Arapça Öğretiminde İdeal Bir Okuma-Anlama Becerisi Üzerine

Yıl 2012, Sayı: 43, 167 - 184, 05.03.2014

HALİL Kaçar , Halil İbrahim Kaçar

Öz

Bu makale, yabancı dil öğretiminde başarılı bir okuma-anlama dersinin temel parametrelerinin
neler olduğunu konu edinmektedir. Genelde yabancı dil öğretimi, özelde ise Arapça öğretiminde
ideal bir okuma-anlama dersinin nasıl işlenmesi gerektiğini tartışmaktadır. Öğretmen merkezli,
pasif ve statik olan klasik okuma-anlama dersi yerine, modern dil öğretiminde benimsenen öğrenci
merkezli, etkileşimsel (interactive), hareketli ve modern bir okuma anlama dersinin temel esaslarını
ve ipuçlarını ortaya koymaya çalışmaktadır. Başarılı bir okuma-anlama dersi, öğrenciyi,
okuma eyleminin hedefi olan ‘anlam’a en sağlıklı yoldan götüren derstir. Bu gerçekten hareketle,öğrencinin
söz konusu ‘anlam’a ulaşma sürecine aktif olarak iştirak etmesi için, makalede, ağırlıklı
olarak bilinmeyen sözcüklerin anlamını bağlamdan çıkarma (using context clues to understand
vocabulary), yüzeysel okuma ve gözden geçirme (scanning and skimming) gibi okuma stratejileri
üzerinde daha yoğun durulmuştur. Ayrıca ilk ve orta kurlardaki okuma-anlama sürecinde
sesli okumanın nasıl yönetileceği ve temel esasları tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okuma, anlama, okuma stratejileri, anlamı tahmin, konteks, yoğunlaşma, sesli okuma, sessiz okuma

Kaynakça

• Carell, P.L. and Eisterhold J.C. “Schemata Theory and ESL Reading Pedagogy”, TESOL Quarterly, s. 553-573.
• Çebi, Belgin, Sokratesçi Öğretme Yaklaşımının İlköğretim Türkçe Eğitim Programına Yansıması ve Uygulamadaki Durum, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi (Ondokuz Mayıs Üniv. Sosyal Bilimler Enst).
• Davud Abduh, Nahve ta’limi’l-lugati’l-Arabiyye vazîfiyyen, Kuveyt 1979.
• Demirel, Özcan, Yabancı Dil Öğretimi, Ankara 1993.
• Er, Abdullah, “Yabancı Dil Öğretiminde Okuma”, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabe- kir Eğitim Fakültesi Dergisi (KKEFD), Erzurum 2005, s. 208-218.
• Gömleksiz, Mehmet Nuri, “Yabancı Dil Öğretiminde Kullanılan Yöntemler ve Yöntem Sorunu”, Fırat Üniv. İlahiyat Fak. Dergisi, V (2000), s. 253-264.
• Greenwood, Scott-Flanigan, Kevin, “Overlapping Vocabulary and Comprehension: Context Clues Complement Semantic Gradients”, The Reading Teacher,sy. 61(3) (2007), s.249-254
• Grellet, F., Developing Reading Skills, Cambridge University Press 1981.
• Güler, İsmail, “Dil Öğretimi, Dilbilgisi ve Arapça”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakül- tesi Dergisi, XVIII/2 (2004), s. 169-182.
• Hassân, Temmâm, el-Luğatu'l-Arabiyye: Ma’nâhâ ve Mebnâhâ, ts.
• Little, David, “Words and Their Properties, Perspectives on Pedogogical Grammar”, Cambridge University Press 1994.
• M. Saran - G. Seferoğlu, “Yabancı Dil Sözcük Öğreniminin Çoklu Ortam Cep Telefonu İleteliri İle Desteklenmesi”, Hacettepe Üniv. Eğitim Fakültesi Dergisi, sy. 38 (2010), 252-266.
• Nation, I.S.P., Learning Vocabulary in Another Language, Cambridge 2001.
• Oxford, R. L., Language Learning Strategies: What Every Teacher Should Know, Boston 1990.
• Özer Turgut, Yabancı Dil Dersinde Pedagojik Uygulama Açısından Sözcük Öğretimi ve Sözcük Dağarcığını Geliştirme Yöntem ve Tekniklerinin Değerlendirilmesi, Yüksek Li- sans Tezi, Fırat Üniv. Sosyal Bil. Enst. 2006.
• Pirozzi, R., Strategies for Reading and Study Skills, Chicago 1995.
• Polat, Tülin, “Almanca Öğretiminde Amaç”, Dilbilim, İstanbul 1990.
• Sari, Emine, Yabancı Dil Okumada Strateji Eğitimi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniv. Sosyal Bil. Enst. İstanbul 2006.
• Sînî, Mahmud İsmail, “Yabancı Dil Öğretim Metotları Hakkında Bir Araştırma” (trc. Dr. Hüseyin Elmalı), Dokuz Eylül Üniv. İlahiyat Fak. Dergisi, sy. V (1989), s. 449- 476.
• Vural, M., İlköğretim Programları, Erzurum 2003.
• Wallace, Michael J., Training Foreign Language Teacher, Cambridge 1991.
• Yaman, Havva–Akkaya, Derya, “Dil Biliminin Kelime Öğretimine Açılan Kapısı: Bağlam Türleri”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Lite- rature and History of Turkish Volume 7/3, Summer 2012, s. 2599-2610.