Türkçe Meallerin Eksiltili Kullanımlar (Hazif Üslûbu) Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2006, Sayı: 30, 169 - 189, 29.01.2014

HALİL Kaçar

Öz

Allah Teâlâ’nın, kullarına beyânî bir mucize olarak gönderdiği son mesaj belki de her dilden çok daha fazla inceliklere sahip bir mesajdır. İbareyi yoğun ve veciz kılan, gereksiz uzatmalardan arındırarak onu hantallıktan kurtaran, anlaşılıp yorumlanabilecek cümle unsurunu düşürmek suretiyle muhatabın his ve aklını harekete geçiren hazif üslûbu (eksiltili kullanımlar) son ilâhî mesajın/ Kur’an’ın dili olan Arapça’da yaygın bir kullanım alanına ve önemli dil inceliklerine sahip bir üslûptur. Bu makalede, okur kitlesi daha yoğun olan belli başlı meallerin, hazifli kullanımları Türkçe’ye aktarmadaki başarıları etrafında mukayeseli bir gayret ortaya koyulmaya çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hazif/eksiltili kullanımlar, takdir/açılım, edebî incelik, siyâk-sibâk (konteks/ bağlam), ilâhî mesaj, Türkçe Kur’an Mealleri