Kritik Metan Yoğunluğu Tespit Robotu Prototip Tasarımı ve Üretimi

Yıl 2022, , 33 - 46, 29.04.2022

Oğuzhan Şenel , Gürcan Samtaş

https://doi.org/10.52795/mateca.1053777

Öz

Metan, evsel atıkların çürümesi esnasında metanojen isimli arke bakteriler tarafından üretilen, rengi ve kokusu olmayan bir gazdır. Doğal gazın da ana bileşenlerinden biri olan metan gazı iyi bir yakıttır ve belirli koşullarda patlayıcı özellik gösterebilmektedir. Metan gazına özellikle çöplükler, geri dönüşüm tesisleri ve madenler gibi ortamlarda sıkça rastlanır. Bu ortamlarda kontrolünün sağlanamaması bugüne kadar yüzlerce patlama ve yangına sebebiyet vermiştir. Bu patlama ve yangınlar ciddi can ve mal kayıplarına yol açabilmektedir. Bu çalışmada metan gazının kontrol altında tutulmasını sağlayan mobil bir robot geliştirmek, böylece ülkemizde metan gazı kaynaklı olası patlamaların önüne geçmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ortamdaki metan yoğunluğunu ölçerek patlama koşullarını önceden tespit eden ve patlama gerçekleşmeden gerekli birimlere durumu bildiren bir robot tasarlanmış ve üretimi gerçekleştirilmiştir. Çalışmada gaz tespitinden farklı olarak özellikle metan gazının kontrolü üzerine odaklanılmış, robotun tasarımı metan gazının karşılaşıldığı ortamlarda kullanılmaya uygun şekilde yapılmıştır. Olası yangın durumlarında robotun deformasyona uğrama süresini uzatmak adına gövdesi 310 çelik sacdan üretilmiş ve iç yüzeyine seramik fiber ile yalıtım işlemi uygulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Metan, Gaz tespiti, Mobil robotlar, Tasarım, İmalat

Destekleyen Kurum

Düzce Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi

Proje Numarası

2021.06.06-1168

Teşekkür

Bu çalışma Düzce Üniversitesi BAP-2021.06.06-1168 numaralı Bilimsel Araştırma Projesiyle desteklenmiştir. Projedeki bükme ve kaynak işlemleri Batı Çelik firması sponsorluğunda gerçekleştirilmiştir. Yalıtım işlemlerinde kullanılan yalıtım malzemeleri Teksan Refrakter firması sponsorluğunda temin edilmiştir. Desteklerinden ötürü yazarlar DÜBAP’a, Batı Çelik ve Teksan Refrakter firmalarına teşekkürlerini sunar

Kaynakça

• H.P. Moravec, Robot Technology, Encylopedia Britannica, 1998.
• I. Asimov, Ben Robot, Ithaki Yayınları, İstanbul, 2016
• C.M. Raju, N.S. Rani, An android based automatic gas detection and indication Robot, International Journal of Computer Engineering and Applications, 3(1): 55-59, 2014.
• Ö. Kanlı, Development of gas detection Robot, Master Thesis, Adnan Menderes University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Aydın, Türkiye, 2016.
• M. Durşen, B. Yasun, Yeraltında Bulunan Zararlı Gazlar ve Metan Drenajı, İSGÜM, Ankara, 2012
• K. Lambert, Tercüme:Y.D. Gürer, Yanıcılık Sınırları, http://www.cfbt-be.com/images/artikelen/artikel_34_TR.pdf , 2016
• D. Koch, K. Tushtev, G. Grathwohl, Ceramic fiber composites: experimental analysis and modeling of mechanical properties, Composites Science and Technology 68(5):1165-1172, 2008
• J. Hau-Shiue, L. Kai-Yew, Design and control of a Ttwo-wheel self-balancing Robot using the Arduino Microcontroller Board, 10th IEEE International Conference on Control and Automation (ICCA), 12-14 June 2013, Hangzhou.