ESKİ MEZOPOTAMYA HUKUKUNDA ÇOK EŞLİLİK

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 131 - 148, 19.07.2023

Hayrunnisa Okur

Öz

Bu makalede Eski Mezopotamya kanunlarında çok eşlilik konusu ele alınmaktadır. İnsan topluluğunun var olduğu her yerde hukukun varlığından da söz edebiliriz. Toplumun sürekliliği için gerekli olan en temel yapı ailedir. Aile birliğini korumak için de bazı hukuk kurallarına ihtiyaç duyulmuştur. Eski Mezopotamya'da kanun anlayışı, birçok uygulamada bir resim ortaya koymaktadır. Aile hukukunda da farklı yasa derlemeleri arasında birçok benzerlik bulunmaktadır. Aile birliğini korumaya yönelik hazırlanmış olduğu açık olan kanun maddelerine göre bu coğrafyada genel itibariyle tek eşlilik mevcuttu. Ancak bazı durumlarda belirli koşullar gerçekleştiğinde çok eşliliğe izin verildiği görülmektedir. Eski Mezopotamya kanunlarında çok eşlilikten bahseden kanun maddeleri kronolojik olarak inceleyeceğiz.

Anahtar Kelimeler

Mezopotamya, Kanunlar, Çokeşlilik, hukuk sistemi

Kaynakça

• BORDREUIL, P., BRIQUEL-CHATONNET, F., & MICHEL, C. (2015), Tarihin Başlangıçları (Eski Yakındoğu Kültür ve Uygarlıkları), (L. Başaran, Çev.) İstanbul: Alfa Yayınları.
• BRYCE, T. (2002), Life and Society In The Hittite World. New York: Oxford University Press.
• DRIVER, G. R., & MILES, J. C. (1935), The Assyrian Laws. Oxford: The Clarendon Press.
• DRIVER, G., & MILES, J. C. (1955), The Babylonian Laws. Oxford: The Clarendon Press.
• GLASSNER, J.-J. (2002), Polygynie ou Prostituon: Une Approche Comparative de La Sexualite Masculine. S. Parpola, & R. M. Whiting içinde, Sex and Gender In The Ancient Near East (s. 151-164), Helsinki: The Neo-Assyrian Text Corpus Project.
• GOETZE, A. (1956), The Laws of Eshnunna. The Annual of the American Schools of Oriental Research .
• JACKSON, S. A. (2008), A Comparison of Ancient Near Eastern Law Collections Prior to The First Millenium BC. Gorgias Press.
• JOHNS, C. H. (1904), Babylonian and Assyrian Laws, Contracts and Letters. New York: Charles Scrobner's Son.
• KEPENEKCİ, Y. K. (2008), İnsan Hakları ve Vatandaşlık. Ankara: Ekinoks Yayınevi.
• KILIÇ, Y. (2014), Eskiçağ Aile Hukuku. Konya: Çizgi Kitabevi.
• KITCHEN, K. A., & LAWRENCE, P. J. (2012), Treaty, Law and Covenant In The Ancient Near East. Wiesbaden: Harrasowitz Verlag.
• KUZUOĞLU, R. (2007, 12 26), Asur Ticaret Kolonileri Çağı'nda Anadolu Kraliçeleri. Belleten, 71(262), s. 795-810.
• MAY, L. (2019), Ancient Legal Thought (Equity, Justice and Humaneness From Hammurabi and The Pharaohs to Justinian and The Talmud . Cambridge: Cambridge University Press.
• MEEK, T. J. (2011), The Code of Hammurabi. J. P. Pritchard içinde, The Ancient Near East (An Anthology of Text and Pictures (s. 155-179), Princeton and Oxford: Princeton University Press.
• PELED, I. (2020), Law and Gender In The Ancient Near East and The Hebrew Bible. London and New York : Routledge.
• RICHARDSON, M. E. (2000), Hammurabi's Laws (Text Translation and Glossary), London and New York: T&T Clark International.
• ROTH, M. T. (1995), Law Collections From Mesopotamia and Asia Minor (SBL Writings From The Ancient Series), Atlanta Georgia: Scholar Press.
• ROTH, M. T. (2014), Women and Law. M. W. Chavalas içinde, Women In The Ancient Near East (s. 144-174), London and New York: Routledge.
• SIEBERT, I. (1974), Women In Ancient Near East. Leipzig: Abner Schram.
• SINGER, S. N. (1959), Comparative Studies On The Laws of Eshnunna . Columbia: Columbia University.
• STEELE, F. R. (1948), The Code of Lipit-Ishtar. Philadelpia: The University Museum of Pennsylvania.
• STOL, M. (2016), Women In The Ancient Near East. (H. Richardson, & M. Richardson, Çev.) Boston and Berlin: De Gruyter.
• VERSTEEG, R. (2000), Early Mesopotamian Law. Durham North Carolina: Carolina Academic Press.
• VERSTEEG, R. (2002), Law In The Ancient World. Durham North Carolina: Carolina Academic Press.
• WESTBROOK, R. (2003), A History of Ancient Near Eastern Law. Leiden and Boston: Brill.
• YARON, R. (1969), The Laws of Eshnunna. Jerusalem: The Magnes Press.