The Impact of Preschool Teachers' Emotional Well-Being on Classroom Climate

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 59 - 88, 30.06.2025

Hümeyra Oran , Abdulhamit Karademir

https://doi.org/10.60107/maunef.1711221

Öz

The aim of this study is to evaluate the effects of preschool teachers' emotional well-being on classroom climate, quality of education and children's motivation and to develop suggestions for the solution of negative factors. In this context, the effects of teachers' emotional states on classroom atmosphere, children's behaviors, learning processes and classroom management were investigated. The participants of the study consisted of 17 preschool teachers working in educational institutions in the province of Muş. Semi-structured interviews were conducted with the teachers in the study and the data were evaluated using the content analysis method. The findings revealed that there are factors that directly and indirectly affect teachers' emotional well-being. While children's attitudes and behaviors directly affect teachers' emotional states, it was seen that the physical facilities of the classroom, school administration, parents, interns, school personnel and the value given to education and training indirectly affect them. It was observed that teachers with negative emotional states carry out aggressive, reluctant and inefficient education and training activities, mostly focus on desk activities, are inadequate in establishing healthy communication with children and negatively affect the classroom climate. It is understood that teachers make an effort to develop emotional control, planning and communication skills in order not to reflect negative emotions on children. The effect of a positive classroom climate on children's motivation and social-emotional development is emphasized. In addition, it was concluded that teachers in a positive mood create a supportive classroom environment, manage the classroom climate effectively, and this situation increases their job satisfaction and professional motivation.

Anahtar Kelimeler

Teacher-child interaction , Emotional state , Classroom climate , Educational Quality , Child motivation

Okul Öncesi Öğretmenlerinin Duygusal İyi Oluşlarının Sınıf İklimi Üzerindeki Etkisi

Öz

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin duygusal iyi oluşlarının sınıf iklimi, eğitim kalitesi ve çocuk motivasyonuna etkisini değerlendirmek ve olumsuz olan faktörlerin çözümüne yönelik öneriler geliştirmektir. Bu doğrultuda, öğretmenlerin duygu durumlarının sınıf atmosferine, çocukların davranışlarına, öğrenme süreçlerine ve sınıf yönetimine etkileri araştırılmıştır. Çalışmanın katılımcılarını, Muş ilinde eğitim kurumlarında görev yapan 17 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada öğretmenlerle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış, veriler içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Bulgularda öğretmenlerin duygusal iyi oluşlarını doğrudan ve dolaylı yoldan etkileyen faktörlerin olduğu ortaya konmuştur. Çocukların tutum ve davranışları, öğretmenlerin duygu durumlarını doğrudan etkilerken, sınıfın fiziki imkânları, okul yönetimi, veli, stajyer, okul personelleri ve eğitim öğretime verilen değer unsurlarının dolaylı yoldan etkilediği görülmüştür. Olumsuz duygu durumuna sahip öğretmenlerin, agresif, isteksiz ve verimsiz eğitim öğretim faaliyeti gerçekleştirdikleri, daha çok masa başı etkinliklere yöneldikleri, çocuklarla sağlıklı iletişim kurmada yetersiz kaldıkları ve sınıf iklimini olumsuz etkiledikleri görülmüştür. Öğretmenlerin olumsuz duyguları çocuklara yansıtmamak adına duygu kontrolü, planlılık ve iletişim becerilerini geliştirme çabası içinde oldukları anlaşılmaktadır. Olumlu bir sınıf ikliminin çocukların motivasyonu ve sosyal-duygusal gelişim üzerindeki etkisi vurgulanmaktadır. Ayrıca, Olumlu duygu durumundaki öğretmenlerin destekleyici bir sınıf ortamı oluşturduğu, sınıf iklimini etkili yönettikleri ve bu durumun iş doyumu ve mesleki motivasyonlarını artırdığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen- çocuk etkileşimi , Duygu durumu , Sınıf iklimi , Eğitim kalitesi , Çocuk motivasyonu

Etik Beyan

Bu araştırmanın Etik Kurul İzni, Muş Alparslan Üniversitesi, Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu’nun 10/02/2025 tarih ve 182126 sayılı kararı ile onaylanmıştır. Bu araştırmada yer alan katılımcılar bilgilendirilmiş ardından gönüllü onam beyanları alınmıştır.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

Bu çalışmada gönüllü olarak yer alan tüm öğretmenlere en içten teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Kaynakça

• Atış Akyol, N., Ata Doğan, S., ve Durmuşoğlu, M. (2021). Okul öncesi eğitimde öğretmenin iletişim becerilerinin önemi: aile katılımı, iş birliği ve öğretmen-çocuk ilişkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 887-899. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.64908-900473
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388. https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
• Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
• Çalık, T. ve Kurt, T. (2010). Okul İklimi Ölçeğinin (OİÖ) geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(157), 167-180. Chen J, Jiang H, Justice LM, Lin T-J, Purtell KM and Ansari A (2020). Influences of teacher– child relationships and classroom social management on childPerceived peer social experiences during early school years. Front. Psychol. 11:586991. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.58699
• Dereli, E. (2016). Öğretmen-çocuk ilişkisinin çocukların sosyal yetkinlik-davranışları, sosyal problem çözme becerilerini yordaması. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Education Faculty, (40).
• Ersay, E. (2007). Preschool teachers' emotional experience traits, awareness of their own emotions and their emotional socialization practices. The Pennsylvania State University.
• Ersay, E. (2015). Preschool teachers’ emotional awareness levels and theirResponses to children’s negative emotions. Procedia - Social and Behavioral Sciences 191 (2015) 1833 – 1837
• Eryılmaz, A. ve Bek, H. (2018). “Pozitif öğretmen ölçeği” öğretmen formunun geliştirilmesi. Kastamonu Education Journal, 26(4), 1297-1306. https://doi.org/10.24106/kefdergi.369825
• Evcin, S., ve Zembat, R. (2021). Okul öncesi öğretmen-çocuk etkileşimlerinin niteliğine etki eden faktörler. Temel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 220-232. https://doi.org/10.29228/tead.14
• Göle, M., & Temel, F. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin nitelikli bir okul öncesi eğitim programında bulunması gereken özelliklere ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3). https://doi.org/10.17860/efd.25056
• Güleş, F., & Erişen, Y. (2013). Okul öncesi eğitimde fiziksel çevre standartlarını belirleme: paydaş görüşlerine dayalı bir analiz. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(30), 129-138.
• Hamre, B. K., & Pianta, R. C. (2004). Self-reported depression in nonfamilial caregivers: prevalence and associations with caregiver behavior in child-care settings. Early Childhood Research Quarterly, 19(2), 297–318. https://doi.org/10.1016/J.ECRESQ.2004.04.006
• Karademir, A. (2020). Bağımsız anaokulu yöneticilerinin ve öğretmenlerinin bakış açısından okul ikliminin eğitim-öğretim hizmetlerine yansıması. Eğitim Yönetimi Dergisi, 28(3), 121-140.
• Karademir, A., ve Akman, B. (2021). Farklı Bakış Açılarıyla Okul Öncesi Eğitimde Kalite Unsurları: Nitel Bir Araştırma. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(1), 181-206. https://doi.org/10.30703/cije.704925
• Karademir, A., ve Ören, M. (2020). Okul İklimi: Anaokulu Yöneticileri ve Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(1), 206-236. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.8c.1s.10m
• Macun, B., ve Ulutaş, İ. (2016). Okul öncesi çocuklarının duygusal zekâsını desteklemede öğretmenin rolü. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, s. 951-964 Volume 11/14 http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9947
• Metin, O., & Ünal, Ş. (2022). İçerik analizi tekniği: İletişim bilimlerinde ve sosyolojide doktora tezlerinde kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 273-294. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227356
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Nitel veri analizi (S. Akbaba Altun & A. Ersoy, Çev.). Pegem Akademi. Milli Eğitim Bakanlığı. (2015). Eğitimciler için mesleki etik ilkeler (Genelge No: 2015/21). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. https://etik.meb.gov.tr/www/egitimciler-icin-mesleki-etik-ilkeler/icerik/10
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2024). Okul Öncesi Eğitim Programı: Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. Ankara: Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/guncellenenokuloncesiegitimprogrami.pdf
• Otamış Sümer, S (2021). Öğretmenlerin duygusal zekâları, pozitif psikolojik sermayeleri ve iş tatminleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
• Sarı, D (2023). Okul öncesi öğrencilerine yönelik pozitif psikoloji temelli müdahale programının etkililiği (Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Sarıçam, H., Çelik, İ., ve Coşkun, L. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarında duygusal zekâ, umut ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 10(1), 78-95.
• Siswanto, E., ve Hidayati, C. (2020). Management indicators of good infrastructure facilities to improve school quality. International Journal on Education, Management and Innovation (IJEMI), Vol: 1, No: 1, 69-81.
• Şahin Ası, D., & Ocak Karabay, Ş. (2018). Öğrenci - öğretmen ilişki ölçeği-kısa formunun Türkçe’ye uyarlanması. Ege Eğitim Dergisi, 19(1), 67-82. https://doi.org/10.12984/egeefd.322358
• Tekindal, M., & Uğuz Arsu, Ş. (2020). Nitel araştırma yöntemi olarak fenomenolojik yaklaşımın kapsamı ve sürecine yönelik bir derleme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20(1), 153-172.
• Ünlü, C., ve Pekkan, Z. T. (2019). Okul öncesi sınıfında olumlu eğitim iklimi geliştirmek için durum çalışması ile çözüm arayışı. Bogazici University Journal of Education, 36(2), 67-91.
• Yüksel, A. N. (2020). “Nitel bir araştırma tekniği olarak: görüşme”, International Social Sciences Studies Journal, (e-ISSN:2587-1587) Vol:6, Issue: 56; pp:547-552.
• Zhu J, Xia X, Wu Q, Zou S, Li Y. Callous-unemotional traits and social adjustment among Chinese preschoolers: the moderating role of teacher-child relationship. Int J Environ Res Public Health. 2023 Feb 15;20(4):3426. doi: 10.3390/ijerph20043426. PMID: 36834123; PMCID: PMC9966528.