Eser Sahibine Tanınan Mali Hakların Koruma Süreleri

Yıl 2022, Cilt: 28 Sayı: 2, 1213 - 1230, 24.12.2022

Ozan Ali Yıldız

https://doi.org/10.33433/maruhad.1169541

Öz

Bir fikir ve sanat eserini meydana getiren kişi, herhangi başka bir işlem yapmasına gerek olmaksızın, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 21-25. maddelerinde düzenlenen mali hakları iktisap eder. Kanunun eser sahibine tanıdığı mali haklar; işleme hakkı, çoğaltma hakkı, yayma hakkı, temsil hakkı ve umuma iletim hakkıdır. Kanun koyucu, eser sahibine bu mali hakları tanımış olmakla birlikte bu hakları süreyle sınırlamıştır. FSEK m. 27/1 ile benimsenen genel kural uyarınca, mali haklar, eser sahibi yaşadığı sürece ve onun ölümünden sonra yetmiş yıl boyunca korunur. Ancak eser sahibinin kimliğinin tespit edilememesi veya eser sahibinin bir tüzel kişi olması gibi durumlarda sürenin bu şekilde tespiti mümkün olmayacaktır. Bu gibi durumlarda, mali haklar, eserin aleniyet tarihinden itibaren yetmiş yıl süreyle korunur. Koruma süresinin tamamlanmasından sonra, eser kamuya mal olur ve isteyen herkes, eser sahibinden veya haleflerinden izin almaya gerek olmaksızın, eserden serbestçe yararlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Mali Haklar, Koruma Süresi, Takma Ad, İşlenme Eser, Kamuya Mal Olma

Kaynakça

• Alas Şekerbay C, ‘Telif Haklarında Koruma Süreleri’ (2015) 11 (43) Legal Fikri ve Sınai Haklar Dergisi 55-91.
• Arslanlı H, Fikri Hukuk Dersleri (Sulhi Garan Matbaası 1954).
• Ateş M, Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Hakların Kapsamı ve Sınırlandırılması (Seçkin Yayıncılık 2003).
• Ayiter N, Hukukta Fikir ve San’at Ürünleri (2. Bası, Sevinç Matbaası 1981).
• Barrelet D and Egloff W, Le Nouveau Droit d’Auteur (4ème édition, Stämpfli 2021).
• Belgesay MR, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Şerhi (M. Sıralar Matbaası 1956).
• Berenboom A, Le Nouveau Droit d’Auteur (4ème édition, Larcier 2008).
• Bozbel S, Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku (On İki Levha Yayıncılık 2012).
• Buydens M, L’Application des Droits de Propriété Intellectuelle (OMPI 2014).
• Caron C, Droit d’Auteur et Droits Voisins (4ème Edition, LexisNexis 2015).
• Cherpillod I, ‘Art. 6 LDA’ in Jacques de Werra and Philippe Gilliéron (eds), Commentaire Romand: Propriété Intellectuelle (Helbing Lichtenhahn 2013) (Atıf Şekli: CR PI-Cherpillod, Art. 6 LDA).
• Corriveau M, ‘La Durée Générale de Protection du Droit d’Auteur: Une Histoire de Développement et de Mutation des Fondements de Principes’ (2007) 19 (3) Les Cahiers de Propriété Intellectuelle 823-862.
• De Visscher F and Michaux B, Précis du Droit d’Auteur et des Droits Voisins (Bruylant 2000).
• Demirel C, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 10. Maddesi Bağlamında Birden Fazla Eser Sahibi Tarafından Meydana Getirilen Eserler ve Eser Sahipleri Birliği (Savaş Yayınevi 2017).
• Dessemontet F, Le Droit d’Auteur (CEDIDAC 1999).
• Dural M ve Öğüz T, Kişiler Hukuku (18. Baskı, Filiz Kitabevi 2017).
• Erel NŞ, Türk Fikir ve Sanat Hukuku (3. Bası, Yetkin Yayınları 2009).
• Gautier P-Y, Propriété Littéraire et Artistique (8ème édition, PUF 2012).
• Helvacı S, Gerçek Kişiler (8. Bası, Legal Yayıncılık 2017).
• Kaesmacher D, Les Droits Intellectuels (2ème édition, Larcier 2013).
• Kamina P, Droit Anglo-Américain des Propriétés Intellectuelles (LGDJ 2017).
• Kılıçoğlu AM, Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar (7. Bası, Turhan Kitabevi 2021).
• Linant de Bellefonds X, Droits d’Auteur et Droits Voisins (2ème édition, Dalloz 2004).
• Lucas A, Lucas-Schloetter A and Bernault C, Traité de la Propriété Littéraire et Artistique (5ème édition, LexisNexis 2017).
• Manaï D, ‘Art. 38 CC’ in Pascal Pichonnaz and Bénédict Foëx (eds), Commentaire Romand:Code Civil I (Helbing Lichtenhahn 2010) (Atıf Şekli: CR CC I-Manaï, Art. 38 CC). Oğuzman K, Seliçi Ö ve Oktay-Özdemir S, Kişiler Hukuku (17. Bası, Filiz Kitabevi 2018).
• Okutan Nilsson G, ‘Türk Fikir ve Sanat Eserleri Hukukunda Tüzel Kişinin Eser Sahipliği Sorunu’ iç Mehmet Murat İnceoğlu (ed), Prof. Dr. Uğur Alacakaptan’a Armağan (İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 2008).
• Öztan F, Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku (Turhan Kitabevi 2008).
• Öztrak İ, Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Haklar (2. Baskı, Ankara Üniversitesi Basımevi 1977).
• Pollaud-Dulian F, Le Droit d’Auteur (2ème édition, Economica 2014).
• Strowel A, ‘Art. 170 CDE’ in Fabienne Brison and Hendrik Vanhees (eds), Le Droit d’Auteur Belge: Hommage à Jan Corbet (4ème édition, Larcier 2018).
• Suluk C, Karasu R ve Nal T, Fikri Mülkiyet Hukuku (4. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2020).
• Şahin A, Fikri Hukukta Eser Sahibinin Mali Haklarının Korunması (Vedat Kitapçılık 2010).
• Tekinalp Ü, Fikri Mülkiyet Hukuku (5. Bası, Vedat Kitapçılık 2012).
• Tissot N, Kraus D and Salvadé V, Propriété Intellectuelle (Stämpfli 2019).
• Tissot N, ‘Art. 31 LDA’ in Jacques de Werra and Philippe Gilliéron (eds), Commentaire Romand: Propriété Intellectuelle (Helbing Lichtenhahn 2013) (Atıf Şekli: CR PI-Tissot, Art. 31 LDA).
• Tosun Y, Sinema Eserleri ve Eser Sahibinin Hakları (2. Baskı, On İki Levha Yayıncılık 2013).
• Yarsuvat D, Türk Hukukunda Eser Sahibi ve Hakları (2. Baskı, Güryay Matbaacılık 1984).
• Yavuz L, Alıca T ve Merdivan F, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu (Seçkin Yayıncılık 2013).
• Yıldız OA, ‘Eserin Takma Adla Yayımlanmasının Hukuki Sonuçları’ iç Yener Ünver ve Özlem Yenerer Çakmut (edr), Hukuk ve Sanat (6. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2021).