GÜÇLÜ EKONOMİYE GEÇİŞ PROGRAMI SONRASI TÜRKİYE - IMF İLİŞKİLERİNİN GELECEĞİ

Yıl 2008, Cilt: 8 Sayı: 30, 229 - 242, 10.06.2008

Deniz Züngün

https://doi.org/10.14783/maruoneri.679713

Öz

IMF, parasal konularda uluslararası işbirliğini güçlendirmek ve ödemeler dengesi sorunlarını çözmek için oluşturulmuştur. Ancak, 1980'li yıllara kadar daha çok ödemeler dengesi sorunlarını gidermeye yönelik politikalar üreten IMF, 1980 sonrasında yapısal uyum programlarını denetleme yolu ile etkinliğini giderek artırmış, küreselleşme sürecine bağlı olarak yaşanan son finansal krizlerde son ödeme mercii rolünü üstlenmiştir. IMF, uygulamaya koyduğu yedi istikrar programı ve imzaladığı sayısız Stand-By Düzenlemeleriyle ayıtı misyonu Türkiye'de de üstlenmiştir. Fakat IMF çoğu gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi Türkiye'de de birçok kez başarısız olmuştur. Çünkü IMF uygulamaya koyduğu istikrar programlarında ülkelerin ekonomik ve sosyal yapısını dikkate almamıştır. Türkiye ise bugün IMF ile ilişkileri yönünden önemli bir noktaya ulaşmış, daha açık bir ifadeyle Türkiye, IMF ile geleceğini tekrar gözden geçirmeye başlamıştır.

Anahtar Kelimeler

IMF, İstikrar Programı, Stand-By Düzenlemeleri

Kaynakça

• [1] Çelebi, A.K. (1998). Türkiye’de Ekonomik İstikrarsızlığın Dışsal-Yapısal Nedenleri ve İstikrar Politikaları. Manisa: Emek Matbaacılık.
• [2] Bahçeci, A.S. (1997). Ortodoks ve Heterodoks İstikrar Programlan: Seçilmiş Ülke Örnekleri ve 1994 Türkiye Deneyimi. DPT Uzmanlık Tezleri. Yayın No.2477. Ankara.
• [3] Bayraktutan, Y. & Özkaya, M.H. (2002). IMF İstikrar Politikalarının Doğu Asya’da Ekonomik Performans Sonuçlan. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2), 1-18.
• [4] Boockmann, B. & Dreher, A. (2003). The Contribution Of The IMF And The World Bank To Economic Freedom. European Journal ofPolitical Economy, 19(3), 633-649.
• [5] Zaki, M.Y. (2001). IMF-Supported Stabilization Programs and their Critics: Evidence from the Recent Experience of Egypt. World Development, 29(11), 1867-1883.
• [6] Independent Evaluation Office (IEO). (2003a). Fiscal Adjustment in IMF-Supported Programs. IEO Evaluation Report. Washington.
• [7] Miynat, M. (2004). Liberalizasyon Sürecinde Uygulanan İstikrar Politikalarının Gelir Dağılımına Etkisi (İsrail, Meksika ve Türkiye Örneği). Ankara: Odak Yayıncılık.
• [8] Joyce, J.P. The Adoption, Implemantation And Impact Of IMF Programs: A Review Of The Issues And Evidence. http://www.wellesley.edu/Economics/joyce/GLASS4.pdf). [17.03.2004],
• [9] Hutchison, M.M. & Noy, I. (2003). Macroeconomic effects of IMF-sponsored programs in Latin America: output costs, program recidivism and the vicious cycle of failed stabilizations. Journal of International Money and Finance, 22(1), 991-1014.
• [10] Stiglitz, J.E. (2002). Küreselleşme Büyük Hayal Kırıklığı. (Çev.: Taşçıoğlu, A. & Ural, D.). İkinci Basım. İstanbul: Plan B Yayıncılık.
• [11] Mussa, M.L. & Savastano, M.A. (1999). The IMF Approach to Economic Stabilization. IMF Working Paper Series, WP No:99/104, (http://www.imf.org/external/pubs/ ft/wp/l999/wp99104.pdf). [05.05.2008].
• [12] Independent Evaluation Office (IEO). (2003b). Fiscal Adjustment in IMF-Supported Programs. IEO Evaluation Report. Washington.
• [13] Chossudovsky, M. (1999). Yoksulluğun Küreselleşmesi IMF ve Dünya Bankası Reformlarının İçyüzü. (Çev.: Domaniç, N.). Birinci Basım. İstanbul: Çivi Yazıları.
• [14] Goldstein, M. & Turner, P. (1999). Bankacılık Krizleri Kökenler ve Politika Seçenekleri. (Çev.: Karacan, A.İ.). Birinci Baskı. İstanbul: Dünya Yayınları.
• [15] Meltzer, A.H. What’s Wrong With The IMF? What Would Be Beter? (http://www.gsia.cmu/edu/afs/andrew/gsia/ meltzer/what_would_be_better_than_the_imf.pdf). [08.04.2008].
• [16] Musa, M.L. (2003). Arjantin ve IMF: Zaferden Trajediye. (Çev.: Elçi, İ.H.). 1. Basım. İstanbul: Yeni Hayat Kütüphanesi.
• [17] Seyidoğlu, H. (2003). Uluslararası Mali Krizler, IMF Politikaları, Az Gelişmiş Ülkeler, Türkiye ve Dönüşüm Ekonomileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, (2), 141-156.
• [18] Soros, G. (2003). Küreselleşme Üzerine. (Çev.: Keçik, M.). 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• [19] Yanıkkaya, H. & Gökbunar, R. (2004). The Effect of International Financial Intervention On Economic Growth: A Review of The Evidence. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Hacettepe Üniversitesi, 22(1), 77-101.
• [20] Boratav, K. (2003). Türkiye İktisat Tarihi 1908-2002. 7.Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
• [21] Karluk, S.R. (2002). Uluslararası Ekonomik Mali ve Siyasal Kuruluşlar. 5. Baskı. Ankara: Turhan Kitabevi.
• [22] IMF. (1993). Articles of Agrement of The IMF. Washington: IMF Pres.
• [23] Eğilmez, M. & Kumcu, E. (2002). Ekonomi Politikası Teori ve Türkiye Uygulaması. 1. Baskı. İstanbul: Om Yayınevi.
• [24] Maliye Bakanlığı. (2007). Yıllık Ekonomik Rapor. (http://www.sgb.gov.tr/lists/duyurular/dispform). [08.03.2008].
• [25] Öztürk, S. (2003). Sabit Döviz Kuru Politikasının Finansal Krizlere Etkisi: 1997 Güneydoğu Asya ve 2000 Kasım- 2001 Şubat Türkiye Krizleri. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Celal Bayar Üniversitesi, İ.İ.B.F., 10(1), 171-186.
• [26] Yentürk, N. (2003). Körlerin Yürüyüşü Türkiye Ekonomisi ve 1990 Sonrası Krizler. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, Yayın No.46.
• [27] Eğilmez, M. & Kumcu, E. (2001). Krizleri Nasıl Çıkardık? 1. Baskı. İstanbul: Creative Yayıncılık.
• [28] Eroğlu, Ö. & Albeni, M. (2001). Küreselleşme, Ekonomik Krizler ve Türkiye. İsparta: Bilim Kitabevi.
• [29] TCMB. (2002). Türkiye’nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı, (http://www.tcmb.gov.tr/yeni/duyuru/ eko_program/program.pdf). [08.02.2002],
• [30] Hazine Müsteşarlığı. (2003). Yıllık Rapor, Türkiye Ekonomisi-2003. (http://www.treasury.gov.tr/duyuru/ sb_turkce.htm). [17.02.2008].
• [31] Hazine Müsteşarlığı. (2002). Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı Politika Metinleri (Niyet Mektupları ve Ekonomik Kararlara ilişkin Mevzuat). Cilt II. Ankara: HM Matbaası.
• [32] Hazine Müsteşarlığı. (2001). 3 Mayıs 2001 Tarihli Niyet Mektubu, (http://www.treasury.gov.tr/standby/ niyet_mektubu.pdf). [12.01.2008].
• [33] Hazine Müsteşarlığı. (2002). 18 Ocak 2002 Tarihli Niyet Mektubu, (http://www.treasury.gov.tr/standby/ niyet_mektubu.pdf). [12.01.2008].
• [34] Çelebi, A.K. (2004). Türkiye’de Ekonomik İstikrarsızlıktan Sürdürülebilir Büyümeye Geçişte IMF Politikalarının Etkinliği. Finans-Politik & Ekonomik Yorumlar, (483), 5-25.
• [35] Parasız, İ. (2004). Türkiye Ekonomisi. Birinci Baskı. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• [36] Hazine Müsteşarlığı. (2005). 26 Nisan 2005 Tarihli Niyet Mektubu, (http://www.treasury.gov.tr/standby/niyet_ mektubu.pdf). [12.01.2008].