Garanti Mektubu Karşılığında Düzenlenen Temiz Konişmentolardan Dolayı Taşıyanın Sorumluluğu

Yıl 2012, Cilt: 18 Sayı: 2, 545 - 584, 01.12.2012

Fevzi Topsoy

Öz

Temiz konişmento, genel anlamda, eşyanın haricen belli olan nitelik ve niceliği hakkında herhangi bir çekince içermeyen konşimentolardır. Temiz konişmentodan kaynaklanan bütün zararlardan taşıyanın sorumlu olması, uygulamada, garanti mektubu adı verilen ve taşıtan veya yükletenlerin, taşıyanların bu zararlarını tazmin edeceklerine yönelik taahhüt ve anlaşma yapmalarını yönünde uygulamayı başlatmıştır. Karşılaştır- malı hukuk ve uluslararası sözleşmelerde temiz konişmento düzenlenmesi karşılığında verilen bu tür garanti mektuplarının geçerliliği konusunda farklı çözüm yolları gelişti- rilmiştir.

Türkiye’de de 1956 tarih ve 6762 sayılı eski Türk Ticaret Kanunu’nun konuyla ilgili 1064 (2) maddesi nedeniyle garanti mektuplarının geçerliliği, gerek doktrin gerek Yargıtay’ın ilgili kararlarında oldukça tartışma konusu olmuştur. 01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1241. maddesinde ise konu, mevcut sorunları çözecek ve yaşanan tartışmaları sona erdirecek şekilde açık olarak düzenlenmektedir. Türk deniz ticareti hukuku açısından yeni olan TTK’nın 1241. maddesinin doğru yorumlanması ve uygulaması, yaşanabilecek muh- temel ihtilafların önüne geçilmesi özellikle deniz taşıma faaliyetlerinin sorunsuz şe- kilde yürütülebilmesi ve yargının yükünün hafifletilmesi açısından büyük önem taşı- maktadır. Bu nedenle çalışmada TTK’nın konuyla ilgili hükümlerinin ayrıntılı şekilde analizi yapılarak taşıyanın, garanti mektubu karşılığında düzenlemiş olduğu temiz konişmentodan kaynaklanan sorumlulukları açıklanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Temiz Konişmento, Garanti Mektubu, Teminat Mektubu, Taşıyanın Sorumluluğu, Denizde Eşya Taşıma

Kaynakça

• .