Ceza Muhakemesi Hukukunda Şüpheli/Sanığın Beden Muayenesi ve Vücudundan Örnek Alınması

Yıl 2012, Cilt: 18 Sayı: 1, 267 - 296, 01.06.2012

Özge Apiş

Öz

Günümüz ceza muhakemesi hukukunda, şüpheli/sanığın beden muaye-nesi ya da bu kişilerin vücudundan örnek alınması, maddi gerçeğe ulaşmak bakımından önemli deliller haline gelmiştir. Bu nedenle, şüpheli, sanık ve diğer kişilerin beden muayenesi, vücudundan örnek alınması ve moleküler genetik incelemeler 5271 sayılı CMK’da düzenleme alanı bulmuştur. Bazı eksikliklerine rağmen, 1412 sayılı CMUK ile karşılaştırıldığında, 5271 sayılı CMK, oldukça önemli düzenlemeler ihtiva etmektedir. Bu makalede, bahsi geçen eksikliklerin tespiti ve bunlara ilişkin çözüm önerilerinin sunulması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Vücudun muayenesi, vücuttan örnek alınması, şüpheli, sanık, kişisel veri, koruma tedbirlerinde kanunilik ilkesi

Kaynakça

• ARICAN, Nadir, Beden Muayenesi ve Hekimlik Uygulamaları, Fasikül, Yıl:2, Sayı:7, Haziran 2010
• CENTEL, Nur, ZAFER, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, Yenilenmiş ve Gözden Geçirilmiş 8. Bası, 2011
• CENTEL, Nur, Ceza Muhakemesi Hukukunda Vücudun Muayenesi, Mar- mara Üniversitesi Hukuk Fakültesi 10. Yılı Armağanı, İstanbul, 1993
• CENTEL, Nur, Yeni Türk Ceza Yasası ve Kadın, http://nurcentel.com/- makaleler/yenitckvekadin.pdf (Erişim Tarihi: 05.05.2011)
• ÇAKMUT (YENERER), Özlem, Tıbbi Müdahaleye Rızanın Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi, İstanbul, 2003
• ÇOLAK Haluk, TAŞKIN, Mustafa, Ceza Muhakemesi Kanunu Şerhi, Seçkin, Ankara, 2007
• DEMİRDAĞ, Fahrettin, Açıklamalı Ceza Muhakemesi Kanunu, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, 1. Baskı Şubat 2007.
• GÜLSOY, Tevfik, KÖK, Nezih, Tıbbi Müdahale Yoluyla Delil Elde Etme, http://hukuk.erzincan.edu.tr/dergi/makale/2005_IX_1.pdf (Erişim Tari- hi: 21.02.2011)
• GÜNGÖR, Devrim, BAKŞİ, Okan, Ceza Muhakemesinde Beden Muaye- nesi, Bedenden Örnek Alınması ve Genetik İncelemeler, Adli Bilimler Dergisi, Cilt:8, Sayı:3, 2009
• KIZILARSLAN Hakan, Ceza Muhakemesi, Adli Tıp, Adli Bilimlerde Vücudun Muayenesi ve Örnek Alma, Kızılarslan Serisi, Ankara, 2007
• KOCA, Mahmut, Ceza Muhakemesi Hukukunda Deliller, CHD, Yıl:1, Sayı:2, Seçkin, Aralık 2006
• KUNTER, Nurullah, YENİSEY, Feridun, NUHOĞLU, Ayşe, Ceza Mu- hakemesi Hukuku, Beta, İstanbul, Ocak 2008
• MAHMUTOĞLU, Fatih Selami, “Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması”, cezahukuku.istanbul.edu.tr/ders-gerecleri/cmh/makale/- bedenmuayenesi.doc (Erişim Tarihi: 09.05.2011)
• MAHMUTOĞLU, Fatih, Selami, Beden Muayenesi, Fasikül, Yıl:2, Sayı:7, Haziran 2010
• M’CHAREK, Amade, Silent Witness, Ariculate Collective: DNA Evidence and The Inference of Visible Traits, www.onlinelibrary.wiley.com (Eri- şim Tarihi: 09.03.2012)
• ÖZBEK, Veli Özer, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin, Ankara, 2006
• ÖZTÜRK, Bahri, ERDEM, Mustafa Ruhan, SIRMA,Özge, SAYGI- LAR, F.Yasemin, ALAN, Esra, Ana Hatlarıyla Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin, Ankara, 2010
• PARLAR, Ali, HATİPOĞLU, Muzaffer, Ceza Muhakemesi Kanunu Yo- rumu ve İlgili Mevzuat, 1. Cilt, Madde 1-218, Ankara, Kasım 2008
• ŞAHİN, Cumhur, Ceza Muhakemesi Kanunu Gazi Şerhi, Seçkin, Ankara, 2005
• TURHAN, Faruk, Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara, 2006
• ÜNVER, Yener, HAKERİ, Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet, Ankara, 2010
• ÜNVER, Yener, Ceza Muhakemesinde İspat, CMK ve Uygulamamamız, CHD, Yıl:1, Sayı:2, Seçkin, Aralık 2006
• YAŞAR, Osman, Uygulamalı ve Yorumlu Ceza Muhakemesi Kanunu, 1. Cilt, Madde 1-222, Seçkin, Ankara, 2007
• YENİSEY, Feridun, KUNTER, Nurullah, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, Arıkan, Mayıs 2005
• YENİSEY, Feridun, Ceza Muhakemesi Hukukunda Kanda ve Nefeste Alkol Yoğunluğunun Belirlenmesi, http://www.hukukturk.com/fractal/hukukTurk/pages/fHm.jsp?pIndxLvl=5 (Erişim Tarihi: 01.10.2010)
• YURTCAN Erdener, Ceza Muhakemesi Kanunu Şerhi, 4. Bası, Beta, Kasım, 2005
• YURTCAN, Erdener, Ceza Yargılaması Hukuku, 12. Bası, Beta, 2007
• http://www.courts.state.va.us/scndex.htm (Erişim Tarihi: 09.03.2012)
• http://www.coe.int/t/dghl/standardsetting/dataprotection/Judgments/S.%20A ND%20MARPER%20v.%20THE%20UNITED%20KINGDOM%20Pr ess%20EN.pdf (Erişim Tarihi: 19.12.2011)