Böyle Buyurdu Zerdüşt Kitabındaki Üst İnsan Kavramının Üstün Yetenek Kavramı Bağlamında İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 19 - 28, 29.06.2024

Hasan Hüseyin Yıldırım , Havva Bilgen Büyük

https://doi.org/10.60107/maunef.1481166

Öz

Nietzsche insanın en gelişmişini üst insan kavramı şeklinde tanımlarken üstün yeteneklilik “akranlarına göre olağanüstü düzeyde başarı veya başarı potansiyeli gösteren birey” şeklinde kabul edilmiştir. İnsanın kendini aşması için üst insana ulaşılması gereklidir ve dolayısıyla üstün yetenek kavramından bahsedebiliriz. Kitabında bahsettiği üst insan kavramı ile üstün yetenek kavramı arasında benzerlikler var olduğu düşünülmüştür. Bu nedenle üst insanın özelliklerinden yola çıkarak üstün yetenekli bireyin özelliklerine benzer çıkarımlar yapmak mümkündür. Dolayısıyla bu araştırmada üst insan kavramının üstün yetenek kavramı bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında üstün yetenek kavramı üst insan kavramının hangi özellikleriyle örtüştüğü, üst insan kavramının tanımları, üstün yetenekli bireylerin eğitim ve eğitimci özellikleri üst insana hizmet eden insanlar ile örtüşüp örtüşmediği, üstün yetenek kavramıyla örtüşüp örtüşmediği gibi sorulara cevap aranmıştır. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve bu araştırmaya uygun olarak tasarlanan doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Verilerin analizinde ise içerik analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucuna bakıldığında üst insan kavramının güç istenci, sorgulayıcılık, özgüven, yaratıcılık, yenilikçilik ve öznellik bakımından üstün yetenek kavramıyla örtüştüğü görülmüştür. Aynı zamanda üst insana hizmet eden insanların özelliklerinin üstün yeteneklilerin öğretmenlerinin özellikleriyle de benzer olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Nietzsche, üst insan, üstün yetenek, doküman incelemesi.

Etik Beyan

Çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir.

An Analysis of The Concept of Superior Human in The Book " Böyle Buyurdu Zerdüşt " in The Context of The Concept of Giftedness

Öz

While Nietzsche defines the concept of the superhuman as the most advanced human being, giftedness is accepted as "an individual who shows an extraordinary level of success or potential for success compared to his/her peers". When the superhuman is reached, it is necessary to surpass oneself, and at this point the concept of giftedness can be mentioned. It is thought that there are similarities between Nietzsche's concept of the superhuman and the concept of giftedness. Accordingly, it is possible to make inferences with the characteristics of gifted individuals based on the characteristics of the superhuman. Accordingly, this study aims to examine the concept of superhuman in the context of the concept of giftedness. Within the scope of the research, answers were sought to the questions of definitions of the concept of superhuman, whether it overlaps with the concept of giftedness, which characteristics of the concept of giftedness overlap with the concept of superhuman, and whether the education and educator characteristics of gifted individuals overlap with the people who serve the superhuman. Document analysis was utilized in the research designed in accordance with the qualitative research method. Content analysis technique was used to analyze the data. As a result of the research, it is seen that the concept of superhuman overlaps with the concept of giftedness in terms of creativity, inquisitiveness, will power, self-confidence, subjectivity, and innovation. At the same time, it was concluded that the characteristics of teachers of gifted students and the characteristics of people who serve the superhuman are similar.

Anahtar Kelimeler

Nietzsche, superıor human, giftedness, document review.

Kaynakça

• Berg, B. L., and Lune, H. (2012). Qualitative research methods for the social sciences (8th ed.). Boston: Pearson.
• Bildiren, A. & Uzun, M. (2007). Üstün yetenekli öğrencilerin belirlenmesine yönelik bir tanılama yönteminin kullanılabilirliğinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 31-39.
• Çitil, M. (2018). Türkiye’de üstün yeteneklilerin eğitimi politikalarının değerlendirilmesi. Millî Eğitim, Özel Sayı/2018, 143-172.
• Davis, G.A., Rimm, S.B., ve Siegle, D. (2004). Education of gifted and talented (Sixth Edition). MA: Pearson Education.
• Davaslıgil, Ü. (2015). Türkiye’de Üstün Zekâlı ve Yetenekli Çocukların Eğitimi İle İlgili Bir Model Geliştirme Projesi. http://www.tuzyeksav.org.tr/wp-content/
• Flynn, J. (1999) Searching for justice: The discovery IQ gains over time. American Psychologist,54, 5-20.
• Jones, T. W. (2013). Equally cursed and blessed: Do gifted and talented children experience poorer mental health and psychological well-being? Educational and Child Psychology, 30(2), 44-66.
• Levent, F. (2011). Üstün yeteneklilerin eğitimine yönelik görüş ve politikaların incelenmesi (Unpublished doctoral dissertation). Marmara Üniversitesi, Istanbul.
• Lewis, J. F. (1982). Buldozer sor chairs? Gifted students describe their ideal teachers. Gifted Child Today,23,16-19.
• LeVine, E.S. & Tucker, S. (1986). Emotional needs of gifted children: A preliminary, phenomenological view. The Creative Child and Adult Quarterly, 11 (3), 156-165.
• Lovecky, D. V. (1993). The quest for meaning: Counseling issues with gifted children and adolescents. L. K. Silverman (Ed.), Counseling the gifted and talented. Denver: Love Publishing Company
• Maker, C., & Nielson, A. (1996). Curriculum development and teaching strategies for gifted learners. Austin, TX: PRO-ED.
• Maker, J. (2003). New Directions in Enrichment and Acceleration, In N. Colangelo ve G. Davis (Ed.), Handbook of Gifted Education, (pp. 163 - 173). Boston: Allyn and Bacon.
• MEB. (2014). Ecnebi memleketlere gönderilecek talebe hakkında kanun [The law about students to be sentabroad]. Retrieved from http://orgm.meb.gov.tr/yogm/mevzuat/kanun_1416_sayi.pdf
• Nietzsche, Friedrich, Tan Kızıllığı, çev. Hüseyin Salihoğlu, Ümit Özdağ, Ankara: İmge, 2007.
• Nietzsche, W.F., (2011). Böyle Buyurdu Zerdüşt, çev. Mustafa Tüzel, İstanbul: İş Bankası Yayınları. Porter, L. (1999). Gifted Young Children, Buckingham, Open University Pres.
• Sak, U. (2012). Üstün zekalılar: Özellikleri tanılanmaları eğitimleri. [The gifted: Their chracteristics, identification, education]. (2nd ed.). Ankara: Vize yayıncılık.
• Silverman, L. K. (1993). Counseling the gifted & talented. Denver, Colorado 80222: Love Publishing Company.
• Tannenbaum, A. J. (2000). Giftedness: The ultimate instrument for good and evil. K. A. Heller, F. J. Monks, R. J. Sternberg & R. F. Subotnik (Eds.), International handbook of giftedness and talent (2. Ed., pp. 447- 465). Oxford: Elsevier.
• Ulusoy, H. F., Sakaltaş, E., Güneş, H., Dokgöz, M., Akın, Ö. ve Köseoğlu, S. (2014). Özel yetenekli çocuklar aile klavuzu. Millî Eğitim Bakanlığı- Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Müdürlüğü, Ankara
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Winner, E. (1996). Gifted children: My ths and realities. Basic Books, New York. file:///C:/Users/oem/Downloads/Gifted_Children_Myths_and_Realities.pdf Wisser, R. (1990). “Friedrich Nietzsche: Üstün İnsan Görünürde Mi?”, Felsefe Arşivi, 27, 75-97.