7101 sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikler Çerçevesinde Adi Konkordatoda Mühletin Müstakbel Alacakların Devri Üzerindeki Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 1, 407 - 440, 30.06.2022

Serpil Işık

https://doi.org/10.33433/maruhad.1080445

Cited By: 1

Öz

Konkordato, mali durumu bozulan ve vadesi gelen tüm borçlarını ödeyemeyecek durumdaki borçlunun, ileri sürdüğü teklifin kanunda hükmedilen nitelikli çoğunluktaki alacaklı tarafından kabul edilmesi ve yetkili mercilerce tasdik edilmesi neticesinde öngörülen zamansal kesitte, kendisi için tanınan koşullarda ödenmesini sağlayan bir hukuki imkândır. 7101 sayılı İcra ve İflas Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un yürürlüğe girmesiyle birlikte, Türk Hukukunda konkordato prosedürü, işleyişi ve süreci bakımından önemli değişiklikler meydana gelmiştir. Konkordatoda kesin mühletin alacaklılar bakımından sonuçlarının ifade edildiği kanun hükmü revize edilerek yeniden düzenlenmiştir. Kanun koyucu, 7101 sayılı Kanunla revize edilen İcra ve İflas Kanunu’nun 294’üncü maddesinin 6’ncı fıkrasında, konkordato mühletinin verilmesinden önce gerçekleştirilen ve müstakbel alacağın devrine ilişkin olan sözleşmelerin, alacağın mühlet kararından sonra doğması ihtimalinde hükümsüz olacağını öngörmektedir. Borçluyu konkordato mühletinin verilmesinden önce gerçekleştirdiği alacak devirlerinin tahmin edilemeyen sonuçlarından koruyacak olan bu kural, aynı zamanda, borçlunun mali açıdan iyileşmesine hizmet edecektir. Borçlunun daha uygun koşullarda bozulan mali durumunun düzeltilmesine olanak sağlayan mühletin müstakbel alacakların devri üzerindeki etkisine ilişkin kanun hükmü, iyileşme dostu olması sebebiyle önem arz etmektedir. Çalışmamızda, genel olarak 7101 sayılı Kanun ile şekillenen konkordato prosedürü ile kesin mühletin alacaklılar bakımından sonuçları açıklandıktan sonra, kesin mühletin müstakbel alacakların devri üzerindeki etkisi ortaya konulmaya çalışılacaktır. Böylelikle, İİK m. 294/f. 6’da öngörülen kanun hükmünün amacı, şartları ile sonuçları açıklanarak 7101 sayılı Kanunla getirilen müstakbel alacakların devrine ilişkin yeni düzenlemenin değerlendirilmesi yoluna gidilecektir.

Anahtar Kelimeler

konkordato, kesin mühlet, kesin mühletin alacaklılar bakımından sonuçları, alacağın devri, mühletin müstakbel alacakların devri üzerindeki etkisi

The Effect of the Temporary Respite in The Ordinary Concordat on the Transfer of Future Receivables within the Framework of the Amendments Made to the Law No. 7101

Öz

Concordat is the legal opportunity that enables the debtors, whose financial situation have deteriorated and are unable to pay all their due debts, to pay their debts under the conditions provided to them in the temporal section stipulated as a result of the acceptance of the proposal by the creditor with a qualified majority as determined in the law and approval of the said proposal by the competent authorities. With the entry into force of the Law No. 7101 on the Enforcement and Bankruptcy Law and Amending Some Laws, significant changes have occurred in Turkish Law in terms of the procedure, function and process of concordat. The provision of the law, in which the consequences of the temporary respite for the creditors are expressed in the concordat, has been revised and rearranged. In the 6th paragraph of Article 294 of the Enforcement and Bankruptcy Law, which was revised by Law No. 7101, the legislator foresees that the agreements regarding the transfer of the future receivables, which were concluded before the concordat respite, shall be null and void in the event that the receivables arise after the respite decision. This rule, which will protect the debtor from the unpredictable consequences of the receivable transfers made before the concordat respite is offered, will also serve for the financial recovery of the debtor. The provision of the law regarding the effect of respite on the transfer of future receivables, which allows the recovery of the deteriorated financial situation of the debtor under more favorable conditions, is important due to being recovery friendly. In our study, after explaining the results of the concordat procedure and the temporary respite for the creditors, which are generally shaped by the Law No. 7101, the effect of the temporary respite on the transfer of future receivables will be tried to be revealed. Thus, by explaining the purpose, conditions and results of the provision of law envisaged in art. 294/ para. 6 of EBL, the new regulation regarding the transfer of future receivables introduced by Law No. 7101 will be evaluated.

Anahtar Kelimeler

Concordat, temporary respite, consequences of temporary respite for creditors, transfer of claim, effect of respite on transfer of future receivables

Kaynakça

• Akil, C, ‘Konkordato Mühletinin Alacaklılar Bakımından Sonuçları (28.02.2018 Tarih ve 7101 Sayılı Kanunla Yapılan Değişikliklere Göre)’ (2019) 141, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 227-252.
• Akyürek A ve Akyürek R, Konkordato Hukuku (1 Bası, Ankara, Yetkin, 2019).
• Albayrak H, İflas Dışı Adi Konkordatoda Konkordato Mühletinin Sözleşmeler Bakımından Sonuçları (1. Bası, Ankara, Yetkin 2020).
• Altay S ve Eskiocak A, Konkordato ve Yeniden Yapılandırma Hukuku (5. Bası, İstanbul, Vedat, 2019).
• Amonn K and Walter F, Grundriss des Schuldbetreibungs- und Konkursrechts, (9. vollständig aktualisierte Auflage, Bern, Stämpfli, 2013).
• Ansay SŞ, Hukuk İcra ve İflȃs Usulleri (5. Bası, Ankara, İstiklâl Matbaası, 1960).
• Antalya OG, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. I, Temel Kavramlar, Sözleşmeden Doğan Borç İlişkileri (İstanbul, Legal Yayınevi, 2018).
• Aral F, ‘Topyekûn Temlik’ (1992) 42 (1), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 93-140.
• Arıkan M, ‘Türk Özel Hukukunda Alacağın Temliki’ 2005 (13) 1 Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 129-155.
• Arslan R, Yılmaz E, Taşpınar Ayvaz S, Hanağası E, İcra ve İflâs Hukuku (6. Bası, Ankara, Yetkin, 2020).
• Ataay A, Borçlar Hukukunun Genel Teorisi, I (3. Bası, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınlarından, Fakülteler Matbaası, 1981).
• Atalay O, Borca Batıklık ve İflasın Ertelenmesi (İzmir, Sözkesen Matbaacılık, 2006) (Borca Batıklık).
• Atalı M, Ermenek İ ve Erdoğan E, İcra ve İflas Hukuku (3. Bs, Ankara, Yetkin, 2020).
• Atalı M, ‘Konkordatoda Kesin Mühlet ve Sonuçları’ 7101 sayılı Kanunla Konkordato ve Elektronik Tebligat Konularında Getirilen Yenilikler (On İki Levha, İstanbul, 2018) 85-109.
• Aydıncık Ş, “Bir İnançlı İşlem Türü Olarak Alacağın Teminat Amaçlı Temliki”, 2006 64(1) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 131-194.
• Basler Kommentar SchKG – Staehelin A, Bauer T und Staehelin D (Herausgeber)/Vollmar A, Bundesgesetz über Schuldbetreibung und Konkurs II, Art. 159-352 SchKG Art. 1-47 GSchG, Art. 51-58 AVIG (Basler Kommentar), 2. Auflage, Helbing Lichtenhahn Verlag, Basel, 2010 (BSK-SchKG II-Staehelin/Vollmar).
• Basler Kommentar SchKG Ergänzungsband, Bauer T and Staehelin D, Ergänzungsband zum Basler Kommentar zum Bundesgesetz über Schuldbetreibung und Konkurs (BSK SchKG Ergänzungsband) (2. Aufl. Basel 2017) (BSK SchKG Ergänzungsband-Bauer).
• Berkin MN, İflas Hukukunda Konkordato (İstanbul, İsmail Akgün Matbaası 1949).
• Böckli P, Das neue Aktienrecht (2. Aufl., Zürich, Schulthess Polygraphischer Verlag, 1992).
• Bork, R, Einführung in das Insolvenzrecht, JZ- Schriftenreihe; (Heft: 5, 5. Auflage überarbeitet, Mohr Siebeck, Tübingen 2009).
• Börü L, ‘Adi Konkordatoda Alacaklıların Alacaklarını Bildirmesi’ (2019) 10(1) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 173-186 (Alacakların Bildirilmesi).
• Börü L, ‘Adi Konkordatoda Alacaklılar Kurulu’ (2018) 9(2) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 341-372 (Alacaklılar Kurulu).
• Börü L ve Parlak Börü Ş, ‘Konkordatonun Kefalet Sözleşmesine Etkileri’ (2020) 78(3) İstanbul Hukuk Mecmuası 1239-1277.
• Dalcı N, ‘Alacağın Toptan Devri Bağlamında İflas’ 2014 (63)2 Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 285-308.
• Demirbaş F, ‘Alacağı Devredenin Borçlunun Ödeme Gücünden Sorumluluğu’ (2021) 11(2) Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi 997-1034.
• Dubach A, Der Konkursaufschub nach Art. 725a OR: Zweck, Voraussetzungen und Inhalt, (1998) 94, Schweizerische Juristen Zeitung 149-160.
• Engin Bİ, Alacağı Temlik Edenin Garanti Sorumluluğu (1. Bası, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2002).
• Erdönmez G, ‘Yeni Konkordato Düzenlemesi Hakkında Bazı Tespitler’ 7101 sayılı Kanunla Konkordato ve Elektronik Tebligat Konularında Getirilen Yenilikler’, Özekes, Muhammet (ed.) (On İki Levha, İstanbul, 2018) 137-142.
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (24. Bası, Ankara, Yetkin, 2019).
• Eroğlu O, Uygulamada Konkordato (Güncellenmiş ve Genişletilmiş 4. Bası, Ankara, Seçkin, 2021).
• Giroud R, Die Konkurseröffnung und ihr Aufschub bei der Aktiengesellschaft (2. Aufl. Zürich, Schultess, 1986).
• Häusermann M and Kraft U, ‘Pfandrechte in der Insolvenz’, Sanierung und Insolvenz von Unternehmen VII (Thomas Sprecher Hrsg.) (Schulthess, 2016).
• Hatemi H ve Gökyayla E, Borçlar Hukuku Genel Bölüm (4. Bası, İstanbul, Vedat, 2017).
• Hess H, Sanierunghandbuch (4. Auflage, Hermann Luchterhand Verlag, Walters Kluver Köln, 2009).
• Hunkeler D (Hrsg.) Hardmeier, HU SchKG: Kurzkommentar (Schuldbetreibungs- und Konkursgesetz) (Helbing Lichtenhahn Verlag, Basel, 2014).
• Hunkeler D and Schonmann Z, ‘Grundriss des Prepacks’ Sanierung und Insolvenz von Unternehmen IX Neue Entwicklungen, (EIZ – Europa Institut Zürich Band/Nr. 192) (Herausgeber: Thomas Sprecher, Schulthess, 2019) 45-50 (Swisslex).
• Işık S, ‘Sermaye Şirketleri ile Kooperatiflerin Borca Batık Olmaları Sebebiyle Doğrudan İflaslarının Söz konusu Olması Durumunda İflasın Ertelemesi Kurumuna Başvuru Şartlarının Kanuni Değişiklikler Çerçevesinde Değerlendirilmesi’ (2016) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası (Prof. Dr. Fevzi Şahlanan’a Armağan Özel Sayı, Cilt: II) 1295-1350.
• Kale S, ‘7101 Sayılı İcra ve iflas Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Çerçevesinde İflas Dışı Konkordato’ (2018) 5(1) İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 213-269 (Konkordato).
• Kale S, ‘İsviçre İcra İflas Kanununun Adi Konkordato Hükümlerine Genel Bir Bakış’ 2017 4(2) İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 153-170 (İsviçre).
• Kaplan İ, ‘Yeni Türk Konkordato Hukuku (İsviçre İcra ve İflas Hukukunun Borçların Ertelenmesine (Konkordatoya) İlişkin Malvarlığı Yönetimi Sözleşmesi Hükümleriyle Mukayeseli Olarak)’ (İstanbul, Yetkin Yayınları 2019).
• Kähr M, ‘Ein Sanierungsrecht für Versicherungen’ (2019) 192, Sanierungd und Insolvenz von Unternehmen IX Neue Entwicklıngen, EIZ – Europa Institut Zürich 75-97.
• Kälin O, ‘Chancen und Risiken der aktienrechtlichen Sanierung – ein Überblick’ (2020) 198 Sanierung und Insolvenz Unternehmen X, EIZ – Europa Institut Zürich 7-25 (Chancen).
• Kälin O, Die Sanierung der Aktiengesellschaft Ein Rechtshandbuch für Verwaltungsräte (Schulthess, 2016) (Sanierung).
• Kılıçoğlu AM, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (23. Bs., Ankara, Turhan, 2019).
• Kocaman A, Alacağın Temlikinin Benzer Üçlü İlişkiler Karşısındaki Teorik Sınırı Sorunu (2. Bası, Ankara, Atilla Kitabevi, 1992).
• Kopta-Stutz B, ‘Gerichtliche Sanierungsverfahren für Schweizer Aktiengesellschaften Unter Berücksichtigung des aktienrechtlichen Konzepts zur Auslösung von Sanierungsmassnahmen’ (2019) 295 ZStP -Zürcher Studien zum Privatrecht, Schulthess 31-46.
• Köteli A, Leasing Yasa Tasarısı ve Düşündürdükleri, 1985 XXXII (2) İktisat ve Maliye Dergisi 52-60.
• Krampf M, ‘Neues Sanierungsrecht: Kein grosser Wurf’ (2014) (1) Plädoyer 26-29.
• Kren Kostkiewicz J, SchKG Kommentar, Schuldbetreibungs- und Konkursgesetz mit weiteren Erlassen OFK- Orell Füssli Kommentar (20., aktualisierte Auflage, 2020).
• Kren Kostkiewicz J and Vock D (Hrsg.): Kommentar zum Bundesgesetz über Schuldbetreibung und Konkurs SchKG, 4. Auflage, basierend auf der 1911 erschienenen 3. Auflage von Carl Jaeger, Schulthess Kommentar, Schulthess, Zürich 2017. (SK SchKG-Umbach-Spahn, Kesselbach and Bossart).
• Kunz PV, Arter O and Jörg, FS Entwicklungen im Gesellschaftsrecht X (Stämpfli, Bern, 2015).
• Kuru B, İcra ve İflas Hukuku El Kitabı (Tamamen Yeniden Yazılmış ve Genişletilmiş İkinci Baskı, Ankara, Adalet, 2013) (El Kitabı).
• Kuru B, İcra ve İflas Hukuku, Cilt IV (3. Bs., İstanbul, Alfa Basım, 1997) (C. IV).
• Kuru B, Arslan R ve Yılmaz E, İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı (26. Baskı, Ankara, Yetkin, 2012).
• Kuru B, ‘Pasifi Aktifinden Fazla Olan Sermaye Şirketlerinin İflası’ 1970 (10) Adalet Dergisi, 621-624 (Sermaye Şirketleri).
• Müller L and Lind R, ‘Fünf Jahre neues Sanierungsrecht: Erfahrungen, Befunde und Entwicklungen – Die Schweiz auf dem Weg zum “Swiss Chapter 11”?’ (2019) Expert Focus, Zürich, EXPERTsuisse, 637-643.
• Muşul T, İcra ve İflas Hukuku C. II (Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 6. Baskı, Adalet, Ankara, 2013) (C. II).
• Muşul T, İflas ve Konkordato Hukuku (Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 2. Bası, Adalet, Ankara, 2019) (Konkordato).
• Namlı M, ‘Türk ve İsviçre Hukuku’nda Gerçekleştirilen Reformların Konkordato Hukuku Bakımından Getirdiği Değişiklikler’ 2018 44(4) Yargıtay Dergisi 1479-1552 (Değişiklikler).
• Namlı M, ‘Concordat as a Way of Restructuring in Turkish Insolvency Law after the 2018 Reform’ (2019) 30 (8) International Company and Commercial Law Review, 441-453 (Reform).
• Nomer HN, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (Gözden Geçirilmiş Genişletilmiş 18. Bası, İstanbul, Beta Basım, 2021) (Borçlar).
• Nomer HN, Beklenen Haklar Üzerindeki Tasarrufların Hukuki Sonuçları (İstanbul, Beta Basım, 2012) (Beklenen Haklar).
• Oehri D, ‘Der Sachwalter im Nachlassverfahren: Ein Diener zweier Herren’ (2018) 380 AISUF – Arbeiten aus dem Iuristischen Seminar der Universitat Freiburg Schweiz, (Herausgeber: Peter Gauch) (Schulthess, 2018).
• Oğuzman MK ve Öz TM, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. 2 (15. Bs., Vedat, 2020).
• Oktay Özdemir S, ‘Teminat Amaçlı Alacak Devri ve Toptan Temlik Sözleşmeleri’ (1999) 57 (1-2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 265-299.
• Özekes M, ‘Konkordatoya Başvuru ve Geçici Mühlet Kararı’ 7101 sayılı Kanunla Konkordato ve Elektronik Tebligat Konularında Getirilen Yenilikler, Özekes, Muhammet (ed.) (1. Bası, İstanbul, On İki Levha, 2018) 43-83.
• Özkaya Ferendeci HÖ, İflas Hukukunda Takas (Beta Basım, İstanbul 2003).
• Öztek S, İflasın Ertelenmesi (İstanbul, Arıkan, 2007).
• Öztek S, Budak AC, Tunç Yücel M, Kale S ve Yeşilova B, Yeni Konkordato Hukuku, 7101 sayılı Kanunla Değişik İcra ve İflas Kanunu m. 285-309 Şerhi, (Editör: Selçuk Öztek) (2. Bası, Ankara, Adalet, 2019).
• Pekcanıtez, H ve Erdönmez G, 7101 sayılı Kanun Çerçevesinde Konkordato (İstanbul, Vedat, 2018).
• Pekcanıtez H, Atalay O, Sungurtekin Özkan M ve Özekes, M İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı (8. Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2021).
• Pekcanıtez H, ‘İflasın Ertelenmesi’ (2005) 79(2) İstanbul Barosu Dergisi 323-358 (İflasın Ertelenmesi).
• Pekcanıtez H, Anonim Ortaklıkların İflası (Ankara, Dokuz Eylül Üniversitesi. Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi, No. 18, 1991) (Anonim Ortakların İflası).
• Postacıoğlu İE, Konkordato (İstanbul, Fakülteler Matbaası, 1965).
• Sarısözen MS, İcra-İflas ve Konkordato Hukukundaki Yenilikler (3. Bs, Ankara, Yetkin, 2019) (Yenilikler).
• Sarısözen MS, Konkordato (Genişletilmiş 5. Bası, Ankara, Yetkin, 2021) (Konkordato).
• Sayhan İ, ‘Anonim Şirketlerde Aktiflerin Pasifleri Karşılayamamasının Sonucu Olarak İflas ve İflasın Ertelenmesi’, 2005 XXIII (11) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 77-121.
• Staehelin D, ‘Überblick über die Neuerungen im Sanierungsrecht’ (2013) Aktuelle Juristische Praxis, Dike Verlag 1735-1742.
• Studer J and Zobeli M, Schuldbetreibungs- und Konkursrecht Ein Leitfaden für die Praxis, (RuP-Recht und Praxis, 5., überarbeitete Auflage, Orell Füssli, 2020).
• Şahin ÇS, Amerikan Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak Konkordato Hükümlerinin Alacaklılar Yönünden Sonuçları (1. Bası, İstanbul, On İki Levha, 2020).
• Tanrıver S, ‘4949 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Adi Konkordato ile İlgili Hükümlerde Getirmiş Olduğu Değişikliklerin Tespiti ve Değerlendirilmesi’ (2004) 51 Türkiye Barolar Birliği Dergisi 67-90.
• Taşpınar S, ‘Adi Konkordato Hakkında İcra ve İflas Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler’ (2003) 22(2) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 49-92.
• Tekinay SS, Akman S, Burcuoğlu H ve Altop A, Borçlar Hukuku: Genel Hükümler (7. Bs., İstanbul, Filiz Kitabevi, 1993).
• Topuz M, Finansal Kiralama (Leasing) Sözleşmesi (Yargıtay Kararları ile Birlikte, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 2. Bası, Ankara, Adalet Yayınevi, 2017).
• Tunç Yücel M, Konkordato Mühletinin Alacaklılar Bakımından Sonuçları (1. Bası, On İki Levha, İstanbul, 2020).
• Uyar T, ‘Yeni Konkordato Hukukumuzun Temel İlkeleri’ (Güncellenmiş 2. Baskı, Ankara, Bilge Yayınevi, 2019) (Temel İlkeler).
• Uyar T, ‘Kesin Konkordato Mühletinin ‘Alacaklılar Bakımından’ Sonuçları (İİK m. 294)’ 2019 (2) Ankara Barosu Dergisi 151-176) (Sonuçlar).
• Üstündağ S, İflas Hukuku (İflas-Konkordato-İptal Davaları) (8. Bası, İstanbul, Fakülteler Matbaası, 2002) (İflas Hukuku).
• Üstündağ S, ‘Türk Ticaret Kanunu’nun 324’üncü Maddesinin Üçüncü Fıkrası Üzerine Düşünceler’ (1980) 47 Günümüzde Yargı 17-20 (Düşünceler).
• Wohl GJ, ‘Die Sanierung von Immobiliengesellschaften’ (2017) 178 EIZ-Europa Institut Zürich, Sanierung und Insolvenz von Unternehmen VIII Immobilien und Insolvenz, Schulthess 135-166.
• Yeşilova Aras E, ‘Sigorta Sözleşmesinden Doğan Alacağın Devri ve Konkordato’ (2021) 8(2) İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 663-682.
• Yayvak Namlı İ, ‘Die Auswirkung der Forderungsabtretung oder der Schuldübernahme auf die Konventionalstrafe’ (2018) 67 Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul 109-124.
• Yener MD, ‘Alacağı Devredenin Garanti Sorumluluğu ve 6098 Sayılı Borçlar Kanunu ile Yapılan Değişiklikler’ 2011 (3)5 Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi 67-75.
• Yıldırım MK ve Deren-Yıldırım N, İcra ve İflas Hukuku (Genişletilmiş ve Gözden Geçirilmiş 7. Baskı, İstanbul, Beta, 2016).