YOKSULLUK ALGI ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 26, 229 - 244, 31.01.2022

Funda H. Sezgin Elif Haykır Hobikoğlu Yunus Budak

https://doi.org/10.14784/marufacd.1055224

Cited By: 1

Öz

Yoksulluk ve gelir dağılımındaki eşitsizlik ekonomik kalkınma ve refah artışı önündeki en önemli engellerden biridir. Bu araştırmada, kamudan nakdi yardım alanlar üzerinden; mutlak yoksulluk, göreli yoksulluk ve insani yoksulluk olmak üzere 3 alt boyuttan oluşan 33 maddelik yoksulluk algısı ölçeği geliştirilerek geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Uzmanların görüşüne sunulan madde havuzunun kapsam olarak geçerlik koşulunun yerine getirilmesinin ardından pilot çalışmayla olası hataların ve eksikliklerin giderilmesine çalışılmıştır ve sonuç olarak 33 maddelik ölçeğe son hali verilmiştir. Çalışmada, Ağrı ili merkez ve farklı ilçelerde ikamet eden ve sosyal yardım alan 650 kişi için analizler yapılmıştır. Her bir madde için ayırt edicilik gücünün tespit edilebilmesi açısından madde-toplam korelasyon değeri hesaplanmıştır ve t testinden faydalanılarak üst %27’lik ile alt %27’lik grupların madde ortalamalarının arasında yer alan farkların anlamlılığı analiz edilmiştir. Düzeltilmiş madde toplam puan korelasyonları 0.577 ile 0.711 değer aralığında değişim göstermektedir. T Testinin sonucuna göre, üst ve alt gruplar için madde ortalamalarının arasında yer alan bütün farklar istatistik olarak anlamlıdır. Ölçek için yapı geçerliğinin belirlenmesi üzere ilk olarak Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanmış olup toplam varyansın %76.08’ini açıklayan üç faktörlü bir yapıya ulaşılmıştır. Tüm boyutlara ilişkin güvenilirlik kriteri Cronbach Alpha (CA) değerleri ve anketin bütününe ilişkin CA değeri 0.70’in üstünde ve beklenen biçimde elde edilmiştir. AFA’nın sonucunda ulaşılan madde-faktör yapısının Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile model olarak uyum durumu incelenmiş olup ölçeğin üç faktörlü yapısının uyum indekslerinin iyi uyum kararı neticesinde doğrulandığı ortaya konulmuştur. Bu sonuçların ışığında; yoksulluk algı ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, Yoksulluk Algı Ölçeği, Geçerlik, Güvenirlik

Kaynakça

• ACEMOGLU, Daron. & ROBINSON, James, A. (2012). Why Nations Fail: The Origins of Power, Prosperity, and Poverty. New York: Crown Business.
• AKTAN, Coşkun Can., & VURAL, İstiklal Yaşar. (2002). Yoksulluk: Terminoloji, temel kavramlar ve ölçüm yöntemleri, C.C. Aktan (Ed.), Yoksullukla mücadele stratejileri, Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayınları.
• ALKIRE, Sabina. (2002). Valuing freedoms. Sen’s Capability Approach And Poverty Reduction. New York, Oxford: Oxford University Press.
• ALKIRE, Sabina, & SANTOS, Maria Emma. (2014). Acute Multidimensional Poverty: A New Index for Developing Countries. World Development, 59 (1), 251-274.
• BROWN, Timothy, A. (2006). Confirmatory Factor Analysis for Applied Research. New York: Guilford Press.
• BRADSHAW, Ted, K. (2006). Theories of Poverty and Anti-Poverty programs in community Development, Working Paper Series, No. 06-05. Rural Poverty Research Center, Columbia.
• COSTELLO, Anna, B. & OSBORNE, Jason, W. (2005). Exploratory Factor Analysis: Four Recommendations For Getting The Most From Your Analysis, Practical Assessment, Research, and Evaluation, 10(7), 1-9.
• Ömay, ŞEKERCİOĞLU, Güçlü & BÜYÜKÖZTÜRK, Şener. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları, Ankara: Pegem Yayınları.
• DAVIS, Kathryn, A. (1992). Validity And Reliability in Qualitative Research On Second Language Acquisition And Teaching: Another Researcher Comments, TESOL Quarterly, 26(1), 605-608.
• FOSU, Augustin, K. (2015). Growth, Inequality, And Poverty in Sub-Saharan Africa: Recent Progress in A Global Context,Oxford Dev. Stud., 43 (1), 44-59.
• FORTUIJIN, Joos, & OSTENDORF, Wim. (2004). Gender and Urban Poverty: Single Mothers in Amsterdam, Geo Journal, 61, 239-246.
• GRADIN, Carlos. (2009). Why İs Poverty So High Among Afro-Brazilians? A Decomposition Analysis Of The Racial Poverty Gap, J. Dev. Stud., 45 (09), 1426-1452.
• HAMBLETON, Ronald, K., & PATSULA, Liane. (1999). Increasing The Validity Of Adapted Tests: Myths To Be Avoided And Guidelines For Improving Test Adaptation Practices. Journal of Applied Testing Technology, 1(1), 1-16.
• HANSON, Jamie, L., HAIR, Nicole, SHEN, Dinggang, G., SHI, Feng, GILMORE, John, WOLFE, Barbara, L. & POLLAK, Seth, D. (2013). Family Poverty Affects The Rate Of Human Infant Brain Growth,PLoS One, 8 (12), 1-9.
• JOLLIFFE, Dean & PRYDZ, Espen B. (2016). Estimating International Poverty Lines from Comparable National Thresholds. Policy Research Working PaperNo: 7606, Washington, DC: World Bank Policy Paper.
• NUSSBAUM, Martha. (2011). Creating capabilities: The Human Development Approach. Cambridge, Massachusetts; London, England: Harvard University Press, 2011.
• O’CONNOR, Alice. (2001). Poverty Knowledge. Princeton: Princeton University Press.
• SINDING, Steven, W. (2009). Population, Poverty And Economic Development, Philos. Trans. R. Soc., 364(1), 3023-3030.
• SPICKER, Paul & BOOTH, Charles. (1990). The Examination of Poverty. Social Policy and Administration, 24(1), 21-38.
• UNDP. (2005). Human Development Report 2005: International Cooperation At A Crossroads: Aid, Trade And Security in An Unequal World. New York: Hoechstetter Printing Co.
• WİLSON, F. Robert, PAN, Wei & SCHUMSKY, Donald, A. (2012). Recalculation Of The Critical Values For Lawshe’s Content Validity Ratio, Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 45(1), 197-210.