THE RELATIONSHIP OF RATIONALITY AND CULTURE IN ACCOUNTING AND AN ANALYSIS IN TERMS OF CULTURAL DIMENSIONS

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 3, 608 - 623, 21.09.2021

Selahattin Karabınar İlkay Ejder Erturan

https://doi.org/10.31460/mbdd.843074

Öz

While the rationality of accounting as a science cannot be discussed, it should also be remembered that the accountant is a human and humans cannot act fully rational. In this study, the relationship between rationality and culture in accounting is discussed. The answers to questions “What are rationality? “, “Is human a rational being?”, and “Does culture have an effect on us making rational decisions?” will be searched. In the result of the study; A person who cannot be abstracted from cultural influences cannot be expected to be rational. It will be easier to reach rationality as a result of minimizing human errors, cheats and cultural effects in a system integrated with technology, robots, the internet of objects, which now a part of our lives more than ever.

Anahtar Kelimeler

Accunting, Rationality, Culture, Technology

MUHASEBEDE RASYONELLİK, KÜLTÜR İLİŞKİSİ VE KÜLTÜR BOYUTLARI AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Muhasebenin bir bilim olarak rasyonelliği tartışılamazken muhasebecinin bir insan olduğunu ve insanın rasyonel davranmasının mümkün olmadığını da unutmamak gerekir. Bu çalışmada muhasebede rasyonellik ve kültür ilişkisi tartışılmıştır. “Rasyonellik nedir?”, “insan rasyonel bir varlık mıdır?” ve “kültür rasyonel kararlar almayı etkiler mi?” sorularına yanıt aramıştır. Kültür; Hofstede’nin kültür boyutlarının rasyonellik ve duyusal açıdan sınıflandırılması ile tanımlanmıştır. Çalışmanın sonucunda; kültürel etkilerden soyutlanması mümkün olmayan insanın rasyonel olmasını beklemenin mümkün olmadığı görülmektedir. Bugün hayatımızda yer edinen robotları, nesnelerin internetini kısaca teknolojiyle bütünleşik bir sistem içinde insan hatalarının, hilelerinin ve kültürel etkilerinin en aza indirilmesi sonucu rasyonelliğe ulaşmak daha kolay olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe, Rasyonellik, Kültür, Teknoloji

Kaynakça

• Akalın, K. 2015. “Rasyonel Ekonomik Faaliyetin Muhasebesi Açısından Werner Sombart ve Max Weber”, İktisat Fakültesi Mecmuası, 65(2), 15-80.
• Akerlof, G. A. and Yellen, J. L. 1985. “Can Small Deviations from Rationality Make Significant Differences to Economic Equilibria?”, American Economic Review, 75(4), 708-720.
• Cevizci, A. 2010. Felsefe Tarihi- Thales'ten Baudrillard'a, Say Yayncılık, İstanbul.
• Çigdem, A. 1997. Akıl ve Toplumun Özgürleşimi- Jürgen Habermas ve Eleştirel Epistemoloji Üzerine Bir Çalışma, Vadi Yayınları, Ankara.
• Demirel, S. K. 2016. “Nöroiktisat ve İktisat Biliminin Geleceğineİlişkin Tartışmalar”, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 2(1), 1-28.
• Erdoğan, M. 2019. “Denetim 4.0 ve Ötesi”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, 12(3), 809-834.
• Erturan, E. İ. ve Erdoğan, M. 2008. “Denetçinin Kültürel Kimliğinin Denetim Sürecine Etkileri”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 10(2), 1-24.
• Goody, J. 2002. Batıdaki Doğu, Dost Yayınevi, Ankara.
• Güvemli, O. 1995. Kronolojik Akış İçinde Muhasebe Uygulamalarının Gözlemlenmesi, Muhasebenin Tarihsel ve Çağdaş Konumlarından Geleceğine Bakış, TÜRMOB Yayınları, Ankara.
• Güvemli, O. 2000. Türk Devletleri Muhasebe Tarihi, İstanbul YMM Odası, İstanbul.
• Kahler, M. 1998. “Rationality in international relations”, International Organization, 52(4), 919-941.
• Kalberg, S. 1980. “Max Weber's Types of Rationality: Cornerstones for The Analysis of Rationalization Processes İn History”. The American Journal of Sociology, 85(5), 1145-1179.
• Karabınar, S. 2005. Kültür ve Muhasebe Etkileri Açısından Muhasebe İklimi Muhasebeye Kültürel Bakış, Sakarya Yayıncılık, Ankara.
• Karagül, M. 2018. “Rasyonel Ekonomi ve Davranış İktisadından Değerler İktisadına”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 425-440.
• Knight, F. 1965. Risk Uncertainty and Profit (4 b.). (F. Savaş, Çev.), New York: Harper&Row.
• Kuhn, T. 1970. The Stcructure of Scientific Revalutions, The University of Chicago, Chicago.
• Lavende, R. ve Schultz, E. A. 2018. Kültürel Antropoloji, (D. İşler ve O. Hayırlı, Çev.) Doğu Batı, Ankara.
• Marshall, G. 1999. Sosyoloji Sözlügü, (O. Akınhay ve D. Kömürcü, Çev.), Bilim ve Sanat Yayınevi, Ankara.
• Özlem, D. 2015. Kant Üstüne Yazılar, Notos Kitap Yayınevi, İstanbul.
• Samson, A. 2014. The Behavioral Economics Guide, (Ed. Samson, A.), (with a foreword by George Loewenstein and Rory Sutherland) (1st ed.).
• Sombart, W. 2001. The Jews and modern capitalism, (M. Epstein, Çev.), Batoche Books limited, Kanada.
• Sombart, W. 2016. Yahudiler ve Modern Kapitalizm. (M. S. Akgönül, D. Ve S. Gürses, Çev.), Küre Yayınları.
• Taşkın, A. 2002. “Immanuel Kant’da Bilginin Kaynağı Problemi”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6(1), 279-294.
• Weber, M. 1947. The theory of social and economic organization, (A. M. Henderson, Çev.), Oxford University Press, New York.
• Weber, M. 1958. From Max Weber: Essays in Sociology, (j. Kaube, Çev.), Oxford University Press, New York.
• Weber, M. 2003. General Economic History, (F. Knight, Çev.), Dover Publications Inc., New York.