDS Priminin Oynaklığı, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54(632), 9-17.
• YENİSU, Ersin ve YENİCE, Sedat (2018). Temel Makroekonomik Göstergelerin Ülke Riski Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. İş ve Hayat dergisi, 4(8), 27-53.
• YILANCI, Veli, ve ERİŞ, Zehra Ayça (2013). Purchasing power parity in African countries: Further evıdence from Fourier unit root tests based on linear and nonlinear models. South African Journal of Economics, 81(1), 20-31.
• YILDIRIM, Hasan Hüseyin ve SAKIZCI, Muaz (2019). Portföy Yatırımları ile CDS Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Turkish Studies - Social Sciences, 14(5), 2777-2792.