Türkiye’de Fizyoterapistlerin Tip 2 Diyabetli Bireylerle Gerçekleştirdiği Lisansüstü Çalışmalarının Denge ve Egzersiz Parametreleri Yönünden İncelenmesi: Tanımlayıcı Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 42 - 49, 29.12.2022

Ali Ceylan

Öz

Özet: Amaç: Bu çalışma ülkemizde fizyoterapistlerin Tip 2 diyabetli bireylerle gerçekleştirdiği lisansüstü çalışmalarının denge ve egzersiz parametreleri yönünden incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden döküman incelemesi tekniği kullanılarak tanımlayıcı türde tasarlanmıştır. Şubat 2022 tarihinde Yükseköğretim Kurumu Başkanlığı Tez Merkezi veri tabanında ‘’Tip 2 diyabet’’ ve ‘’Tip II diyabet’’ anahtar sözcükler kullanılarak fizyoterapistlerin gerçekleştirdiği lisansüstü çalışmalara ulaşılmıştır. Dahil edilme kriterlerini sağlayan 5 lisansüstü çalışma denge ve egzersiz parametreleri yönünden incelenmiştir. Bulgular: 2014-2021 tarihleri arasında fizyoterapistler tarafından Tip 2 diyabetli bireylerde denge ve egzersiz parametreleri üzerine gerçekleştirilen 2 yüksek lisans, 3 doktora tez çalışması olmak üzere 5 lisansüstü tez çalışması tespit edilmiştir. Fizyoterapistlerin literatürle paralel olarak çalışmalarında klinik ve laboratuvar denge testlerini kullandıkları görülmüştür. Ayrıca dengenin geliştirilmesi amacıyla basit, kolay uygulanabilir egzersizlerden, bilgisayarlı sistemlere kadar geniş bir yelpazede egzersiz eğitimi verdikleri bulunmuştur. Sonuç: Fizyoterapistlerin koruyucu rehabilitasyondaki rolü göz önünde bulundurulduğunda Tip 2 diyabetli bireylerle gerçekleştirilecek ulusal ve uluslararası literatürde kanıt değeri yüksek daha fazla sayıda çalışmalara ihtiyaç olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tip 2 diyabet, Denge, Egzersiz

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Kaynakça

• 1.Aktar Reyhanioğlu, D. (2020). Diyabetik periferal nöropatili hastalarda denge egzersizlerinin etkilerinin incelenmesi. Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İZMİR.
• 2.Allen, M.D., Doherty, T.J., Rice, C.L., & Kimpinski, K. (2016). Physiology in Medicine: Neuromuscular consequences of diabetic neuropathy. J Appl Physiol, 121(1), 1-6.
• 3.Allison, L., & Fuller, K. (2001). Balance and vestibular disorders. In:Umphred DA, ed. Neurological Rehabilitation. Mosby. New York, 616-660.
• 4.Arnold, B.L., & Schmitz, R.J. (1998). Examination of balance measures produced by the Biodex stability system. J Athl Train, 33(4), 323- 327.
• 5.Aytutuldu, K.G. (2017). Tip 2 Diyabetli Hastalarda Rezistif Egzersiz veya Proprioseptif Egzersiz Eğitiminin Denge ve Yüzeysel Duyu Üzerine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İSTANBUL.
• 6.Amirah, M., Justine, M., Mohd Mustafah, N., Jamil, N., & Manaf, H. (2016). Postural Control and Gait Performance in the Diabetic Peripheral Neuropathy: A Systematic Review. Biomed Res Int, 9305025.
• 7.Bogdan, T., Timar, R., Gaiță, L., Oancea, C., Levai, C., & Lungeanu, D. (2016). The impact of diabetic neuropathy on balance and on the risk of falls in patients with type 2 diabetes mellitus: a cross-sectional study. PloS One. 27(11), e0154654.
• 8.Bryant R.J.S (1979). The physiotherapy profession, Health Services Manpower Review, 5 (2), 13–15.
• 9.Brusse, K.J., Zimdars, S., Zalewski, K.R., & Steffen, T.M. (2005). Testing functional performance in people with Parkinson disease. Phys Ther, 85(2),134-141.
• 10.Chiu, A.Y., Au-Yeung, S.S., & Lo, S.K. (2003). A comparison of four functional tests in discriminating in older people. Disabil Rehabil, 25(1), 45-50.
• 11.Corrıveau, H., Prınce, F., Hebert, R., Raiche, M., Tessier, D., Maheux P.et al. (2000). Ardılouze JC. Evaluation of postural stability in elderly with diabetic neuropathy. Diabetes Care, 23(8), 1187-1191.
• 12.Daud, S.A.H., Rahman, M.U., Arsh, A., & Junaid, M. (2021). Effect of balance training with Biodex Balance System to improve balance in patients with diabetic neuropathy: A quasi experimental study. Pak J Med Sci, 37(2), 389-392.
• 13.Demir, F. (2019). Diyabetli bireylerde proprioseptif egzersizlerin etkinliği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İSTANBUL.
• 14.Di Liberto, F.E., Tome, J., Baumhauer, J.F., Quinn, J.R., Houck, J., & Nawoczenski, D.A. (2015). Multi-joint foot kinetics during walking in people with diabetes mellitus and peripheral neuropathy. J Biomech, 48(13), 3679- 3684.
• 15.Duncan, P.W., Weiner, D.K., Chandler, J., & Studenski, S. (1990). Functional reach: A new clinical measure of balance. J Gerontol, 4586, 192-197.
• 16.Erbas, T., Ertas, M., Yucel, A., Keskinaslan, A., Şenocak, M., & Turnep Study Group. (2011). Prevalence of peripheral neuropathy and painful peripheral neuropathy in Turkish diabetic patients. J Clin Neurophysiol, 28(1), 51-55.
• 17.Ergun, N., & Baltacı, G. (1997). Spor Yaralanmalarında Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Prensipleri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi Rehabilitasyon Yüksekokulu Yayınları.
• 18.European Diabetes Policy Group. (1999). A desktop guide to type 2 diabetes mellitus. Diabet Med, 16(9), 716-730.
• 19.Ghanavati, T., Shaterzadeh Yazdi, M.J., Goharpey, S., & Arastoo, A.A. (2012). Functional balance in elderly with diabetic neuropathy. Diabetes Res Clin Pract, 96(1), 24-28.
• 20.Goldberg, A., Russell, J.M., & Alexander, N.B. (2008). Standing balance and trunk position sense in impaired glucose tolerance (IGT)-releted peripheral neuropathy. J Neurol Sci. 270(1-2), 165- 171.
• 21.Grewal, G.S., Schwenk, M., Lee-Eng, J., Parvenah, S., Bharara, M., Menzies, R.A.et al. (2015). Sensor-Based Interactive Balance Training with Visual Joint Movement Feedback for Improving Postural Stability in Diabetics with Peripheral Neuropathy: A Randomized Controlled Trial. Gerontology, 61(6), 567-574.
• 22.Hazari, A., Maiya, A.G., Shivashankara, K.N., Agouris, I., Monteiro, A., & Jadhav R. (2016). Kinetics and kinematics of diabetic foot in type 2 diabetes mellitus with and without peripheral neuropathy: a systematic review and meta-analysis. Springerplus, 5(1), 1819.
• 23.Luna-Massey, P. (1982). Smyle L.Attitudes Of Consumers Of Phsical Therapy İn California Toward The Professional İmage Of Phsical The Rapists. Phsical Therap,. 62, 309-314.
• 24.Menz, H.B., Lord, S.R., & George, R. (2004). Fitzpatrick RC. Walking stability and sensorimotor function in older people with diabetic peripheral neuropathy. Arch Phys Med Rehabil, 85(2), 245-252.
• 25.Morrison, S., Colberg, S.R., Mariano, M., Parson, H.K., & Vinik, A.I. (2010). Balance training reduces falls risk in older individuals with type 2 diabetes. Diabetes Care, 33(4),748-750.
• 26.Özdirenç, M., Biberoğlu, S., & Özcan, A. (2003). Evulation of physical fitness in patients with Type 2 diabetes mellitus. Diabetes Res Clin Pract. 60(3), 171-176.
• 27.Özdinçler, A.R. (2016). Fizyoterapi ve Rehabilitasyona Giriş, (1. Baskı). İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevi.
• 28.Öztürk, B. (2014). Farklı egzersiz programlarının tip 2 diyabetik hastalarda fonksiyonel performans ve yaşam kalitesine etkisinin araştırılması. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, ANKARA.
• 29.Palermi, S., Sacco, A.M., Belviso, I., Marino, N., Gambardella, F., Loiacono, C.et al. (2020). Effectiveness of Tai Chi on Balance Improvement in Type 2 Diabetes Patients: A Systematic Review and Meta-Analysis. J Aging Phys Act, 3,1-11.
• 30.Paul, L., Ellis, B.M., Leese, G.P., McFadyen, A.K., & McMurray, B. (2009). The effect of a cognitive or motor task on gait parameters of diabetic patients, with and without neuropathy. Diabet Med, 26(3), 234-239.
• 31.Pickerill, M.L., & Harter, R.A. (2011). Validity and reliability of limits-of-stability testing: a comparison of 2 postural stability evaluation devices. J Athl Train, 46(6), 600-606.
• 32.Rojhani-Shirazi, Z., Barzintaj, F., & Salimifard, M.R. 82017). Comparison the effects of two types of therapeutic exercises Frenkele vs. Swiss ball on the clinical balance measures in patients with type II diabetic neuropathy. Diabetes Metab Syndr, 11(1), 29-32.
• 33.Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik. (2014). Resmi Gazete, 29007.
• 34.Schmid, H., Neumann, C., & Brugnara, L. (2003). Diabetes and polyneuropathy of the lower limbs in the perspective of diabetologists. J Vasc Br, 2, 37-48.
• 35.Simmons, R.W., Richardson, C., & Pozos, R. (1997). Postural stability of diabetic patients wiet and without cutaneous sensorydeficit in the foot. Diabtes Res Clin Pract, 36(3), 153-160.
• 36.Soltow, H.D. (2017). Diabetic Peripheral Neuropathy: Evaluation and Management. The journal for nurse practitioners, 13, 199-204. Steffen, T., & Seney, M. (2008). Test-retest reliability and minimal detectible change on balance and ambulation tests, the 36-Item Short-Form Healty
• 37.Survey, and Unified Parkinson Disease Rating Scale in people with Parkinsonism. Phys Ther, 88(6), 733-746.
• 38.Qutubuddin, A.A., Pegg, P.O., Cifu, D.X., Brown, R., McNamee, S., & Carne, W. (2005). Validating the Berg Balance Scale for patients with Parkinson’s disease: a key to rehabilitation evaluation. Arch Phys Med Rehabil, 86(4), 789-792.
• 39.Wallace, C., Reiber, G.E., LeMaster, J., Smith, D.G., Sullivan, K., Hayes, S.et al. (2002). Incidence of falls, risk factors for falls, and fall‑related fractures in individuals with diabetes and a prior foot ulcer. Diabetes Care, 25(11),1983‑1986.
• 40.Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar.
• 41.Yılmaz Menek, M. (2021). Tip 2 diyabette sirkadiyen ritime uygun yapılan egzersizlerin etkisi. Doktora Tezi. İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İSTANBUL.
• 42.Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim tarihi: Şubat 2022).