Arkeolojik Buluntuların Koruma ve Onarımında Paraloid® B-72

Yıl 2018, Cilt: 12 Sayı: 1, 1 - 9, 01.04.2018

Ceren Baykan

Öz

Arkeolojik kazılarda önemli yeri olan koruma onarım uzmanları ve teknik elemanlar, arkeologlara buluntuların zarar görmeden çıkartılmaları, belgelenmeleri ve sağlıklı bir şekilde kaldırılıp paketlenmesinde yardımcı olmaktadır. Arazide ilk müdahale ve gerek duyulduğunda sağlamlaştırmanın yanı sıra buluntuya yapılacak müdahale ve yöntemlerin belirlenip; temizleme, birleştirme, yapıştırma gibi onarım uygulamalarını da yerine getirmektedir. Arkeolojik kazılarda özellikle küçük buluntuların koruma ve onarımında esas kişi olduklarından kullanacağı malzeme ve maddelerin güvenli bir şekilde kullanılmasına ve depolanmasına da özen göstermelidir. Buluntulara uygulanacak maddeler ve malzemelerin içeriği, hazırlanma ve uygulanma yöntemleri hakkında da derin bilgiye sahip olmalıdırlar. Arkeolojik kazı buluntusu organik ve inorganik malzemelerin koruma ve onarımında kullanımına sıklıkla rastladığımız Paraloid® B-72 adıyla bilinen akrilik reçinenin tanıtılarak; pişmemiş-pişmiş toprak, metal, cam, taş gibi inorganik ve organik ahşap, kemik, boynuz, fildişi, fosil gibi malzemelerden üretilmiş arkeolojik buluntuların sağlamlaştırılması ve onarımında kullanımının uygunluğuna ve uygulayıcı tarafından hazırlanması gereken bu malzemenin doğru hazırlanmasını amaçlayan bu çalışmada ayrıca, kullanım alanları ve koşulları konusuna da dikkat edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır

Anahtar Kelimeler

Paraloid® B-72, koruma, onarım, arkeolojik buluntu

Paraloid® B-72 in the Protection and Repair of Archaeological Finds

Öz

Conservation repair specialists and technical staff in archaeological excavations are assisted in removing, documenting and properly removing and packing the artifacts without any damage to the archaeologists. Following initial intervention and consolidation, methods to be applied to finds are determined; repairs such as cleaning and gluing are carried out. In archaeological excavations, care must be taken to safeguard and store the material to be used in the protection and repair of small finds. The contents of the materials to be applied to the finds should also have knowledge about the preparation and application methods. By introducing Paraloid® B72, an acrylic resin commonly used in the protection and repair of organic and inorganic materials found in archaeological excavations for the consolidation and repair of archaeological finds produced from inorganic stone, mud, terracotta, metal, glass and organic wood, bone, horn, ivory, fossil materials. In this study aimed at the correct preparation of this material by the practitioner, it is emphasized that the usage area and conditions should be paid attention.

Anahtar Kelimeler

Paraloid® B-72, protection, repair, archaeological find

Kaynakça

• Ahmadi 2008: Ahmadi, S., Adobe Conservation: Evaluation of Silicone And Acrylic Consolidants, Queen’s Universities Art Conservation, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kingston, Kanada, 2008.
• Arcak-Kunicki-Goldfinger 2006:Arcak, C.-Kunicki-Goldfinger, J., “The Use of Silicone Polymers in the Conservation of Glass from Waterlogged Sites: A Brief Introduction”, ICOM Glass & Ceramics Conservation 15, 2006, 6-8.
• Barclay 1981: Barclay, R., “Wood consolidation of an eighteenth century English fire engine”, Studies in Conservation 26, 1981, 133- 139.
• Baykan 2014: Baykan, C., Toprak Altı Cam Buluntuların Koruma ve Onarımı, 1. Baskı, İstanbul, 2014.
• Carlson-Schniewind 1990: Carlson, S. M.-Schniewind, A. P., “Residual solvents in wood-consolidant composites”, Studies in Conservation 35, 1990, 26-32.
• Chapman-Mason 2003: Chapman, S.-Mason, D., “Literature Review: The Use of Paraloid B-72 as a Surface Consolidant for Stained Glass”, Journal of the American Institute for Conservation 42.2, 2003, 381-392.
• Cronyn 2002: Cronyn, J.M., The Elements of Archaeological Conservation, Londra, 2002.
• Davidson-Brown 2012: Davidson, A.-Brown, G. W., “ParaloidTM B-72: Practical Tips For The Vertebrate Fossil Preparator”, Collection Forum 26 (1-2), 2012, 99-119.
• Davison 2006: Davison, S., Conservation and Restoration of Glass, Butterworth, Londra, 2006.
• Griffiths-Feuerbach 2001: Griffiths, D.R.-Feuerbach, A.M., “The Conservation of Wet Medieval Window Glass: A Test Using an Ethanol and Aceton Mixed Solvent System”, Journal of the American Institute for Conservation 40.2, 2001, 125-136.
• Güleç 2001: Güleç, A., “Pişmiş Toprak Buhurdan’ın Konservasyon ve Restorasyonu”, Seramik Sanat, Bilim ve Teknoloji 13, 2001, 26-28.
• Gültekin 2012: Gültekin, A. E., “Süleymaniye Camii’ne Ait Ahşap “Askı Top”un Konservasyon ve Restorasyonu”, Vakıf Restorasyon Yıllığı 4, 2012, 132-144.
• Horie 2010: Horie, C. V., Materials for Conservation: Organic Consolidants, Adhesives and Coatings, 2. Baskı, Oxford, Londra, 2010.
• Kariya-Nielsen 2002: Kariya, H.-Nielsen, A., “Arkeolojik Kazılarda Taş Buluntuların Konservasyonu”, Kazı Notları Arkeolojik Konservasyon ve Antik Yerleşimlerin Korunması İçin Pratik Rehberler 13, Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsü, Ankara, 2002.
• Kaya 2004: Kaya, F., Ana Hatları ile Yapıştırıcılar, İstanbul, 2004. Kemp 2009: Kemp, J., “Fills for the Repair of Marble A Brief Survey”, Journal of Architectural Conservation 2.15, 2009, 59-78.
• Kökten 1993: Kökten, H., “Üçpınar Tümülüsü Araba Buluntuları Konservasyon Projesi”, 11. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 1993, 413-420.
• Kökten 1994: Kökten, H., “Üçpınar Tümülüsü Araba Buluntuları Konservasyon Projesi Sonuçları ve Sardes, Bintepeler Tümülüsü Araba Buluntuları Ön Çalışması”, 10. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, Ankara, 1994, 221-228.
• Koob 1979: Koob, P. S., “The Removal of Aged Shellac Adhesive from Ceramics”, Studies in Conservation 24, 1979, 134-135.
• Koob 1984: Koob, P. S., “The consolidation of archaeological bone”, Adhesives and Consolidants, Preprints of the Contributions to the Paris Congress, IIC (International Institute for Conservation of Historic and Artistic Works), Ed. N.S. Bromelle, E.M. Pye, P. Smith, G. Thompson, The International Institute for Conservation of Historic and Artistic Works, Londra, 1984, 98-101
• Koob 1986: Koob, P. S., “The Use of Paraloid B-72 as an Adhesive: Its Application for Archaeological Ceramics and Other Materials”, Studies in Conservation 31.1, 1986, 7-14.
• Koob 2006: Koob, P. S., Conservation and Care of Glass Objects, New York, 2006.
• Koob 2009: Koob, P. Stephen, “Paraloid B-72®: 25 years of use as a consolidant and adhesive for ceramics and glass”, Holding It All Together: Ancient and Modern Approaches to Joining, Repair and Consolidation, (Ed. J. Ambers, C. Higgitt, L. Harrison, and D. Saunders), Londra, 2009, 113-119.
• Koob vd. 2011: Koob, P. S. - Benrubi, S. - Astrid, N. - van Giffen, R. - Hanna, N., “An Old Material, a New Technique: Casting Paraloid B-72 for Filling Losses in Glass” in Symposium Proceedings (CD), Symposium 2011, Adhesives and Consolidants for Conservation: Research and Application, Canadian Conservation Institute, 2011.
• Kres-Lovell 1995: Kres, L.A.-Lovell, N.C., “A comparison of consolidants for archaeological bone: News and Short Contributions”, Journal of Field Archaeology 22, 1995, 508-515.
• Kucerova-Drncova 2009: Kucerova, I.-Drncova, D., “The consolidation of wood with Paraloid B-72 solutions”, Holding It All Together: Ancient and Modern Approaches to Joining, Repair and Consolidation, Ed. J. Ambers, C. Higgitt, L. Harrison, and D. Saunders, Londra, 2009, 150-156.
• Lazzari-Chiantore 2000: Lazzari, M.-Chiantore, O., “Thermal-ageing of paraloid acrylic protective polymers”, Polymer 41.17, 2000, 6447- 6455.
• Löschberger 2014: Löschberger, Z., “Paraloid B72-Platten Als Ergänzungsmaterial”, Restauro, 2014.
• (https://www.restauro.de/paraloid-b-72-platten-alsergaenzungsmaterial/ (Mart 2018)) Pamer 2014: Pamer, I., “Ergänzungsmaterial Für Glas”, Restauro, 2014. https://www.restauro.de/ergaenzungsmaterialfuer-glas/(Mart 2018)) Paterakis 2003: Paterakis, A. B., “The Conservation of Ancient Glass”, Materials Research Society 757, 2003, II2.4.1-II2.4.7.
• Podany vd. 2001: Podany, J.-Garland, K.M.-Freeman, W.R.-Rogers, J., “Paraloid B-72 as a structural adhesive and as a barrier within structural adhesive bonds: Evaluations of strength and reversibility”, Journal of the American Institute for Conservation 40.1, 2001, 15-33.
• Roth-Tsu 2002: Roth, K. E.-Tsu, M., “Arkeolojik Kazılarda Pişirilmemiş Toprak Objelerin Konservasyonu”, Kazı Notları Arkeolojik Konservasyon ve Antik Yerleşimlerin Korunması İçin Pratik Rehberler 14, Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsü, Ankara, 2002.
• Snow-Weisser 1984: Snow, C. E.-Weisser, T.D., “The examination and treatment of ivory and related materials”, Adhesives and Consolidants, Preprints of the Contributions to the Paris Congress, IIC (International Institute for Conservation of Historic and Artistic Works), Ed. N.S. Bromelle, E.M. Pye, P. Smith, G. Thompson, The International Institute for Conservation of Historic and Artistic Works, Londra, 1984, 141-145.
• Spirydowicz-Özen 2002: Spirydowicz, K.-Özen, L., “Arkeolojik Kazılarda Kemik Fildişi ve Boynuz Objelerin Konservasyonu”, Kazı Notları Arkeolojik Konservasyon ve Antik Yerleşimlerin Korunması İçin Pratik Rehberler 16, Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsü, Ankara, 2002.
• Strahan-Unruh 2002: Strahan, D.-Unruh, J., “Arkeolojik Kazılarda Pişmiş Toprak Buluntuların Konservasyonu”, Kazı Notları Arkeolojik Konservasyon ve Antik Yerleşimlerin Korunması İçin Pratik Rehberler 12, Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsü, Ankara, 2002.
• Wharton-Kökten Ersoy 2009: Wharton, G.-Kökten Ersoy, H., “Arkeolojik Kazılarda Metal Buluntuların Konservasyonu”, Kazı Notları Arkeolojik Konservasyon ve Antik Yerleşimlerin Korunması İçin Pratik Rehberler 11, Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsü, Ankara, 2002.
• Wolfe 2009: Wolfe, J., “Effects of bulking Paraloid B-72 for marble fills”, Journal of the American Institute for Conservation 48, 2009, 121-140.
• Wolfe-O’Connor 2005: Wolfe, J.-O’Connor, T., “Properties of fillers in putties based on Acryloid B-72”, Objects Specialty Group Postprints 12, 2005, 91-117.
• Uzantı 1: http://www.conservation-wiki.com/wiki/V._Polymeric_Varnishes (Nisan 2016)
• Uzantı 2: http://www.conservation-wiki.com/wiki/Parchment_(PCC) (Nisan 2018)
• Uzantı 3: http://blog.cmog.org/2011/11/01/filling-losses-with-paraloid-b-72/ (Mayıs 2016)