THE EFFECTS OF VERTICAL TRANSFER EXAMINATION (DGS) ON VOCATIONAL EDUCATION: NATURAL STONE SECTOR EXAMPLE

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 1, 18 - 27, 30.03.2018

Ramazan Hacımustafaoğlu Hakan Elçi Murat Şentürk

Öz

DİKEY GEÇİŞ SINAVININ (DGS) MESLEKİ EĞİTİM ÜZERİNE ETKİLERİ: DOĞALTAŞ SEKTÖRÜ ÖRNEĞİ

Öz

Eğitim ve ülke ekonomisinin gelişiminde önemli bir yeri olan meslek yüksekokullarının temel amacı, mezun olan öğrencilerin ilişkili olduğu sektörde istihdamını sağlamak ve böylelikle ara eleman ihtiyacını karşılamaktır. Mesleki eğitim alanında, 2000 yılında lisans programlarına geçiş yapma imkânı sağlayan Dikey Geçiş Sınavı (DGS) uygulaması başlamıştır. Bu sınav ile meslek yüksekokullarında okuyan öğrenciler dört yıllık fakültelere geçiş yapma olanağına kavuşmuştur. Günümüzde üniversite ve lisans programlarının sayılarının artması ile bu sınav, mezun teknik elemanlar tarafından yaygın olarak tercih edilmektedir. Bu durum, mesleki eğitimin birincil amacı ve sonuçları üzerine önemli etkiler yaratmaktadır. Çalışmamızda, DGS uygulamasının mevcut etkileri ve sonuçlarını değerlendirmek için doğaltaş sektörüne ara eleman yetiştirmek üzere eğitim veren DEÜ Torbalı Meslek Yüksekokulu Doğal Yapı Taşları Teknolojisi programı öğrencilerinin durumları analiz edilmiştir. 250 program öğrencisinin DGS ile ilgili uygulamaları anket metodu kullanılarak saptanmıştır. Aynı zamanda, süreç içerisinde takip edilen mezun öğrencilerin istatistiksel olarak hangi oranda sektörde istihdam olduğu ve bu durumun DGS ile ilişkisi araştırılmıştır. Doğal yapı taşları teknolojisi programından bu sınav ile üniversitelerin mimarlık, İç mimarlık, jeoloji, maden, jeofizik mühendislikleri bölümlerine geçiş yapılabilmektedir. Eğitim gören öğrencilerin %95 başlangıçta DGS hedefli programa kayıt yaptırmaktadır. Öğrencilerin % 100’ ü Dikey geçiş sınavına gireceğini belirtmektedir. Bu sınava giren mezun öğrencilerin %80-%90’ı lisans programlarına yerleşmektedir. Toplam mezun öğrencilerin ancak %5-10’u sektörde ara eleman olarak çalışmaktadır. Sonuç olarak, Dikey geçiş sınavı önlisans mesleki eğitiminin yönelimini belirleyen temel bir parametre durumuna gelmiştir. Öğrencilerin önlisans mesleki eğitimini basamak olarak görmelerine neden olmakta ve lisans tamamlama programlarına yöneltmektedir. Diğer taraftan, lisans bölümleri yasal olarak kontenjanlarının en az %10’unu DGS için ayırmaktadır. Bu sayı, önlisans program mezun sayısından daha fazladır. Bu durum meslek yüksekokul(u)ları için tamamen bir dezavantaj oluşturmaktadır. Çünkü tekniker olarak yetiştirilen öğrenciler sektörde çalışmadıkları için sektörün ara eleman ihtiyacını karşılayamamakta bu da her geçen gün sektörde ara eleman açığını artırmaktadır. DGS uygulamasürecinden elde edilen sonuçlara baktığımızda sistemin acil olarak tekrar gözden geçirilmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır.  

Anahtar Kelimeler

Dikey Geçiş Sınavı(DGS), Mesleki Eğitim, Ara eleman, Doğaltaş Sektörü

Kaynakça

• Alkan, R.M., Suiçmez, M., Aydınkal, M., ve Şahin, M., 2014 Meslek Yüksekokullarındaki mevcut durum: Sorunlar ve bazı çözüm önerileri. Yüksek Öğretim ve Bilim Dergisi. 4(3).133-144
• DEÜ (Dokuz Eylül Üniversitesi) (2017), Torbalı Meslek Yüksekokulu Doğal Yapı Taşları Teknolojisi Program Başkanlığı verileri, İzmir.
• Hacımustafaoğlu, R., Kılınç Aksay, E., Elçi, H. (2017), Türk Doğaltaş Sektörü Açısından Nitelikli Ara Eleman Sorunu ve Mesleki Eğitim, Mesleki Bilimler Dergisi, 6(3):730-737.
• Hacımustafaoğlu, R. (2017a), "Mermer Sektöründe Ara Eleman Sorunu ve Çözüm Önerileri", IV. Uluslararası Taş Kongresi, İzmir.
• Hacımustafaoğlu, R. (2017b), "Mermer Sektöründe Mesleki Yeterlilik Konusundaki Gelişmeler, Bu süreçteki Mesleki Eğitim ve Yüksekokulların Önemi", Mesleki Bilimler Dergisi, 6(1):39-44
• İMİB (İstanbul Maden İhracatçıları Birliği) (2016), "Doğal Taş İhracatı", http://www.imib.org.tr/tr/istatistikler-2/ (28.09.2017).
• Resmi Gazete, 1983. 28 Nisan, sayı. 18031. http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/18031.p df E.Tar: 05.09.2017.
• Resmi Gazete, 1999. 15 Ekim, sayı. 23847. http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/23847.p df E.Tar:05.09.2017
• Resmi Gazete, 2002. 19 Şubat, sayı.24676 http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2002/ 02/20020219 E.Tar:05.09.2017
• Resmi Gazete, 25 Şubat, sayı.27857. Yüksek Öğretim Kanunu, Kanun Numarası: 2547 Kabul Tarihi: 4/11/1981Değişik:13.12.2011- 611/170.Md.
• http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/ 02/20110225M1-1.htm E.Tar: 05.09.2017
• http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2010- 2017/DGS/YRSayBil17102016.pdf, E.Tar: 05.10.2017
• http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2013- 2017/DGS/YRSayBil17102016.pdf, E.Tar: 05.10.2017
• http://www.osym.gov.tr/TR,13369/2017-dgstercih- kilavuzu-ve-bilgileri.html, E.Tar: 02.10.2017
• http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/20 17/DGS/tablo-2_24052017.pdf E.Tar:05.10.2017