TÜKETİCİLERİ HEDONİK ALIŞVERİŞE YÖNELTEN NEDENLER ÜZERİNE ERZURUM’DA BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2009, Cilt: 8 Sayı: 32, 73 - 83, 30.07.2009

Sevtap Ünal

Öz

Günümüzün modern tüketim toplumlarında tüketim olgusunun duygusal veya hissi boyutu daha çok öne çıkmıştır. Ürün ve markaların sembolik anlamları rekabet avantajı sağlamada en önemli araçlardan birisi haline gelmiştir. Tüketiciler, sadece sorunlarına maksimum fayda bulmaya çalışan rasyonel problem çözücüler olarak görülmemektedirler. İhtiyaçlarını gidermenin yanı sıra, tüketim deneyiminden haz almaya çalışmaktadırlar. Bu nedenle hedonik (hazcı) tüketim daha çok inceleme konusu olmaya başlamıştır. Aynı zamanda tüketicilerin haz alacakları alışverişlerden beklentileri de farklılık göstermektedir. Bu nedenle tüketicilerin hangi nedenlerle hedonik alışverişe yöneldiklerini belirlemek, bu davranışlarını çözümleme ve beklentilerine cevap vermede önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada Erzurum il merkezinde yaşayan tüketicileri hedonik alışverişe yönelten nedenler tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonucunda tüketicileri hedonik alışverişe yönelten nedenler; macera yaşamak, rahatlamak, sosyal ilişkiler kurmak, fikir edinmek, başkalarını mutlu etmek ve fırsatları yakalamak için alışveriş olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tüketici Davranışı, Hedonik Alışveriş, Hedonik Alışveriş Nedenleri

Kaynakça

• [1] Moschis, P.G. (1976). Shopping Orientations and Consumer Uses of Information. Journal of Retailing, 52(2), 61-93.
• [2] Jacoby, J.; & Chestnut, R.W. (1976). Brand Loyalty: Measurement and Management. NewYork: John Wiley and Sons.
• [3] Westbrook, R.A. & Black, W.C. (1985). A MotivationBased ShopPer Typology. Journal of Retailing, 61(1), 78­-103
• [4] Arnold, M.J. & Reynolds, K.E. (2003). Hedonic Shopping Motivations. Journal of Retailing, 79(2), 77-95.
• [5] Baudrillard, J. (2004). Tüketim Toplumu. (Çev.: Deliceçaylı, H.). İstanbul: Sarmal Yayınları.
• [6] Fromm, E. (1991). Sahip Olmak ya da Olmak. (Çev.: Arıtan, A.). İstanbul: Arıtan Yayınevi.
• [7] Yanıklar, C. (2006). Tüketimin Sosyolojisi. İstanbul: Birey Yayıncılık.
• [8] Campbell, C. (1995). The Sociology of Consumption. Londra: Routlege Press.
• [9] Odabaşı, Y. & Gülfidan, B. (2002). Tüketici Davranışı. 2. Baskı. İstanbul: Kapital Medya A.Ş.
• [10] Babacan, M. (2001). Hedonik Tüketim ve Özel Günler Alışverişlerine Yansıması. 6.Ulusal Pazarlama Kongresi, Erzurum, 28 Haziran-1 Temmuz, 97-106.
• [11] Hirschman, E.C. & Holbrook, M. (1982). Hedonic Consumption: Emerging Concepts, Methods and Propositions. Journal of Marketing, 46(3), 92-101.
• [12] Fischer, F. & Arnold, S.J. (1996). More Than a Labor of Love: Gender Research Christmas Shopping. Journal of Consumer Research, 17(3), 39-50.
• [13] Okado, E.M. (2005). Justification Effects on Consumer Choice of Hedonik and Utilitarian Goods. Journal of Marketing Research, 42(1), 43-53.
• [14] Zaichkowsky, J.L. (1985). Measuring the Involvement Construct. Journal of Consumer Research, 12(3), 341-352.
• [15] Babin, B.J.; Darden, W.R. & Griffin, M. (1994). Work and/or Fun: Measuring Hedonic and Utilitarian Shopping Value. Journal of Consumer Research, 20(4), 644-656.
• [16] Khan, U. & Urminsky, O. (2004). Navigating Between Virtues and Vices: Moderators of Decisions Involving Hedonic Versus Utilitarian Choices. Advances in Consumer Research, 31(1), 358-361.
• [17] Dhar, R. & Wertenbroch, K. (2000). Consumer choice between hedonic and utilitarian goods. Journal of Marketing Research, 37(1), 60-72.
• [18] Tauber, E.M. (1972). Why do People Shop? Journal of Marketing, 36(4), 46-99.
• [19] Voss, E.K.; Spangenberg, E.R. & Grohmann, B. (2003). Measuring the Hedonic and Utilitarian Dimensions of Consumer Attitude. Journal of Marketing Research, 40(3), 310-320.
• [20] Feick, L.F.& Price, L.L. (1987). The Market Maven: a Diffuser of Marketplace Information. Journal of Marketing, 51(1), 83-98.
• [21] Slama, M.E. & Terrell, G.W. (1990). Generalization of the Market Maven's Information Provision Tendency Across Product Categories. Advances in Consumer Research, 17(1), 48-52.
• [22] Rook, D.W. (1987). The Buying Impulse. Journal of Consumer Research, 13(2), 189-199
• [23] Kurtuluş, K. (2004). Pazarlama Araştırmaları. Genişletilmiş 7. Baskı. İstanbul: Literatür Yayıncılık.