Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesinin İhtiyati Tedbir Yetkisi

Yıl 2019, Cilt: 25 Sayı: 2, 1264 - 1287, 27.12.2019

Meltem SARIBEYOĞLU SKALAR Hilal CECANPINAR

https://doi.org/10.33433/maruhad.665532

Öz

Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi 1982 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi ile kurulmuş bir yargı organıdır. Mahkeme kurulduğundan itibaren birçok ihtiyati tedbir talebini karara bağlamıştır. Mahkemenin ihtiyati tedbir yetkisinin esası BMDHS’nin 290. maddesine dayanmaktadır. Bunun yanı sıra, BMDHS, Mahkeme’ye olağanüstü ihtiyati tedbir yetkisi vermiştir. Bu yetkisi ile Mahkeme uyuşmazlığın görüleceği yargı yeri olmamasına rağmen ihtiyati tedbire karar verebilir. Bunlara ek olarak başka sözleşmelerle de Mahkemeye ihtiyati tedbir yetkisi verilmiştir. Ve yine sözleşmede mahkemenin hükmetmesine gerek olmayan kendiliğinden doğan ihtiyati tedbirler konulmuştur. Bu kapsam da makalede öncelikle Mahkemenin BMDHS’den ve diğer Sözleşmelerden doğan ihtiyati tedbir yetkisi belirlenecek, resen doğan ihtiyati tedbirlerden söz edilip ihtiyati tedbirlerin hükmedilmesi, değiştirilmesi ve ortadan kaldırılması incelenecektir. Böylelikle UDHM’nin ihtiyati tedbir yetkisine ilişkin genel bir çerçeve ortaya konulacaktır

Anahtar Kelimeler

Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi, Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi, olağan ihtiyati tedbir yetkisi, olağanüstü ihtiyati tedbir yetkisi

Kaynakça

• Abdulkadir Gülçür, Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesinin Yapısı ve Yargı Yetkisi, Onikilevha Yayıncılık, 2017.
• Cameron A. Miles, Provisional Measures before International Courts and Tribunals, Cambridge: Cambridge University Press, 2017.
• Cesare Romano, “The Southern Bluefin Tuna Dispute: Hints of a World to Come . . . Like It or Not”, Ocean Development & International Law, Vol 32, No:4, (2001), s.s. 313–348.
• Chao Zhang and Yen-Chiang Chang, “Russian Absence at the Arctic Sunrise Case: A Comparison with the Chinese Position in the South China Sea Arbitration”, Journal of East Asia and International Law, Vol. 8, No.2 (2015), ss. 413 – 426.
• Dean Bialek, “Australia & New Zealand V Japan: Southern Bluefın Tuna Case”, Melbourne Journal of International Law, Vol. 1, No. 1 (Aralık 2000), ss. 153-161.
• Edward A. Laing, “A Perspective On Provisional Measures Under Unclos”, Netherlands Yearbook of International Law, Vol. 29, (Aralık 1998) , ss. 45-70.
• Francisco Orrego Vicuna, “The International Tribunal for the Law of the Sea and Provisional Measures: Settled Issues and Pending Problems”, The International Journal of Marine and Coastal Law, Vol. 22 No.3 (2007), ss. 451-462.
• Francisco Ozanan Gomes Rocha, The International Tribunal for the Law of the Sea , Hamburg: Hamburg University Press, 2001. Gudmundur Eiriksson, The International Tribunal for the Law of the Sea, Leiden: Martinus Nijhoff Publishers, 2000.
• Jing Guan, “An Analysis of the Jurisdiction over Provisional Measures of the ITLOS”, China Oceans Law Review, Vol. 2007 No.1 (2007), ss. 413-423.
• Kerem Batır, “Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi Uyarınca Uyuşmazlıkların Çözümü: Mox Plant Davası ve Yargı Yetkilerinin Uyuşmazlıkların Çözümü: Mox Plant Davası ve Yargı Yetkilerinin Örtüşmesi”, Uluslararası Hukuk ve Politika, Cilt:4 No:16 (2008), ss. 57-77.
• Mehmet Semih Gemalmaz, Provisional Measures of Protection International Law, İstanbul: Legal Yayıncılık, 2011.
• Meltem Sarıbeyoğlu Skalar, Uluslararası Hukuk ve Sürdürülebilir Kalkınma, İstanbul: Beta Yayıncılık, 2015.
• Myron Nordquist, Satya Nandan ve Shabtai Rosenne, United Nations Convention on the Law of the Sea 1982 A Commentary Vol. IV, Netherlands: Martinus Nijhoff Publisher, 1995.
• Natalie Klein, Dispute Settlement in the UN Convention on the Law of the Sea, Cambridge: Cambridge University Press, 2005.
• P. Chandrasekhara Rao ve Philippe Gautier, The Rules of the International Tribunal for the Law of the Sea: A Commentary, Leiden: Martinus Nijhoff Publishers, 2006.
• Peter Tomka ve Gleider Hernandez, “Provisional Measures in the International Tribunal for the Law of the Sea.”, Coexistence, Cooperation And Solidarity, Leiden: Brill Publisher, 2011, ss. 1763-1787.
• Philippe Sands, Ruth Mackenzie ve Cesare Romano, Provisional Measures In International Law, Oxford: Oxford Universty Press, 2005. Shabtai Rosenne, Provisional Measure in International Law, Oxford: Oxford Press, 2004.
• Thomas Mensah, “Provisional Measures In The Tribunal For The Law Of The Sea”, Heidelberg Journal of International Law, Vol. 62, (2002), ss. 43-54.
• Yoshifumi Tanaka, “A Note on the M/V “Louisa” Case”, Ocean Development & International Law, Vol. 45, No. 2 (Nisan 2014), ss. 205–220.
• Yusuf Aksar, Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk II, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2015
• ITLOS Reports 2013, “Arctic Sunrise” (Kingdom of the Netherlands v. Russian Federation), Provisional Measures, Order of 22 November 2013.
• ITLOS Reports 2008-2010, M/V “Louisa” (Saint Vincent and the Grenadines v. Kingdom of Spain), Provisional Measures, Order of 23 December 2010.
• ITLOS Reports 2001, The MOX Plant (Ireland v. United Kingdom), Provisional Measures, Order of 3 December 2001.