FİNANSAL ARAÇLARIN MUHASEBELEŞTİRME POLİTİKALARINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER: BORSA İSTANBUL (BİST) MALİ SEKTÖRDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2015, Cilt: 17 Sayı: 4, 821 - 844, 15.12.2015

Şerafettin Sevim Işık Altunal

Öz

Çalışmanın amacı Borsa İstanbul endeksinde mali sektörde işlem gören şirketlerin finansal araçlarla ilgili muhasebe politikası açıklama seviyesini tespit etmek ve finansal araçlarla ilgili muhasebe politikalarını etkileyen faktörleri ortaya koymaktır. Çalışmada finansal araçlarla ilgili muhasebe politikası açıklama seviyesinin tespit edilmesi için finansal araç standartlarının hükümlerine göre “finansal
araçlarla ilgili muhasebe politikası açıklama indeksi” geliştirilmiş ve mali sektördeki şirketlerin geliştirilen indeksteki ifadeyi açıklayıp açıklamama durumuna göre bir açıklama seviyesi tespit edilmiştir. Geliştirilen indeksteki açıklama seviyesinin muhasebe politikasının oluşmasına etki edeceği düşünülen faktörler diskriminant analizi ile lojistik regresyon analizi kullanılarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Araç, Muhasebe Politikası, Mali Sektör

POLICIES RELATED TO FINANCIAL INSTRUMENTS’ RECOGNITION: A RESEARCH FOR BORSA ISTANBUL (BIST) FINANCIAL SECTOR

Öz

The purpose of the study is to determine the disclosure degree of the accounting policy related to financial instruments of the firms listed in financial sector in BİST index, and put forward the factors effecting accounting policy related to financial instruments. In the study, according to requirements of financial instruments standard, an accounting policy disclosure index related to financial instruments has been developed in order to determine the disclosure degree of the accounting policy, and a disclosure degree has been determined according to whether the firms in financial sector explain the statement in the developed index or not. Discriminant analysis and logistic regression have been used in order to determine which one of these factors effect the accounting policy.

Anahtar Kelimeler

Financial Instrument, Accounting Policy, Financial Sector

Kaynakça

• Abd-Elsalam, O.H. ve P. Weetman. 2003. Introducing International Accounting Standards To An Emerging Capital Market: Relative Familiarity And Language Effect In Egypt, Journal of International Accounting, Auditing & Taxation, Vol: 12.
• Akdoğan, N. ve N. Tenker. 2007. Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, 12. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Ashbaugh, H. 2001. Non-Us Firms’ Accounting Standard Choices. Journal of Accounting and Public Policy, Vol: 20.
• Bahadır, O. 2012. Kobiler İçin UFRS/TFRS Kapsamında Temel Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçüm, Mali Çözüm Dergisi, ISMMMO Yayınları.
• Big Four’da (Dört Büyük Denetim Şirketi) Kariyer İlginizi Çekiyor Mu? http://thebridgecareers.com/career-in-finance/markets/muhasebe-ve-denetim (Erişim Tarihi: 18.12.2014).
• Blake, J. ve H. Lunt. 2001. Accounting Standards, 8. Baskı, Pearson Education Published, London.
• Chalmers, K. ve J.M. Godfrey. 2004. Reputation Costs: The Impetus For Voluntary Derivative Financial Instrument Reporting, Accounting, Organizations and Society, Vol: 29.
• Cuıjpers, R. ve W. Buıjınk. 2005. Voluntary Adoption of Non-local GAAP in the European Union: A Study of Determinants and Consequences, European Accounting Review, 14(3).
• Çokluk, Ö. 2010. Lojistik Regresyon Analizi: Kavram ve Uygulama. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Cilt:10, Ankara.
• Epsteın, B.J. ve A.A. Mirza. 2005. Interpretation and Application of International Accounting and Financial Reporting Standards. Published by Wiley, America.
• Ergen, H. 2003. 39 No’lu UMS ve TMS’nin Uyumlaştırılması, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı: 1.
• Glaum, M. ve D.L. Street. 2003. Compliance with the Disclosure Requirements of Germany’s New Market: IAS Versus US GAAP, Journal of International Financial Management and Accounting, 14 (1).
• Haır, J.F., W. C. Black, B .J. Babın ve R.E. Anderson. 2009. Multivariate Data Analysis, Seventh Edition, Pearson Prentice Hall.
• Inove, T. ve W.R. Thomas. 1996. The Choice of Accounting Policy In Japan, Journal of International Financial Management and Accounting, 7 (1).
• Kamışlı, M. ve N. Girginer. 2010. İşlem Bazlı Manipülasyonun İstatistiksel Sınıflandırma Analizleriyle Belirlenmesi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı:11.
• Kırk, R.J. 2005. International Financial Reporting Standards In Depth. Theory and Practice. Published by CIMA, Vol: 1, İngiltere.
• Lınsmeır, T.J. 2011. Financial Reporting and Financial Crises: The Case for Measuring Financial Instruments at Fair Value in the Financial Statements, Accounting Horizons, 25 (2).
• Lopes, P. T. ve L. L. Rodrigues. 2007. Accounting For Financial Instruments: An Analysis Of The Determinants Of Disclosure In The Portuguese Stock Exchange, The International Journal of Accounting, Vol: 42.
• Mısırlıoğlu, İ. U. 2008. Türkiye Muhasebe Standartları’na Göre Finansal Araçların Muhasebeleştirilmesi, Mali Çözüm Dergisi, ISMMMO Yayınları, Sayı: 86.
• Mirza, A.A., G. J. Hold ve M. Orrell. 2006. Wiley IFRS Workbook and Guide, John Wiley & Sons Inc, ABD.
• Örten, R., H. Kaval ve A. Karapınar. 2013. Türkiye Muhasebe – Finansal Raporlama Standartları (TMS-TFRS), 7. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Örten, R. ve İ. Örten. 2001. Türev Finansal Araçlar ve Muhasebe Uygulamaları, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Sağlam, N., S. Şengel ve B. Öztürk. 2009. UFRS-UMS Uyumlu Türkiye Muhasebe Standartları Uygulaması, Maliye ve Hukuk Yayınları, 3. Baskı, Ankara.
• Selim, S. ve E. Sarıbay. 2003. Yabancı Dil Eğitimi Veren Özel Bir Eğitim Kurumundaki Öğrencilerin Beklentilerinin Araştırılması, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2).
• Sımtıon, D. ve R. Luca. 2011. Compound Financial Instruments, Lucrari Ştiintifice Seria I., 13 (3).
• Street, D. L. ve S. M., Bryant. 2000. Disclosure Level and Compliance with IASs: A Comparison of Companies With and Without U.S. Listings and Filings. The International Journal of Accounting, 35 (3).
• Tarca, A., R. D., Morrıs ve M., Moy. 2013. An Investigation of the Relationship between Use of International Accounting Standards and Source of Company Finance in Germany, ABACUS, 49(1).
• Tower, G., P. Hancock ve R. H. Taplın. 1999. A Regional Study Of Listed Companies’ Compliance With International Accounting Standards, Blackwell Publishers, USA.
• Ulusan, H. ve İ. Doğan. 2008. Muhasebe Politikası Seçimi: Pozitif Muhasebe Teorisi ve Ekonomik Belirleyiciler – Ampirik Bir Çalışma, H.Ü. İİBF Dergisi, 23(1).
• Varıcı. İ.ve B. Er. 2013. Muhasebede Manipülasyon ve Firma Performansı İlişkisi: İMKB Uygulaması, Ege Akademik Bakış, 13(1).