XVID. Yüzyıl Eczaü'l-kaziyye Risaleleri ve Dareodeli Mehıned Efendi'nin Risô.le fi't-tefrika beyne mezhebi'l-müteahhirfn ve'l-kudema fi'l-kaziyye ve't-tasdık İsimli Eseri

Yıl 2010, Sayı: 38, 25 - 46, 05.03.2014

Eşref Altaş

Öz

Özet
Ecziiü'l-kaziyye, XVIII. yüzyılda Osmanlı alimleri tarafından yazılan önermenin unsurları hakkındaki
risalelerin genel adıdır. Bu risaleler, önermenin unsurları hakkında mütekaddimln ve
müteahhirln mantıkçıların görü§lcrini ele almaktadır. Bu çerçevede bu çalı§ma, XVIII. yüzyılda
yazılmı§ Ecziiii'l-kaziyye risalelerinin bir listesini sunmayı amaçlamaktadır. Ayrıca bu makale,
Eczt!ii'l-kaziyye risaleleri arasından, örnek olması amacıyla, Dareodeli Mehmed Efendi'nin Risillc
fi't-tefrika beyne mezhebi'l-miiteahlıirin ve'l-kudemii fi'l-kaziyye ve't-ıasdik adlı eserinin nıetnini ve
tercümesini içermektedir.
Anahtar Kelimeler: Eczt!ii'l-kaziyye, Dareodeli Mchmed Efendi, önerme, mantık, İslam felsefesi,
Osmanlı dü§üncesi, Lale Devri.
Abstract
Aczii al-kaziyya (the elements of proposition) is the general name of pamphlets written by Ottoman's
s.cholars in the eighteenth century, which include the elements of proposition. These pamphlets
research that w hat are the views of earlier and la ter logicians on the elements of propositio.
n. In this limitation, this work aims to present the list of pamphlets on Acza al-kaziyya written
in the eighteenth century. Furthermore, this article includes text and translation of Muhammad
al-Darandawi's pamphlet named Risala fi al-tafrika bayna mazhab al-muıaalıhirin va al-kudama fi alkaziyyava
al-tasdik to demonstrate a samplc text from pamphlets of Acza al-kaziyya.
Key Words: Acza al-kaziyya {the elemcnts of proposition), Muhammad al-Darandawi, proposition,
verification, logic, Islamic philosophy, Ottornan thought, The Tulip Era.

Anahtar Kelimeler

Eczâü’l—kaziyye, Darendeli Mehmed Efendi, önerme, mantık, Islâm felsefesi, Osmanlı düşüncesi, Lale Devri