Paylı Mülkiyette ve 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu Kapsamında Yasal Önalım Hakkı

Yıl 2018, Cilt: 24 Sayı: 2, 906 - 930, 27.12.2018

Turan Şahin

https://doi.org/10.33433/maruhad.503387

Öz

Kişiler, maliki olduğu taşınmaz üzerinde kullanma, yararlanma ve tasarruf yetkilerine sahiptir. Ancak kanun koyucu malikin yetkilerini kullanırken çeşitli sınırlamalar da getirmiştir. Bu sınırlandırmalardan biri de MK m.732 ila 734 arasında düzenlenen paylı mülkiyette yasal önalım hakkıdır. Paylı mülkiyette, bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler. Yasal önalım hakkının kullanımının uygulamadaki yoğunluğu ve ihtilafların çeşitliliği dikkate alınarak bu çalışmayı yapma düşüncesi hâsıl olmuştur. Çalışmada yeri geldikçe güncel Yargıtay kararlarına da değinilecek ayrıca 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında sınırdaş tarımsal arazi maliklerinin önalım hakkı üzerinde de durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Taşınmaz, Sınırdaş Tarımsal Arazi Maliki, Paylı Mülkiyet, Tasarruf Yetkisi, Yasal Önalım Hakkı

Kaynakça

• ADIGÜZEL Recep, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Sınırdaş Tarımsal Arazi Malikinin Önalım Hakkı, İBD. C.90, S.3, Y.2016, s.121-129
• AKİPEK Jale G./AKINTÜRK Turgut, Eşya Hukuku, İstanbul 2009
• AYAN Mehmet, Eşya Hukuku II, Mülkiyet, Konya 2012
• AYDOĞDU Murat, Yasadan ve Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı, Ankara 2013
• BURCUOĞLU Haluk, Türk Hukukunda Önalım Hakkına İlişkin Gelişmeler ve İsviçre Hukukunun Bu Gelişmelerdeki Etkileri Üzerine, (BREITSCHMID Peter/ANSAY Tuğrul) 110 Jahre Schweizerisches ZGB 80 Jahre Türkisches ZGB, Berlin 2008
• ÇAY Cengiz Topel, Yeni Türk Medeni Kanununun Önalım Hakkı Konusunda Getirdiği Değişiklik ve Yenilikler (Yenilik Doğuran Dava Düzenlemesi), YLT, İstanbul 2007
• DEMİRTABAK Didem Akalp, Yasal Önalım Hakkı, YLT, İstanbul 2008
• DOĞRAMACI Hayriye Şen, 6537 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun Mülkiyet Hakkının Sınırlandırılmasına İlişkin Hükümlerinin Değerlendirilmesi, YÜHFD Cilt: XIII S.2, Y.2016, s.69-94.
• EREN Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara 2015 (Özel Hükümler)
• EREN Fikret, Türk Medeni Kanununa Göre Yasal Önalım Hakkı, GÜHFD. C.XII, S.1-2, Y.2008, s.103-126.
• ERKAN Umut Vehbi, Anayasa Mahkemesi’nin 12.12.2007 Tarihli E. 2003/ 34 ve K. 2007/ 94 Sayılı Kararı Üzerine: Türk Medeni Kanunu’nda Yasal Önalım Hakkının Hukuki Niteliği ve Kullanılması, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C.5, S.1, Y. 2014, s.269-294.
• ERKAN Umut Vehbi, Türk Medeni Kanunu’nda Yasal Önalım Hakkı, YLT, Ankara 2006 (Yasal Önalım Hakkı)
• ERTAŞ Şeref, Eşya Hukuku, İzmir 2015
• FEYZİOĞLU Feyzi N. Medeni Kanunun 50.Yıldönümünde Hakların Kötüye Kullanılması, Medeni Kanun 50.Yıl Sempozyumu, İstanbul 1978, s.147-189.
• GÜMÜŞ Mustafa Alper, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, C.I, İstanbul 2013
• GÜNAY Erhan, Önalım Hakkı, Ankara 2016
• KİZİR Mahmut, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Satış İlişkisi Doğuran Haklar ve Özellikle Önalım Hakkına İlişkin Hükümlerin Değerlendirilmesi, Prof.Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, MÜHFHAD, II.Cilt, Y.2016, C.22, S.3,s.1773-1796.
• KÖYLÜOĞLU Egemen, Önalım Davası, Doktora Tezi, Ankara 2011
• MEIER-HAYOZ, Arthur, Berner Kommentar, Kommentar zum schweizerischen Privatrecht, Schweizerischen Zivilgesetzbuch, IV. Band, Das Sachenrecht, 1. Abteilung, Das Eigentum, 3. Teilband, Das Grundeigentum II, Art. 680 – 701 ZGB, Bern 1975
• OĞUZMAN M.Kemal/ SELİÇİ Özer/ÖZDEMİR Oktay Saibe, Eşya Hukuku, İstanbul 2017
• ÖZÇELİK Ş. Barış, 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda 6537 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklikler ve Değerlendirilmesi, GÜHFD., C.XIX, Y. 2015, S. 1
• ÖZDEK Yasemin, Önalımda (Şuf ’ada) Vazgeçme ve Bir Yargıtay Kararı, DÜHFD. S.3, Y.1985
• ÖZMEN Etem Sabâ/AYDIN Gülşah Sinem, Tapu İptal Davası Olarak Yanlış Adlandırma İle Açılan Davalar (Tescili İsteme Davası/Yolsuz Tescilin Düzeltilmesi Davası), İBD. C.88, S.6, Y.2014, s.179-215.
• RUEGG Jonas, Rechtsgeschäftliche Vorkaufs-rechte an Grundstücken, Zürich 2014
• SİRMEN A.Lale, Eşya Hukuku, Ankara 2014
• ŞIPKA Şükran, Yargıtay Kararları Doğrultusunda Taşınmazdaki Değer Artışlarının Kanuni Önalım (Şufa) Bedeline Yansıtılması, MHAD. C.20, Y.1996, s.31-39.
• WIEDERKEHR Alphons, Das Gesetzliche Vorkaufsrecht, Zürich 1936
• YAVUZ Cevdet/ACAR Faruk/ÖZEN Burak, Borçlar Hukuku Dersleri, Özel Hükümler, İstanbul 2012
• YAVUZ Cevdet/TOPUZ Murat, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un Türk Medeni Kanunu’nun Miras Hukukuna İlişkin Hükümlerinde Yaptığı Değişiklikler, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Mehmet Akif Aydın’a Armağan, (Özel Sayı), 2015, C.21, S.2, s.663-700.
• YÜCEL Sevtap, Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı, YLT, Eskişehir 2006
• ZEVKLİLER Aydın/GÖKYAYLA Emre K., Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Ankara 2016
• emsal.yargitay.gov.tr www.kazanci.com/kho2/ibb/giris.htm