ETHICS IN ACCOUNTING, PROFESSIONAL VALUES, ETHICS AND ATTITUDES, EXAMINATION WITHIN IES 4

Yıl 2018, Cilt: 20 - MODAV 15. Uluslararası Muhasebe Konferansı Özel Sayısı, 762 - 778, 27.12.2018

Ayşe Nur Buyruk Akbaba

Öz

Ethic; it is a moral philosophy that explains concepts such as good, bad, right, wrong, moral, immorality, seeking solutions to the questions of human morality. The concep of ethics in the accounting profession is the rules that must be followed in the name of service quality in the presentation of the accounting profession, in order to ensure that financial information is accurate, reliable, professional members are impartial, honest and trustworthy. There have been many studies on the concept of ethics in the accounting profession. The International Accounting Education Standards Board (IAESB) has published standards on the accounting profession. (4) in the International Education Standard (IES) are explained professional values, ethics and attitudes. It was aimed to contribute to the accounting profession by giving importance to the concept of ethics in the accounting profession in the study and by arranging the regulations about the professional values, ethics and attitude within the scope of the International Education Standard. For this purpose, conceptual information about the subject is given and information about the application of the (4) number of standard and the applied principles are included.

Anahtar Kelimeler

Ethics, Accounting, Standard, IES 4

MUHASEBEDE ETİK, MESLEKİ DEĞERLER, ETİK VE TUTUM, IES 4 KAPSAMINDA İNCELEME

Öz

Etik; iyi, kötü, doğru, yanlış, ahlak, ahlaksızlık gibi kavramları açıklayan, insan ahlakının sorularına çözüm arayan ahlak felsefesidir. Muhasebe mesleğinde etik kavramı ise muhasebe mesleğinin sunulmasında hizmet kalitesi, finansal bilgilerin doğru, güvenilir, meslek mensuplarının tarafsız, dürüst ve güvenilir olması adına uyması gereken kurallardır. Muhasebe mesleğinde etik kavramı ile ilgili bir çok çalışma yapılmıştır. Uluslararası Muhasebe Eğitim Standartları Komitesi’de muhasebe mesleği ile ilgili standartlar yayımlamıştır. (4) numaralı uluslararası eğitim standardında (IES) mesleki değerler, etik ve tutum ile ilgili açıklamalara yer verilmiştir. Çalışmada muhasebe mesleğinde etik kavramının önemi, Uluslararası Eğitim Standardı kapsamında mesleki değerler, etik ve tutum hakkında yapılan düzenlemelere yer vererek muhasebe mesleğine katkı sağlanması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda konuya ilişkin kavramsal bilgilere değinilmiş, meslek mensuplarının (4) numaralı standardı uygulamalarındaki bilgi ve uygulanan esaslara yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Etik, Muhasebe, Standart, IES 4

Kaynakça

• Akın, O. ve K. Özdaşlı. 2014. “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Faaliyetlerinde Uymaları Gereken Etik İlkelere Uyma Düzeyine Yönelik Meslek Mensupları İle Meslek Yüksek Okulu Muhasebe Bölümü Öğrencilerinin Algıları”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Temmuz.
• Arslan, H., K. Gökoğlan ve M. Bulut. 2018. “Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Muhasebe Meslek Etiği Algıları Üzerine Bir Araştırma”,Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (65).
• Bozkurt, İ., S. Öksüz ve R. Karakuş. 2013. “Muhasebe Eğitiminin Niteliği ve Bu Eğitimin Muhasebecilik Mesleği İle İlgili Algılara Etkisi: Çankırı Meslek Yüksekokulu Örneği”, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (1).
• Can, A. V. ve Ş. D. Demirci. 2016. Uluslararası Muhasebe Eğitimi Standardı 2 Muhasebe Eğitimi Programlarının İçeriğine Uyum: Sakarya Üniversitesi Örneği, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICAFR 16 Özel Sayısı.
• Çubukçu, S. 2012. “Uluslararası Muhasebe Eğitimi Standartları Komitesi Düzenlemeleri Çerçevesinde Etik Eğitimine İlişkin Durum Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (1).
• Daştan, A. 2009a. “Etik Eğitiminin Muhasebe Eğitimindeki Yeri ve Önemi: Türkiye Değerlendirmesi”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 26 (1).
• Daştan, A., Y. Bayraktar ve U. Bellikli. 2015b. “Muhasebe Mesleğinde Etik İkilem ve Etik Karar Alma Konularında Farkındalık Oluşturma: Trabzon İlinde Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29 (1).
• Daştan, A. ve U. Bellikli. 2016c. “Türkiye’de Muhasebe Eğitiminin IEPS 2: Muhasebe Meslek Mensupları İçin Bilgi Teknolojisi Kapsamında Değerlendirilmesi”, TİSK Akademi, 1.
• Elmacı, O. ve K. Tutkavul. 2017. “Muhasebe Eğitiminin Akreditasyonunda Stratejik Yol Haritası: Kaynak Tabanlı Bir Model Önerisi ve Gerçekleştirme Koşulları”, Journal Of Social and Humanities Sciences Research, 4 (3).
• Erkal P. ve M. Bektaş. 2016. Etik İklim, Etik Liderlik ve İş Tatmini İlişkisi: Bir Ampirik Çalışma, 15. Ulusal İşletmecilik Kongresi, 26-28 Mayıs 2016, İstanbul.
• Erol Fidan, M. ve Ş. Subaşı. 2014. Muhasebe Meslek Mensubu Adaylarının Etik Algıları: İstanbul İli Örneği, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ekim.
• Fito, M. A., J. Llobet ve S. Moya. 2013. Ethical Competences in Accounting Higher Education: An Expectation Gap Between The Profession And University, (Governance, Communication, and Innovation in a Knowledge Intensive Society, Squeira S. W. M. Ed.), IGI Global.
• Gül, H. ve M. Erol. 2016. “Muhasebe Meslek Mensuplarında İşe Bağlılık ve Çalışma Ahlakının Mesleki Etik Davranışa Etkisi”, Mali Çözüm Dergisi, Eylül-Ekim.
• Güney, A. 2016. Muhasebe Eğitiminde Muhasebe Etiği Ders İçeriklerinin Oluşturulması, ERPA International Congresses on Education 2016, 2-4 June 2016, Bosnia and Herzegovina.
• Gürel, T. 2009. Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Etik Kavramlarının Kuramsal Bağı Üzerine Bir İnceleme, Medya ve Etik Sempozyumu, 07-09 Ekim 2009, Fırat Üniversitesi Elazığ.
• Hacırüstemoğlu, R. 2009. Türkiye’de Muhasebe Eğitimi İçin On Yıllık Hedefler, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, (3).
• International Accounting Education Standards Board, IES 4 Professional Values, Ethics, and Attitudes, https://isca.org.sg/media/779285/exposure-draft-and-memo-for-ies_4.pdf, (Erişim Tarihi: 05. 06. 2018).
• “IAESB”, https://www.iaesb.org/about-iaesb, (Erişim Tarihi: 05. 06. 2018).
• IFAC, IES 4, Initial Professional Development-Professional Values, Ethics, and Attitudes, https://www.ifac.org/publications-resources/ies-4-initial-professional-developmentprofessional- values-ethics-and-attit-0, (Erişim Tarihi: 05. 06. 2018).
• İskender, H. ve H. Kırlıoğlu. 2012. Türkiye’de Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Yetkinliklerinin Geliştirilmesinde Sürekli Eğitimin Rolü, World Of IFRS.
• Karabınar, S. ve Z. Çevik. 2018. “Bir Muhasebe Meslek Odasında 2008-2013 Yıllarında Verilen Disiplin Cezalarının Yapısal Analizi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak.
• Kaya, T. ve E. Ergüden. 2014. “Muhasebe, Kurumsal Yönetim ve Etik Üçgeninde, Etik Kod Uygulamalarının Önemi: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Şirketlerde Etik Kod Uygulaması Üzerine Bir Araştırma”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Nisan.
• Okan Gökten, P. ve S. Gökten. 2016. “Uluslararası Eğitim Standartlarına Genel Bakış: Geçerliğinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (6).
• Özbirecikli, M. 2007. “Ana Hatlarıyla IFAC Muhasebeci Eğitimi Standartları”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 33.
• Özçelik, H. ve G. G. Angı. 2017. “Muhasebe Meslek Mensuplarının Meslek Etiği ve Etik İkilem Algıları: Antalya İli Örneği”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 50.
• Rathore, S. 2008. International Accounting, PHI Learning Pvt. Ltd.
• Sarı Özgün H. 2016. Muhasebe Eğitim Standartları, 15. Ulusal İşletmecilik Kongresi, 26-28 Mayıs 2016, İstanbul.
• Türker, İ., Biçer, A. A. ve Şimşek, A. (Ed.) 2010. Uluslararası Eğitim Bildirileri El Kitabı, TÜRMOB Yayınları-462.
• Türker, M., Türker İ. ve Şimşek, A. (Ed.) 2015. Uluslararası Eğitim Bildirileri El Kitabı, TÜRMOB Yayınları-482.
• Uyar, S. 2008. “Uluslararası Eğitim Standartları (IES) ve Akdeniz Üniversitesi’nde Muhasebe Eğitimi”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Mart.
• Wilson, R. M. S. 2014. The Routledge Companion to Accounting Education, Routledge Publish. Yücel, E. 2017. “Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik Dışı Davranışlarının Vergi Ahlakına Etkisi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak.
• Zeytinoğlu, E. ve N. Özkan. 2013. “Muhasebe Eğitimi ve Kurumsal Yönetim: Muhasebe Bölümü Öğrencilerinin Kurumsal Yönetim Algıları Üzerine Bir Araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Temmuz.