SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINDA İDARİ ÖZERKLİK VE ÖNEMİ

Yıl 2005, Cilt: 6 Sayı: 23, 1 - 7, 10.01.2005

Recep Makas Recep Makas

Öz

Sosyal güvenliğin amacı, bireyleri sosyal risklerin olumsuz etkilerine karşı korumak ve onların güvenliğini sağlamaktır. Ülkemizde sosyal güvenlik sistemi esas itibariyle Sosyal Sigortalar Kurumu, T.C. Emekli Sandığı ve Bağ-Kur olarak üç temel kuruluşa dayanmaktadır. Söz konusu kurumlar, son yıllarda içine düştükleri idari ve mali sorunlar nedeniyle istenilen ölçüde işlevlerini yerine getirememektedirler. Bu olumsuz durumun en önemli nedenlerinden biri, özerk bir yapılanmanın gerçek anlamda olmayışıdır. Kurumların üst düzey yöneticilerinin merkezi yönetimce atanması ve görevden alınması ve yine yönetim kurullarında merkezi yönetimin sayıca çoğunlukta olması idari özerklikle bağdaşmamaktadır. Bu çalışmada üç temel sosyal güvenlik kurumu olan Sosyal Sigortalar Kurumu, T.C. Emekli Sandığı ve Bağ-Kurda idari özerklik ve önemi incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

İdari Özerklik, Sosyal Güvenlik, Sosyal Sigorta, Sosyal Risk, Emeklilik Sistemi

Kaynakça

• [1] Centel, T. (1982). Türk Sosyal Sigorta Kurumlarının Özerkliği Üzerine Bir Deneme. İHİD, Sarıcaya Armağan, Yıl. 3, S. 1- 3, s. 22.
• [2] Okur, A.R. (1993). Sosyal Güvenlikte Özerkleştirme (Bağ- Kur Açısından Bir Değerlendirme). Türkiye'de Esnaf- Sanatkarlar Ve Küçük İşletmeler Kesimine Yönelik Sosyal Güvenlik Sisteminin Değerlendirilmesi. Ankara: Tes-Ar Yayınlan No: 8.
• [3] Centel, T. (1997). Sosyal Güvenlikte Yapısal Değişim. İstanbul: MESS.
• [4] ILO. (1996). TC Sosyal Güvenlik ve Sağlık Sigortası Reform Projesi-Sosyal Güvenlik Nihai Rapor, Yayınlanmamış Hizmete Özel Rapor.
• [5] Woodbury M. (1994). Freedom Of Information Laws Affect The Autonomy Of American Unıversities. E Law - Murdoch Uııiversity Electronic Journal of Laxv, 1(4), December. (http://www.murdoch.edu.aU/elaw/issues/v 1 n4/ vvoodburvl4. html) [Erişim: 26. 03. 03],
• [6] Centel, T. (2000). Sosyal Sigortalar Kuruntunda Yapısal Değişiklik. Sosyal Sigortalarda Yeniden Yapılanma Semineri, Ankara.
• [7] Alper, Y. (1999). Yeni Bir Yüzyıla Girerken Yeniden Yapılanmanın Eşiğindeki Sosyal Güvenlik. Çimento İşveren, 13(3), Mayıs, s.22.
• [8] DPT. (1995). 7. BYKP Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Sosyal Güvenlik. Ankara: Yayın No. DPT: 2420-ÖİK: 479.
• [9] Arıcı, K. (1993). Bağ-Kur’un Bu Günkü Durumu ve Çözüm Önerileri, Türkiye’de Esnaf-Sanatkarlar ve Küçük işletmeler Kesimine Yönelik Sosyal Güvenlik Sisteminin Değerlendirilmesi. Anakara: Tes- Ar Yayınlan No: 8.
• [10] Süzek, S. (1997). Sosyal Sigortalar Kurumunun Sorunları ve Yeni Tasarı. K. Tunçomağa Armağan. İstanbul.
• [11] Arıcı, K. (2000). 4447 sayılı Kanunla Sosyal Sigortalar Kanununda Yapılan Değişiklikler. Kamu- İş, 5(S), Ocak, s.20.
• [12] Tuncay, A.C. (1997). Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Reform İhtiyacı. K. Oğuzman’a Armağan. Ankara: İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi.
• [13] Centel, T. (2000). İşsizlik Sigortası Kanununa Eleştirel Yaklaşım. Tühis, 16(2), Mayıs, s.l.
• [14] Akı, E. (1997). Sosyal Sigortanın Mali Kaynaklarının Korunmasında Yargı Kararlarının Rolü, Sosyal Güvenlik Hukukunun Güncel Sorunları ve Çözüm Önerileri. İstanbul: MÜHF.
• [15] Güzel, A. (1998). Türkiye’de Sosyal Güvenlik Sistemi İçin Yeni Bir Örgütlenme Modeli, Cumhuriyetin 75. Yılında Endüstri İlişkilerinde Emek ve Piyasalarının Düzenlenmesinde Devletin Değişen Rolü ve İşlevleri. III. Uluslar Arası Endüstri İlişkileri Kongresi, 14-16 Ekim, ss.284-285.
• [16] Centel, T. (1999). İşsizlik Sigortası Kanununa İlişkin Genel Değerlendirme. Mercek, 16, Ekim, s.6.
• [17] Kazancı, M. (1978). Sosyal Güvenlik Örgütlerinde Yönetim ve Fonların Kullanılması. Armağan Kanuni Esasinin 100. Yılı. Ankara.
• [18] Engin, Y. (1997). Sosyal Hukuk Devleti Açısından Sosyal Güvenlik, Sosyal Güvenlik Hukukunun Güncel Sorunları ve Çözüm Önerileri. İstanbul: MÜHF.
• [19] Çelik, A. (1997). Türkiye’deki Sosyal Güvenlik Sisteminin Bugünkü Yapısı. Kocaeli Ünv. HFD, 1, Kasım, s.310.
• [20] Üçışık, F. (2000). Ülke Sorunları ve Çözüm Önerileri. İstanbul.
• [21] Arıcı, K. (1999). Sosyal Güvenlik Sorunlar -Çözümler. Ankara: Özçelik-İş Sendikası Yayın No: 15.
• [22] Sözer, A.N. (1994). Sosyal Sigorta Kuramlarında Yeniden Yapılanma Üzerine. Çimento İşveren, 8(3), Mayıs, ss.12- 13.
• [23] Güzel, A., & Okur, A.R. (1999). Sosyal Güvenlik Hukuku. Yenilenmiş 7. Bası. İstanbul: Beta.
• [24] Tuncay, C. (2000). Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri. 9. Bası. İstanbul: Beta.
• [25] DPT. (2001). 8. Beş Yıllık Kullanma Planı (2001-2005) Sosyal Güvenlik Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara: Yayın No. DPT: 2592-Öik: 604.
• [26] TÜSİAD. (1997). Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Yeniden Yapılanma, Sorunlar, Reform İhtiyacı, Arayışlar, Çözüm Öneriler. İstanbul: Tüsiad Yayın No:T-97-10/217.
• [27] Alper, Y. (1993). Sosyal Sigortalar Kurumu:1991. Çimento İşveren, 7(3), s.24.