SİGORTACININ AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ DÜZENLEYEN TTK m. 1423 HÜKMÜNE İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 3, 2977 - 3004, 16.12.2016

Kübra Yetiş Şamlı

Öz

 Sigortacının aydınlatma yükümlülüğü, 13.1.2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1423. maddesinde düzenlenmiştir. Çalışmada, düzenlemenin uygulanmasında ortaya çıkabilecek sorunların belirlenmesi ve bunlara ilişkin çözümler önerilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, aydınlatma yükümlülüğünün ne zaman ifa edileceği; kapsamı; şekli; yaptırımı; kısmi itirazın ve sigortacıdan tazminat talep edilmesinin mümkün olup olmadığı ve sözleşmenin devamı sırasında aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmemesinin sonucu üzerinde durulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, sigorta hukuku, sigorta sözleşmesi, sigortacının aydınlatma yükümlülüğü, sözleşme öncesi aydınlatma yükümlülüğü, sözleşmenin devamı sırasındaki aydınlatma yükümlülüğü

Kaynakça

• ARAL ELDELEKLİOĞLU, İrem: “6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve Sigortacılık Mevzuatı Uyarınca Sigortacının Aydınlatma Yükümlülüğü”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 18 S. 1 Y. 2012, (s. 383-403).
• ARSEVEN, Haydar: Sigorta Hukuku: Ana Prensipler, Genel Hükümler, yenilenmiş 2. baskı, Beta, İstanbul 1991.
• ATAMER, Yeşim M. / ÜNAN, Samim: “Control of General and Special Conditions of Insurance Under Turkish Law with Special Regard to the Transparency Requirement”,”, Transparency in Insurance Law, Istanbul 4 May 2012, Joint Seminar Organized by Sigorta Hukuku Türk Derneği - Deutscher Verein für Versicherungswissenschaft, editors: Manfred Wandt, Samim Ünan, Sigorta Hukuku Türk Derneği - Deutscher Verein für Versicherungswissenschaft, İstanbul 2012, (s. 65-89).
• AYLİ, Ali: “Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Sigorta Hukukunu Düzenleyen Altıncı Kitabının Genel Hükümlere Ayrılmış Birinci Kısmına İlişkin Bir Değerlendirme”, SHD Yıl 2005, Özel Sayı 1: Türk Ticaret Kanunu Taslağı, (s. 215-237).
• BAUMANN, Frank / SANDKÜHLER, Hans-Ludger: Das neue Versicherungsvertragsgesetz: Mit allen Änderungen ab 1.1.2008, Haufe Mediengruppe, Freiburg Berlin München 2008.
• CAN, Mertol: Türk Özel Sigorta Hukuku (Ders Kitabı), genişletilmiş ve gözden geçirilmiş üçüncü bası, İmaj, Ankara 2009.
• EREN, Fikret: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Hazırlanmış Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 15. Baskı, Yetkin, Ankara 2013.
• HATEMİ, Hüseyin / GÖKYAYLA, Emre: Borçlar Hukuku Genel Bölüm, 3. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2015.
• KABUKÇUOĞLU ÖZER, Fatma Dilek: 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu ile Karşılaştırmalı ve Gerekçeli 6327 sayılı Kanunla Değişik Sigortacılık Kanunu Şerhi, XII Levha, İstanbul 2012.
• KARAYAZGAN, Ahmet: “Avrupa Birliği Mevzuatı Karşısında Türk Sigorta Aracılık Hukuku”, Prof. Dr. Ergon A. Çetingil ve Prof. Dr. Rayegân Kender’e 50. Birlikte Çalışma Yılı Armağanı, İstanbul, Çizgi, 2007, (s. 730-804).
• KENDER, Rayegân: “Sigorta Hukukunda Tüketicinin Korunması”, YÜHFD C. 8 S. 2, (s. 1-27). (Tüketicinin Korunması)
• KENDER, Rayegân: “Türk Ticaret Kanunu Taslağı’nın Sigorta Hukukuna İlişkin Hükümleri Hakkında Düşünceler”, SHD Yıl 2005, Özel Sayı 1: Türk Ticaret Kanunu Taslağı, (s.7-28). (SHD Özel Sayı)
• KENDER, Rayegân: Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku: Sigorta Müessesesi, Sigorta Sözleşmesi, güncelleştirilmiş 13. Baskı, XII Levha, İstanbul 2014.
• KUBİLAY, Huriye: Uygulamalı Özel Sigorta Hukuku: Sigorta Sözleşmeleri, Sigorta Kurumları, Örnek Olaylar, Barış Yayınları, İzmir 1999.
• MEMİŞ, Tekin: “Sigorta Sözleşmelerinde Kullanılan Genel Şartların Yargısal Denetimi”, Türkiye’de Sigorta Hukukunun Sorunları ve Geleceği, Sempozyum, İstanbul 19-20 Kasım 2004, Türkiye Barolar Birliği, 2005, (s. 123-149). (Genel Şartların Yargısal Denetimi).
• MEMİŞ, Tekin:“Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’nın Sigorta Hukukuna Dair Altıncı Kitabının Genel Hükümlerinin Değerlendirilmesi”, SHD Yıl 2005, Özel Sayı 1: Türk Ticaret Kanunu Taslağı, (s.88-108).
• MEIXNER, Oliver / STEINBECK, René: Das neue Versicherungsvertragsrecht, C.H. Beck, München 2008.
• METEZADE, Zihni: “Türk Ticaret Kanunu Tasarısı Altıncı Kitap Birinci Kısım İle İlgili Görüşler”, SHD Yıl 2005, Özel Sayı 1: Türk Ticaret Kanunu Taslağı, (s.35-51).
• OĞUZMAN, M. Kemal / ÖZ, M. Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. 1, gözden geçirilmiş 12. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2014.
• OMAĞ, Merih Kemal: “Sigortacı Açısından Sigorta Sözleşmesinin Hükümleri”, Prof. Dr. Fahiman Tekil’in Anısına Armağan, Beta, İstanbul 2003, (s. 25-43).
• ÖZDAMAR, Mehmet: Sigortacının Sözleşme Öncesi Aydınlatma Yükümlülüğü, Yetkin, Ankara 2009.
• ÖZDAMAR, Mehmet: “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Bağlamında Sözleşme Öncesi Aydınlatma Yükümlülüğünü İhlâl Eden Sigortacıya Uygulanacak Yaptırım Sorunu”, İÜHFM Yıl 2013 C. LXXI S. 2, Prof. Dr. Ersin Çamoğlu’na Armağan, (s. 347-360). (Yaptırım Sorunu)
• ÖZTAN, Fırat: Sigorta Akdinin İnikadında İhbar Mükellefiyeti, Ankara 1966.
• REUSCH, Peter: “Transparency in the Process of Mediation-Especially Status Transparency of the Intermediaries”, Transparency in Insurance Law, Istanbul 4 May 2012, Joint Seminar Organized by Sigorta Hukuku Türk Derneği - Deutscher Verein für Versicherungswissenschaft, editors: Manfred Wandt, Samim Ünan, Sigorta Hukuk Türk Derneği - Deutscher Verein für Versicherungswissenschaft, İstanbul 2012, (s. 23-39).
• SEROZAN, Rona: Sözleşmeden Dönme, gözden geçirilmiş 2. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2007. (Dönme)
• SEROZAN, Rona: İfa, İfa Engelleri, Haksız Zenginleşme -Ek: Uygulama Çalışmaları- gözden geçirilip genişletilmiş 6. Bası, Filiz Kitapevi, İstanbul 2014.
• ŞEKER ÖĞÜZ, Zehra / SEVİNÇ KUYUCU, Aslıhan: Yeni Türk Ticaret Kanununda Sigorta Hukuku: Karşılaştırmalı, Açıklamalı, Filiz Kitapevi, İstanbul 2011.
• ŞEKER-ÖĞÜZ, Zehra: Türk Ticaret Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Sigorta Sözleşmelerinde Sözleşme Öncesi İhbar Görevi, Filiz Kitapevi, İstanbul 2010.
• ŞEKER, Zehra: “Sigorta Sözleşmesinin Hukukî Niteliği Üzerine”, Prof. Dr. M. Kemal Oğuzman’ın Anısına Armağan, İstanbul 2000, (s. 1043-1061).
• ŞENOCAK, Kemal: “Avrupa Birliği Sigorta Aracıları Direktifi (2002/92/CE)”, Prof. Dr. Ergon A. Çetingil ve Prof. Dr. Rayegân Kender’e 50. Birlikte Çalışma Yılı Armağanı, İstanbul, Çizgi, 2007, (s. 1055-1070).
• ÜNAN, Samim: “Insurer’s Pre-contractual Duties to Inform and Warn/Advise”, Insurer’s Precontractual Information Duty, Sigorta Hukuku Türk Derneği (Turkish Chapter of AIDA), İstanbul 2013, (s. 9-28).
• ÜNAN, Samim: “Türk Ticaret Kanunu Taslağı’nın ‘Sigorta Hukuku’ Başlıklı Altıncı Kitabı Hakkında Düşünceler”, SHD Yıl 2005, Özel Sayı 1: Türk Ticaret Kanunu Taslağı, (s. 109-196). (SHD Özel Sayı)
• WANDT, Manfred: “Transparency as a General Principle of Insurance Law”, Transparency in Insurance Law, Istanbul 4 May 2012, Joint Seminar Organized by Sigorta Hukuk Türk Derneği - Deutscher Verein für Versicherungswissenschaft, editors: Manfred Wandt, Samim Ünan, Sigorta Hukuku Türk Derneği - Deutscher Verein für Versicherungswissenschaft, İstanbul 2012 (s. 9-23). (Transparenz)
• WANDT, Manfred: Versicherungsrecht, 4. Auflage, Carl Heymanns Verlag, Köln München 2009.
• YAZICIOĞLU, Emine: Sigorta Aracıları Hukuku I, XII Levha, İstanbul 2010.