RİSKE MARUZ DEĞER YÖNTEMİYLE PORTFÖY RİSKİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 52, 486 - 508, 24.07.2019

Ömer Kavrar Baki Yılmaz

https://doi.org/10.14783/maruoneri.595104

Cited By: 2

Öz

Küresel ekonomik entegrasyon ve piyasa ekonomisinin genişlemesiyle
yatırımlardan beklenen kazançlar veya kayıplardaki dalgalanmalar ciddi şekilde
artmaktadır. Yatırımların önemli bir bölümünü oluşturan tasarruf araçlarının
barındırdığı riski yönetme ihtiyacı 1990’lı yıllarda daha belirgin hale
gelmiştir. Bu amaçla, Riske Maruz Değer (RMD) yöntemi bir finansal yatırımdan
ortaya çıkabilecek en çok zararı ölçmek için geliştirilen bir yöntemdir. Yöntem
aynı zamanda uluslararası düzenlemeler açısından standartların belirlenmesinde
finansal istikrarın arttırılması amacıyla bir risk ölçüsü olarak yer almıştır. Piyasa
risklerini azaltmak için kullanılan RMD yönteminin çeşitli avantajları olmasına
rağmen tekniğin zayıf yönlerine odaklanan ciddi eleştiriler de mevcuttur. Çalışmada
Monte Carlo Simülasyon, Varyans-Kovaryans ve Tarihi Simülasyon Yöntemleri, RMD hesaplamaları
için üç temel yaklaşım olarak ele alınmıştır. Teorik bölümde yer alan çerçeveyi
desteklemek amacıyla son bölümde, Tarihsel Simülasyon Yöntemi kullanılarak BIST
100 Endeksinde yer alan Türk Telekomünikasyon A.Ş. (TTKOM) ve Ford Otosan
(FROTO) A.Ş.’ye ait hisse senetleri, euro ve altından oluşturulmuş varsayımsal
bir portföy için RMD tutarları hesaplanmıştır. RMD yönteminin sadece kontrol
edici bir ortalama sunmakla sınırlı olmayan aynı zamanda işletmelerde
verimliliği artırmak ve değer yaratımını desteklemek için bir araç olarak
kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Riske Maruz Değer, RMD, Risk Hesaplaması, Tarihi Simülasyon Yöntemi

Kaynakça

• Agliardi, R. (2018). Value-at-risk under ambiguity aversion. Financial Innovation, 4(10), 1-13.
• Akan, N. B., Oktay, L. A., & Tüzün, Y. (2003). Parametrik riske maruz değer yöntemi Türkiye Uygulaması. Bankacılar Dergisi, 14(45), 29-39.
• Alexander, C. (2009). Market Risk Analysis: Value at Risk Models. Chichester: John Wiley & Sons.
• Amin, F. A. M., Yahya, S. F., Ibrahim, S. A. S., & Kamari, M. S. M. (2018). Portfolio risk measurement based on value at risk (VaR). AIP Conference Proceedings, 1974(1), 020012.
• Auer, M. (2018). Hands-On Value-at-Risk and Expected Shortfall: A Practical Primer. Cham: Springer International Publishing.
• Best, P. (1999). Implementing Value at Risk. Chichester: John Wiley & Sons.
• Bolgün, E., & Akçay, B. (2003). Risk Yönetimi. İstanbul: Scala Yayıncılık.
• Bostancı, A. (2006). Riske Maruz Değer Hesaplama Yöntemlerinin Karşılaştırılması ve Geriye Dönük Test (Backtesting) Uygulaması. (Yüksek Lisans), Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Bostancı, A., & Korkmaz, T. (2014). Bankaların sermaye yeterliliği oranı açısından riske maruz değer hesaplama yöntemlerinin karşılaştırılması. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(3), 15-41.
• Bozkuş, S. (2005). Risk ölçümünde alternatif yaklaşımlar: Riske maruz değer (VaR) ve beklenen kayıp (ES) uygulamaları. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 27-45.
• Cao Minh, D., Faseruk, A., & Hossain, A. (2018). Risk measurement - value at risk (VaR) versus conditional value at risk (CVaR): A teaching note. Journal of Accounting & Finance, 18(6), 86-93.
• Chance, D. M., & Brooks, R. (2015). An Introduction to Derivatives and Risk Management. Boston: South-Western College Pub.
• Choudhry, M., & Alexander, C. (2013). An Introduction to Value-at-Risk (5 ed.). Chichester: John Wiley & Sons.
• Çatal, D., & Albayrak, R. S. (2013). Riske maruz değer hesabında karışım Koplua kullanımı: Dolar-Euro portföyü. Journal of Yasar University, 8(31), 5187-5202.
• Çelik, N. (2010). Uç değerler yöntemi ile riske maruz değerin tahmini ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası üzerine bir uygulama. Bankacılık ve Sigortacılık Araştırmaları Dergisi,1(1), 19-32.
• David Cabedo, J., & Moya, I. (2003). Estimating oil price ‘value at risk’ using the historical simulation approach. Energy Economics, 25(3), 239-253.
• Demireli, E., & Taner, B. (2009). Risk yönetiminde riske maruz değer yöntemleri ve bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 127-148.
• Dowd, K. (2000). Assessing VaR accuracy. Derivatives Quarterly, 6(3), 61-63.
• Escanciano, J. C., & Pei, P. (2012). Pitfalls in backtesting historical simulation VaR models. Journal of Banking & Finance, 36(8), 2233-2244.
• Esena, S. (2012). Riske Maruz değer modeli ve tarihi simülasyon yöntemi ile risk hesaplaması. Mesleki Bilimler Dergisi (MBD), 1(3), 67-77.
• Fries, C. P., Nigbur, T., & Seeger, N. (2017). Displaced relative changes in historical simulation: Application to risk measures of interest rates with phases of negative rates. Journal of Empirical Finance, 42, 175-198.
• Gürsakal, S. (2007). Hisse senedi ve döviz piyasası risklerinin riske maruz değer yöntemi ile karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 61-67.
• Hogenboom, F., Winter, M. d., Frasincar, F., & Kaymak, U. (2015). A news event-driven approach for the historical value at risk method. Expert Systems with Applications, 42(10), 4667-4675.
• Jorion, P. (2007). Value At Risk : The New Benchmark for Managing Financial Risk (3 ed.). New York: McGraw-Hill.
• Kayahan, C., & Topal, Y. (2009). Tarihsel riske maruz değer (RMD) finansal riskleri açıklamada yeterli midir? Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 179-198.
• Laporta, A. G., Merlo, L., & Petrella, L. (2018). Selection of value at risk models for energy commodities. Energy Economics, 74, 628-643.
• Linsmeier, T. J., & Pearson, N. D. (1996). Risk Measurement: An Introduction to Value at Risk (Vol. 1). ACE Reports: University of Illinois at Urbana-Champaign.
• Linsmeier, T. J., & Pearson, N. D. (2000). Value at risk. Financial Analysts Journal, 56(2), 47-67.
• Manganelli, S., & Engle, R. F. (2001). Value at Risk Models in Finance. Frankfurt: European Central Bank.
• Pritsker, M. (2006). The hidden dangers of historical simulation. Journal of Banking & Finance, 30(2), 561-582.
• Rehman, A., Wang, J., Khan, N., & Saqib, R. (2018). Major crops market risk based on value at risk model in P.R. China. Sarhad Journal of Agriculture, 34(2), 435-442.
• Sollis, R. (2009). Value at risk: A critical overview. Journal of Financial Regulation and Compliance, 17(4), 398-414.
• Suwarno, A., & Mahadwartha, P. (2017). The analysis of portfolio risk management using VAR approach based on investor risk preference. KINERJA, 21(2), 129-144.
• Tardivo, G. (2002). Value at risk (VaR): The new benchmark for managing market risk. Journal of Financial Management and Analysis, 15(1), 16-26.
• Yamai, Y., & Yoshiba, T. (2005). Value-at-risk versus expected shortfall: A practical perspective. Journal of Banking & Finance, 29(4), 997-1015.
• Yıldırım, H., & Çolakyan, A. (2014). Finansal yatırım araçlarında riske maruz değer uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(1), 1-24.
• Zhang, Y., & Nadarajah, S. (2017). A review of backtesting for value at risk. Communications in Statistics - Theory and Methods, 47(15), 3616-3639.