Çocuklarda İnternet Bağımlılığı: Hemşirelik Alanında Yapılan ve YÖK Tez’de Yayınlanan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 34 - 41, 29.12.2022

Melek Kılıç

Öz

Amaç: Türkiye’de hemşirelik alanında çocuklarda internet bağımlılığına ilişkin yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Gereç-Yöntem: Bu araştırmadaki veriler, 16 Mayıs 2022- 26 Mayıs 2022 tarihleri arasında “Yüksek Öğretim Kurumu Ulusal Tez Veri Tabanı”nda gelişmiş tarama kısmına “çocuk”, “internet bağımlılığı”, “hemşirelik” anahtar kelimeleri kullanılarak taranmıştır.
Bulgular: Çalışmaya alınan lisansüstü tezlerin %87,5’inin yüksek lisans tezi olduğu, yapılan tezlerin %37,5’nin 2021 yılında yapıldığı, %50’sinin Hemşirelik Anabilim Dalı’nda yapıldığı ve %50’sinin tanımlayıcı araştırma deseninde yapıldığı saptanmıştır.
Sonuç: Ülkemizde çocukların internet bağımlılığına ilişkin yapılan tezlerde çocuklardaki internet bağımlığının sağlık sorunlarını artırdığı, yalnızlık seviyesi ile internet bağımlığının doğru orantılı olduğu, ergenlerin anne-baba ile ilişkilerinin azalması sonucunda internet bağımlığının arttığı görülmüştür. Geleneksek oyunların ve oyun temelli programların çocukların internet bağımlılıklarının azaltılmasında ve sosyal becerilerinin gelişmesinde etkili olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, İnternet Bağımlılığı, Hemşirelik

Kaynakça

• Boz, G.B. (2021). Sağlık çalışanlarının çocuklarında yalnızlık ve internet bağımlılığı. Yüksek Lisans Tezi. Kafkas Üniversitesi, Kars.
• Ektiricioğlu C, Arslantaş H, Yüksel R. (2020). Ergenlerde çağın hastalığı: Teknoloji bağımlılığı. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 29(1): 51-64.
• Ferrara, P., Corsello, G., Ianniello, F., Sbordone, A., Ehrich, J., Giardino, I., and PettoelloMantovani, M. (2017). Internet addiction: Starting the debate on health and wellbeing of children overexposed to digital media. European Paediatric Association, 191, 280-281.
• Gür, K., Şişman, F. N., Şener, N., ve Çetindağ, Z. (2016). Internet addiction in Turkish adolescents and their postponed activities of daily living. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1): 32-38.
• Gür, K., Yurt, S., Bulduk, S., Atagöz, S. (2015). Internet addiction and physical and psychosocial behavior problems among rural secondary school students. Nursing and Health Sciences,17:331-338.
• https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021 Erişim Tarihi: 24/05/2022.
• Kacar D. (2020). Geleneksel Çocuk Oyunlarının İnternet Bağımlılığı, Sosyal Beceri ve Stres Düzeyine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Karaca S, Uyanık E, Kenç M, İşlek M, Aksu R, Öngün E, Ünsal Barlas G. (2021). Ortaokul öğrencilerinde internet bağımlılığı ve depresif belirtiler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(2):510-516.
• Kök Eren H. (2013). Çocuklarda internet bağımlılığı ve ruhsal sorunlar. Sağlıkla Dergisi,8: 40-41.
• Kaplan N. (2017). Ortaokul öğrencilerinde internet bağımlılık düzeylerinin sağlık üzerine etkilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, İzmir.
• Kaya Şermet Ş. (2017). Ergenlerde çözüm odaklı yaklaşımın problemli internet kullanımı, uyku kalitesi ve okul başarısına etkisi. Doktora Tezi. Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Kumar, N., Kumar, A., Mahto, S. K., Kandpal, M., Deshpande, A. N., and Tanwar, P. (2019). Prevelance of excessive internet use and its correlation with associated psychopathology in 11th and 12th grade students. General Psychiatry, 32, 1-8.
• Yaylacı B. (2019). Okul öncesi çocuklarda ebeveyn çocuk ilişkisinin internet kullanımı üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak.
• Yumru H. (2020). Erken ergenlik dönemindeki çocuklarda internet bağımlılığını önlemede oyun temelli programın etkisi. Yüksek Lisans Tezi Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Karaman.
• Yurdakul E. (2021). Ebeveyn ergen ilişkisinin ergenlerin internet bağımlılığını yordayıcı etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Özdemir S, Bülbül F, Balcı S, Türköz A. (2020). 11-18 yaş arasındaki adölesanların internet bağımlılık düzeyleri. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(2): 83-92.
• Özakar Akça S. (2019). Dezavantajlı ve Risk Altındaki Çocuklar. İçinde: Aydın D, Aba YA(Eds): Anne ve Çocuk Sağlığı. 1. Baskı. İstanbul Tıp Kitabevleri, İstanbul, s.513.
• Özvatan Ö. (2021). Özel eğitim merkezine devam eden öğrencilerde teknoloji kullanımı ve internet bağımlılığının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Pamukkale.
• Pettoello-Mantovani, M., Campanozzi, A., Maiuri, L. (2009). Family-oriented and family-centered care in pediatrics. Ital J Pediatr 35, 12. https://doi.org/10.1186/1824-7288-35-12.
• Zhou M, Zhu W, Sun X, Huang L. (2022). Internet addiction and child physical and mental health: Evidence from panel dataset in China. Journal of Affective Disorders, 309: 52-62. https://doi.org/10.1016/j.jad.2022.04.115.
• Zhang Y, Hou Z, Wu Ş, Li X, Hao M, Wu X. (2022). The relationship between internet addiction and aggressive behavior among adolescents during the COVID-19 pandemic: Anxiety as a mediator. Acta Psychologica 227, https://doi.org/10.1016/j.actpsy.2022.103612.