TEKAFÜL (PARTICIPATION INSURANCE) ACCOUNTING

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 2, 351 - 377, 01.06.2017

Seyran Özcan

Öz

Islamic finance products have been gradually developing in recent years. With this development, interest-free products attract more attention from the international markets. Among them, the use of takaful, which is referred as "Islamic insurance" in the literature, have increased in Islamic countries, as well as in many countries around the world. In short, the takaful can be defined as an insurance that does not include elements that are contrary to Islamic commercial law principles such as interest, excessive uncertainty and gambling. In this study, definition, structure, function and types of takaful have been examined. On the other hand, the historical development of the takaful, its place in the financial system and its differences from the conventional insurance has also been studied. In addition, a sample application showing the difference between tekaful and conventional insurance, in terms of insurance premiums and claim payments and accounting transactions have been presented.

Anahtar Kelimeler

Takaful, Insurance, Interest-Free Insurance, Takaful Accounting

TEKAFÜL (KATILIM SİGORTACILIĞI) MUHASEBESİ

Öz

Son yıllarda İslami finans ürünleri giderek gelişmektedir. Bu gelişmeyle beraber faizsiz ürünler uluslararası piyasalarda gittikçe ilgi görmektedir. Bunların arasında literatürde “İslami sigorta” olarak geçen tekafülün de gerek İslam ülkeleri gerekse dünyadaki birçok ülke tarafından uygulamaları artmıştır. Kısaca tekafül, faiz, aşırı belirsizlik ve kumar gibi İslam ticaret hukuku prensiplerine aykırı olan unsurları içermeyen sigorta olarak ifade edilebilir. Bu çalışmada tekafülün tanımı, yapısı, işleyişi ve türleri incelenmiştir. Öte yandan tekafülün tarihsel gelişimine, finansal sistemdeki yerine ve konvansiyonel sigortacılık ile farklarına değinilmiştir. Ayrıca sigortada prim üretimi ve hasar ödemeleri ile muhasebe işlemlerinin hem konvansiyonel sigorta hem de tekafül sigorta açısından farklarını gösteren örnek bir uygulama yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tekafül, Sigorta, Faizsiz Sigortacılık, Tekafül Muhasebesi

Kaynakça

• Abdul Wahab A. R. 2007. “Takaful Business Models, Opportunities, Obstacles and Practical Recommendations for Islamisation of Insurance System in Pakistan”. http://www.sidathyder.com.pk/downloads/SH-TakafulBusinessModels-AR.pdf,(Erişim Tarihi: 20.01.2016).
• Akten Çürük, S. 2013. İslami Finansın Türkiye’deki Gelişimi, Mevcut Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Al Nemer ve A. Hashem. 2013. “Revisiting Takaful Insurance: A Survey on Functions and Dominant Models”, Afro Eurasian Studies, (1-2), http://afroeurasianstudies.net/dosyalar/site_resim/veri/6288262.pdf, (Erişim Tarihi: 15.01.2016).
• Aslan, H. 2015.Türkiye’de Tekafül (İslami Sigorta) Uygulamaları: Problemler ve Çözüm Önerileri, Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Araştırmaları Dergisi, 1 (1).
• Aslanoğlu, S. 2013. Banka ve Sigorta Muhasebesi. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Yayını, Eskişehir.
• Ayub, M. 2007. Understanding Islamic Finance, British Library, England, www.acarindex.com.pdf (Erişim Tarihi: 21.01.2016).
• Baskıcı, M. 2002.Osmanlı Anadolu’sunda Sigorta Piyasası: 1860 – 1918, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 57(4), Ankara.
• Çalık, A. 2011. Tekafül Sigorta Sistemi ve Katılım Bankalarında Uygulanabilirliği, Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dalgın, N. 2011. TDV İslam ansiklopedisi “Sigorta”, İstanbul.
• Damak, M. 2016. “Türkiye’de İslami Finansın Geleceği Umut Verici”, http://www.dunya.com/ekonomi/ekonomi-diger/turkiyede-islami-finansin-gelecegi-umut-verici-257542h.htm, (Erişim Tarihi: 21.01.2016).
• Elitaş, C., B. Elitaş ve S. Özcan, 2016. Konvansiyonel Sigortaya Alternatif Olarak Tekafül Sigorta, Uluslararası İslam Ekonomisi ve Finansı Konferansı, 1-3 Eylül, İstanbul.
• Ey (Ernet ve Young). 2015. “Malaysian Takaful Dynamics- Central Compendium 2015”, http://www.malaysiantakaful.com.my/mta.optima.my/files/cc/ccb44801-1135-4008-8925-79cbe820252e.pdf (Erişim Tarihi: 16.01.2016).
• Gönenç, H. 2012.Günümüz Meselelerine Fetvalar Genişletilmiş, Yasin Kitabevi.
• Hameed, Salwa A. ve B.K. Asiri. 2014. “Accounting Policies And Financial Reporting InTakafulCompanies - A Case Study” European Journal of Accounting and Auditing and Finance Research. 2 (4).
• http://www.takaful.coop/
• http://www.tekafülsigorta.com/2010/12/tekafül-sigorta-sistemi-nasl-calsr.html, (Erişim Tarihi:15.01.2016).
• IIBI, (Institute of Islamic Banking and Insurance) 2016. “Takaful” http://www.islamicbanking.com/, (Erişim Tarihi: 20.01.2016).
• Karaman,H.2016.“Sigorta”,http://www.hayrettinkaraman.net/kitap/helalharam/0225.htm, (Erişim Tarihi: 15.01.2016).
• Marifa Akademy 2014. “Islamıc Banking & Fınance: Principles and Practices”,
• Megep, Modüller 2011. Pazarlama ve Perakende. Sigorta Muhasebesi. Ankara.
• Özcan, S. ve C. Elitaş. 2015. Finansman Aracı Olarak Sukuk ve Muhasebeleştirilmesi, MODAV Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 17(3).
• TFRS 4 2011. Sigorta Sözleşmeleri Standardı, Resmi Gazete.
• TKBB 2015. http://www.tkbb.org.tr/arastirma-ve-yayinlar-tkbb-yayinlari-yillik-sektor-raporlari, (Erişim Tarihi: 20.11.2015).
• TTK (Türk Ticaret Kanunu) (2011).“Sigorta Hukuku” 6102 Türk Ticaret Kanunu,http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/02/20110214-1-1.htm, (Erişim Tarihi:20.11.2016).
• Üstün, Y. 2014. Sigorta, Tekafül ve Kooperatif Sigortacılığı, Karınca Dergisi, 80(927).
• www.takaful.net