6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN M. 80 HÜKMÜNE GÖRE PİRAMİT SATIŞLAR

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 3, 2505 - 2519, 16.12.2016

Selin Sert Sütçü

Öz

 Piramit satış, mevzuatımıza 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun m. 80 hükmü ile girmiş yeni bir düzenleme niteliğini taşımaktadır. Daha önce hukuki bir düzenleme konusu yapılmamış olan piramit satışlar uygulamada ortaya çıkan sorunlar ve mağduriyetler sebebiyle 6502 Sayılı TKHK ile açıkça yasaklanmıştır. Çalışmamızın konusu piramit satış kavramı, kavramın hukuksal niteliği ile birlikte hangi satışların piramit satış olarak nitelendirileceğinin değerlendirilmesidir. 

Anahtar Kelimeler

TKHK, piramit satış, satış sözleşmesinin hukuki niteliği, satış sözleşmesi, tüketici

Kaynakça

• AKYOL, Şener: Tam Üçüncü Şahıs Yararına Sözleşme, İstanbul 2008.
• ARAL, Fahrettin – AYRANCI, Hasan: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Ankara 2014.
• ARGAN, Metin: Çok Katlı Pazarlama ve Türkiye de Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir 1997.
• ASLAN, Yılmaz: Tüketici Hukuku Dersleri, Bursa 2014.
• ATAMER, Yeşim: Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması Sorunu Çerçevesinde Genel İşlem Şartlarının Denetlenmesi, İstanbul 2001.
• AYAN, Mehmet: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Konya 2013.
• AYDOĞDU, Murat- KAHVECİ, Nalân: Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Ankara 2014.
• AYDOĞDU, Murat: “6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Getirdiği Yeniliklere Genel Bakış, Sözleşmeye Aykırılık, Ayıplı İfa Kavramlarına Getirdiği Farklı Yaklaşım ve Bu Konudaki Önerilerimiz”, DEÜHFD, C. 15, S.2, 2013, s. 19.
• AYDOĞDU, Murat: Tüketici Hukuku Dersleri, Ankara 2015.
• BELEN, Herdem: 6098 Sayılı Borçlar Kanunu Genel Hükümler, İstanbul 2014.
• CLOTHIER, Peter: Multi-Level Marketing, a Practical Guide To Successful Network Selling. London: Kogon Page, 1997.
• DOUGLAS, M. Brooks, FITZPATRICK, Robert, CRAIG, Bruce ‘THE PYRAMID SCHEME INDUSTRY: Examining Some Legal and Economic Aspects of Multi-Level Marketing’ (2014), sf 2.
• EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara 2014.
• EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2014.
• FAILLA, Don: How to Build a Large Successful Multi- Level- Marketing Organization. USA, MLM Int., 1995.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper: 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi, İstanbul 2014.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper: Borçlar Hukuku Özel Hükümler, İstanbul 2012.
• HATEMİ, Hüseyin – GÖKYAYLA, Emre: Borçlar Hukuku Genel Bölüm, İstanbul 2012.
• İNAL, Tamer: Tüketici Hukuku, Ankara 2014.
• İNAN, Ali Naim – YÜCEL, Özge: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2014.
• KILIÇOĞLU, Ahmet: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2014.
• KOEHN, Daryl Ethical Issues Connected with Multi-level Marketing Schemes, Journal of Business Ethics, 2001, 29,1/2.
• KOVAVICH, Gerald: Fighting Fraud: How to Establish and Manage an Anti-Fraud Program, New York: Elsveir, 2008:123-124.
• PAREJA, Sergio: ‘Sales Gone Wild: Will the FTC’s Business Opportunity Rule Put An End to Pyramid Marketing Schemes?’, 39 Mc George Law Review 83, 91-92 (2008).
• POZZA, Clarence L. Jr. /COX, Thomas R / MORAD, Robert J. : “A Review of Recent Investor Issues in the Madoff, Stanford and Forte Ponzi Scheme Cases”, Journal of Business & Securities Law, Spring 2010, Vol.10, Issue 2, s.113-131.
• MAVİŞ, Volkan: “Dolandırıcılık Suçunun Hile Unsuruna İlişkin Sorunlar”, İnÜHFD, C.6, Özel Sayı, 2015, https://www.inonu.edu.tr/uploads/contentfile/173/files/Volkan%20 MAV%C4%B0%C5%9E.pdf.
• MORAY, Serbay: “6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda Yer Alan Cezai Sorumluluk Hükümleri ve Yaptırımları”, Mali Çözüm, Kasım-Aralık 2013, s. 133-158.
• NOMER, Haluk Nami: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2013.
• OĞUZMAN, Kemal – ÖZ, Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. II, İstanbul 2014.
• OTKER, Ton: “Exploitation: The Key To Sponsorship Success”, European Research, Vol:26, 1988.
• ÖZEL, Çağlar: Tüketicinin Korunması Hukuku, Ankara 2014.
• SOYER, Fikret – CAN, Yusuf: “Sporda Sponsorluğun Hukuki Temelleri ve Türkiye deki Mevcut Durum Üzerine Bir Değerlendirme”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, C.7, S.1, Y.2010, s. 1201-1218.
• TAŞOĞLU, Nihal Paşalı, “Çok Katlı Pazarlama Şirketleri İle Piramit Şema Organizasyonlarının Yapısal Farklılıkları Üzerine Bir İnceleme”, Sosyal Bilimler Dergisi / Journal of Social Sciences 2(1),2008, 25-39.
• TEK, Ömer Baybars: Pazarlama İlkeleri, İstanbul 1997.
• WALSH, James, You Can’t Cheat an Honest Man: How Ponzi Schemes and Pyramid Fraud Work and Why They’re More Common Than Ever, Los Angeles: Silver Lake Publishing, 1998:8.
• VANDER, Peter Jay Nat William W. Keep, Marketing Fraud An Approach for Differetiating Multilevel Marketing from Pyramid Schemes. Journal of Public Policy & Marketing. 2002 Vol.21 (1).
• YAVUZ, Cevdet: Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, İstanbul 2014.
• YELMEN, Adem: Türk Borçlar Kanununa Göre Genel İşlem Şartları, Ankara 2014.
• YILMAZ, Abdurrahman: Türkiye deki Dolandırıcılık Tipolojileri: Dolandırıcılık Olaylarının Kategorik Tasnifi ve Yapılış Şekilleri, http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/makaleler/DOLANDIRICILIK_TIPOLOJILERI_12_2015.pdf
• ZEVKLİLER, Aydın – GÖKYAYLA, Emre: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Ankara 2014.
• ZEVKLILER, Aydın – ERTAŞ, Şeref – HAVUTÇU, Ayşe – AYDOĞDU, Murat – CUMALIOĞLU, Emre: Borçlar Hukuku, İzmir 2013.
• ZIGLAR Zig & HAYES, John, P: Network Marketing For Dummies. New York: Hungry Minds Inc., 2001.
• http://www.businessdictionary.com/definition/pyramid-selling.html.
• http://www.findlaw.co.uk/law/consumer/scams/22348.html.
• http://www.acnintegrity.eu/acn/ie/integrity/our_commitment/legal_counsels_reports/report4. jsp.
• http://www.networkmarketingokulu.com/network-marketing-kazanc-metodlari.html.