TÜRKİYE’NİN GÖÇ ALAN ÜLKEYE DÖNÜŞÜMÜ NEDENİYLE ZORUNLU GÖÇ POLİTİKALARINDA YAŞANILAN DEĞİŞİM

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 3, 3231 - 3250, 16.12.2016

Ayşe Aslıhan Erbaşı Çuhadar

Öz

 Dünya genelindeki refah dağılımında görülen eşitsizlikler ve birçok ülkenin siyasal ve ekonomik açıdan istikrarsız yapıda olması nedeniyle insanlar daha iyi yaşam koşullarına ulaşmak ya da içinde bulundukları olumsuzluklardan kurtulmak için yüzyıllardır göç etmek zorunda kalmışlardır. Siyasi ve coğrafi gelişmeler ışığında dönemsel olarak dünyanın birçok bölgesinde etkili olan bu eğilim sadece modern Türkiye’nin tarihinde değil Osmanlı İmparatorluğu zamanlarından itibaren mevcut sınırlar içerisinde etkili olmuştur. Asya ve Avrupa arasında köprü görevi görerek kıtaların kesiştiği bir noktada jeostratejik bir konuma sahip olması ve Irak, İran, Suriye, Filistin, Kafkaslar, Afganistan, Rusya ve Balkanlar gibi İltica hareketlerinin yoğun olarak gerçekleştiği bir coğrafyanın yakınında bulunması, nedeniyle sığınma ülkesi ya da üçüncü bir ülkeye sığınma öncesi geçiş ülkesi olarak kullanılan Türkiye’ye ilişkin olarak bu çalışmada öncelikle, tarihsel süreç içerisinde göç olgusu üzerinde durulacak; bu çerçevede Türkiye’nin İlticaya ilişkin geçmişten bugüne yaklaşımının mevzuatındaki yansımaları ve yapılan değişiklikler ışığında mevcut İltica sistemi hakkında genel bir bilgi verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Göç, Mülteci, Mülteci Statüsünün Kazanımı, 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, Geri Kabul Anlaşması

Kaynakça

• Ahmet Kaya; Avrupa Birliğinin Yasa Dışı Göçle Mücadele Politikası ve Türkiye Üzerindeki Etkileri, Unpublished Master Thesis, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Avrupa Toplulukları Anabilim Dalı, Ankara, 2005
• Ahmet İçduygu and Damla B. AKSEL; “Turkish Migration Policies: A Critical Historical Retrospective”, PERCEPTIONS, Autumn 2013, Volume XVIII, Number 3, pp.167-190
• Amnesty International, “Struggling to Survive Refugees From Syria in Turkey”, Index: EUR 44/017/2014, 2014, London
• Burcu İnayet Akyürek; Mülteci Hukuku ve Türkiye Uygulaması, Unpublished Master Thesis, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Kırıkkale
• Bülent Çiçekli; Yabancılar Hukuku, Seçkin, Ankara, 2007
• Cavidan Soykan; “The New Draft Law on Foreigners and International Protection in Turkey”, Oxford Monitor of Forced Migration, Volume 2, Number 2, pp. 38-47.
• Ender Eroğlu, Ruken Taşkıran; ” Sığınma Hakkı ve Mültecilerin Durumu”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2002
• Halit Eren; “Balkanlarda Türk ve diğer Müslüman toplumları ve göç olgusu” (Turkish and other Muslim communities in the Balkans and the migration phenomenon), Balkanlar, İstanbul: Ortadoğu ve Balkan İncelemeleri Vakfı, 1983, pp. 289-299
• İlhan Tekeli; “Osmanlı İmparatorluğundan Günümüze Nüfusun Zorunlu Yer Değiştirmesi ve İskân Sorunu”, İlhan Tekeli Toplu Eserleri-3, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
• Justin McCarthy; “Müslümanlar ve Azınlıklar: Osmanlı Anadolu’sunda Nüfus ve İmparatorluğun Sonu”, İnkılâp, 1998.
• Kemal Kirişçi; “Migration and Turkey”, in The Collection of Turkish Jurisprudence on Asylum, Refugees and Migration, UNHCR, Ankara, 2000.
• Kemal Kirişçi; “Border Management and EU-Turkish Relations: Convergence or Deadlock”, European University Research Report, 2007
• Kemal Kirişçi & Apap & Carrera; “Turkey in the European Area of Freedom, Security and Justice”, Working Papers, Centre for European Policy Studies,2004
• Mehmet Terzioğlu (Head of Aliens’ Migration Border Department), “Yasadışı Göç, İnsan Ticareti ve İltica Konularında Ülkemizin Durumu ve Yapılan Çalışmalar”, (Online) http://www.caginpolisi.com.tr/eski_sitemiz/10/15-16.htm , last access on 03.03.2015
• M. Murat Erdoğan, “Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum”, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2015
• Nuray Ekşi; “Yabancılar Hukukuna İlişkin Temel Konular”, Beta, İstanbul, 2.edition, 2007
• Nuray Ekşi; “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Hukuku”, Beta, İstanbul, 2.edition, 2014
• Nuray Ekşi; “6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda İdari Gözetim”, Beta, İstanbul, 2014.
• Önder Duman; “Atatürk Döneminde Balkan Göçmenlerinin İskân Çalışmaları (1923- 1938)”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S 43, Bahar 2009, p. 474
• Rıfat N. Bali; Cumhuriyet yıllarında Türkiye Yahudileri, Aliya: Bir Toplu göçün Öyküsü (1946-1949), İletişim, İstanbul, 2.edition, 2003.
• Sema Erder, “Türkiye’de Değişen Konjonktür, Değişen Göç ve İskân Politikaları”, Coordinated by Ahmet İçduygu, in Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları, 1923-2023: Ulus Devlet Oluşumundan Ulus Ötesi Dönüşümlere, Unpublished Country Report, 2009
• Serkan Demirtaş; BBC Türkçe, Türkiye-AB vize protokolü: 30 yıllık hayal gerçek mi oluyor? (Online)http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2013/12/131216_serkandemirtas_ab_turkiye.shtml, last access on 04.03.2015
• Şule Bahar Beltan; “Citizenship and Identity in Turkey: The Case of the Post-1980 Turkish Muslim Immigrants from Macedonia”, Unpublished Master Thesis, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2006.
• Tevfik Odman; Mülteci Hukuku, A.Ü. S.B.F. İnsan Hakları Merkezi Yayınları, No:15, Ankara, 1995
• Tevfik Odman; “Mülteci Hukuku ve Türk Mülteci Hukuku Uygulaması”, Mülteci Çalıştayları 2004–2005, Amnesty International-Turkey, Ankara, 2008
• Turkey 2013 Progress Report, SWD (2013) 417, Brussel, 16 October 2013, (Online) http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/key_documents/2013/package/tr_rapport_2013_en.pdf, p.64, last access on 02.03.2015.
• UNHCR Syria Regional Refugee Response, (Online) http://data.unhcr.org/syrianrefugees/country.php?id=224, last access on 07.03.2015.
• Yücel Acer; İbrahim Kaya ve Mahir Gümüş; Küresel ve Bölgesel Perspektiften Türkiye’nin İltica Stratejisi (Turkey’s Asylum Strategy from Global and Regional Perspectives), USAK Yayınları, Ankara, 2010.