Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Serial Mediating Role of Mindfulness and Psychological Resilience in the Relationship Between Need for Absolute Truth and Rumination

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 1, 87 - 115, 27.06.2025
https://doi.org/10.52826/mcbuefd.1534271

Öz

The aim of this study is to examine the serial mediating role of mindfulness and psychological resilience in the relationship between the need for absolute truth and rumination. The study was conducted with a convenience sample of 522 university students (343 females, 179 males) with a mean age of 25.4 years (SD = 0.47). The research employed the Need for Absolute Truth Scale, the Ruminative Responses Scale, the Mindful Attention Awareness Scale, and the Brief Resilience Scale. The serial multiple mediation model was used to test the mediating roles of mindfulness and psychological resilience in the relationship between the need for absolute truth and rumination. A statistically significant, negative, and low-level correlation was found between the need for absolute truth and mindfulness (r = –.26); as well as between the need for absolute truth and psychological resilience (r = –.18). A statistically significant, positive, moderate-level correlation was identified between the need for absolute truth and rumination (r = .48). In addition, a significant positive yet weak correlation was found between mindfulness and psychological resilience (r = .36), while a statistically significant, negative, moderate-level correlation emerged between mindfulness and rumination (r = –.40). Furthermore, psychological resilience was negatively and moderately correlated with rumination (r = –.46).

Kaynakça

  • Abbasi, A. & Zubair, A. (2015). Body image, self-compassion, and psychological well-being among university students. Pakistan Journal of Social and Clinical Psychology, 13(1), 41. https://gcu.edu.pk/pages/gcupress/pjscp/volumes/pjscp20151-6.pdf
  • Ahern, N. R., Kiehl, E. M., Sole, M. L., & Byers, J. (2006). A review of instruments measuring resilience. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing, 29, 103–125. https://doi.org/10.1080/01460860600677643
  • Akcan, G. (2013). Mutlak gerçek ihtiyacı ölçeği geliştirme çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Akcan, G. (2017). Erkek eşcinsellerde benlik kavramının netliği ve mutlak gerçek ihtiyacı değişkenleri ile problem çözme ve stres belirtileri değişkenleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Akcan, G., & Öztürk, E. (2020). The mediator role of self concept clarity on the relationship between the need for absolute truth, problem solving and symptoms of stress in gay men. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 10, 11–26. https://doi.org/10.13114/MJH.2020.514
  • Akfırat, O. N., Öztan-Ulusoy, Y., & Kezer, F. (2018). PDR lisans programı öğrencilerinin mesleki ve kişisel gelişimlerine yönelik bir öğretim tasarımı uygulaması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 117–128. https://doi.org/10.7822/omuefd.338534
  • Alaloğlu, G. (2020). Mükemmeliyetçilik, kendini sabotaj, öz-şefkat ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Allipou, S., & Zeqeibi Ghannad, S. (2017). Investigation of the relationship of mindfulness with psychological well-being: The role of strategic engagement regulation and self-esteem. Positive Psychology Research, 3(2), 1-18. https://doi.org/10.22108/PPLS.2017.103132.1071
  • Altun, S. (2016). Hükümlü tutuklulardaki erken dönem uyumsuz şemalar ile ontolojik iyi oluş ve öfke ilişkisi: Özşefkat ve mutlak gerçeklik ihtiyacının aracı rolü. Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Arslan, Ü., & Asıcı, E. (2021). The mediating role of solution focused thinking in relation between mindfulness and psychological well-being in university students. Current Psychology, 1-10. https://doi.org/10.1007/s12144-020-01251-9
  • Arslan, Ü., Muyan-Yılık, M., Bakalım, O., Uyar, B. B., & Sağlıklı, H. (2021). Relationship between Intolerance of uncertainty and psychological wellbeing during the COVID-19 pandemic: The mediating role of mindfulness. Cukurova University Faculty of Education Journal, 50(1), 379- 399. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1460059
  • Ayhan, A. S. (2020). Üniversite öğrencilerinde öz anlayış ve bağlanma stillerinin psikolojik iyi oluş üzerinde yordayıcılığın incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Bırni, G. (2021). Evli bireylerin psikolojik iyi oluşları ile evlilik doyumu, öz-anlayış ve mutluluğu artırma stratejileri arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Bishop, S. R., Lau, M., Shapiro, S., Carlson, L., Anderson, N. D., Carmody, J., Segal, Z. V., Abbey, S., Speca, M., Velting, D., & Devins, G. (2004). Mindfulness: A proposed operational definition. Clinical Psychology: Science and Practice, 11(3), 230 -241. https://doi.org/10.1093/clipsy.bph077
  • Bonanno, G. A. (2004). Loss, trauma, and human resilience: Have we underestimated the human capacity to thrive after extremely aversive events?. American psychologist, 59(1), 20. https://doi.org/10.1037/0003-066X.59.1.20
  • Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822–848. https://doi.org/10.1037/0022-3514.84.4.822
  • Bulut, S., Doğan, U., & Altundağ Y. (2013) Adolescent psychological resilience scale: Validity and reliability study, Portal of Scientific Journals of Crioatia, 16 (1), July 2013. https://hrcak.srce.hr/111624
  • Calhoun, L. G., Cann, A., Tedeschi, R. G. & McMillan, J. (2000). A correlational test of the relationship between postraumatic growth, religion, and cognitive processing. Journal of Traumatic Stress, 13, 521-527. https://doi.org/10.1023/A:1007745627077
  • Campbell, T. S., Labelle, L. E., Bacon, S. L., Faris, P., & Carlson, L. E. (2012). Impact of mindfulness-based stress reduction (MBSR) on attention, rumination and resting blood pressure in women with cancer: A waitlist-controlled study. Journal of Behavioral Medicine, 35(3), 262-271. https://doi.org/10.1007/s10865-011-9357-1
  • Carver, C. S. (1998). Resilience and thriving: Issues, models, and linkages. Journal of social issues, 54(2), 245-266. https://doi.org/10.1111/j.1540-4560.1998.tb01217.x
  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Lawrence Erlbaum Associates.
  • Chernick, M. R. (2008). Bootstrap methods: A guide for practitioners and researchers. Wiley-Interscience.
  • Cenkseven Önder, F., & Utkan, Ç. (2018). Bilinçli farkındalık ve algılanan stres ilişkisinde ruminasyon ve olumsuz duygu düzenlemenin aracı rolü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 1004-1019. doi.org/10.17860/mersinefd.444876
  • Çakar, F. S., Karataş, Z., & Çakır, M. A. (2014). Yetişkin yılmazlık ölçeği: Türk kültürüne uyarlanması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 22 – 39. dergipark.org.tr/tr/pub/maeuefd/issue/19405/206290
  • Demir, V. (2015). Bilinçli farkındalık temelli kognitif terapi programının bireylerin depresif belirti düzeyleri üzerine etkisi. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 35(1), 15-26. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/409007
  • Deniz, M. E., Erus, S. M., & Büyükcebeci, A. (2017). Bilinçli farkındalık ile psikolojik iyi oluş ilişkisinde duygusal zekanın aracılık rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47), 17-31. https://dergipark.org.tr/tr/download/article file/631351
  • Deyo, M., Wilson, K. A., Ong, J., & Koopman, C. (2009). Mindfulness and rumination: Does mindfulness training lead to reductions in the ruminative thinking associated with depression? The Journal of Science and Healing, 5(5), 265-271. https://doi.org/10.1016/j.explore.2009.06.005
  • Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness ve Well-Being, 1(3), 93-102. https://www.tayfundogan.net/wp-content/uploads/2016/09/K%C4%B1saPsikolojikSaglamlikOlcegi.pdf
  • Efron, B. (1979). Bootstrap methods: Another look at the jackknife. The Annals of Statistics, 7(1), 1–26. https://doi.org/10.1214/aos/1176344552
  • Efron, B., & Tibshirani, R. J. (1993). An introduction to the bootstrap. Chapman & Hall.
  • Eljabri, M. (2018). To explore the role of perceived academic control, resilience and mindfulness on psychological well being of university students (Unpublished master’s thesis). Manchester Metropolitan University. https://e-space.mmu.ac.uk/621719/1/Maram%20Eljabri.pdf
  • Erdur-Baker, Ö., & Bugay, A. (2012) The Turkish version of the ruminative response scale an examination of its reliability and validity. Int. J. Educ. Psychol. Assess., 10(2), 1-16. https://hdl.handle.net/11511/74901
  • Faul, F., Erdfelder, E., Buchner, A., & Lang, A. G. (2009). "Statistical power analyses using G*Power 3.1: Tests for correlation and regression analyses." Behavior Research Methods, 41(4), 1149-1160. https://doi.org/10.3758/BRM.41.4.1149
  • Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A. G., & Buchner, A. (2007). "G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences." Behavior Research Methods, 39(2), 175-191.
  • Feyerabend, P. (2020). Yönteme karşı. 4. Baskı. (E. Başer, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Field, A. (2018). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (5th ed.). SAGE.
  • Garnefski, N., & Kraaij, V. (2018). Specificity of relations between adolescents’ cognitive emotion regulation strategies and symptoms of depression and anxiety. Cognition and Emotion, 32(7), 1401-1408. https://doi.org/10.1080/02699931.2016.1232698
  • Gizir, C. A. (2005). Orta Doğu Teknik Üniversitesi son sınıf öğrencilerinin problemleri üzerine bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/161013
  • Gizir, C. A. (2007). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler üzerine bir derleme çalışması. Türk Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi, 28, 113-128. dergipark.org.tr/en/download/article-file/200204
  • Grant, A. M., Franklin, J., & Langford, P. (2002). The self-reflection and insight scale: A new measure of private self-consciousness. Social Behavior and Personality: An International Journal, 30(8), 821–835. https://doi.org/10.2224/sbp.2002.30.8.821
  • Günday, E. (2022). Bilişsel çarpıtmalar ile psikopatoloji arasındaki ilişkide ruminasyon ve mutlak gerçek ihtiyacının aracılık etkisi. İstanbul Rumeli Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Hanh, T. N. (1975). The Miracle of Mindfulness. An Introduction to the Practice of Meditation. Beacon Press. terebess.hu/zen/mesterek/Thich%20Nhat%20Hanh%20-%20The%20Miracle%20of%20Mindfulness.pdf
  • Harvey, A.G., Watkins, E., Mansell, W., & Shafran, R. (2004). Cognitive behavioural processes across psychological disorders: A transdiagnostic approach to research and treatment, Oxford: Oxford University Press.
  • Hastie, T., Tibshirani, R., & Friedman, J. (2009). The elements of statistical learning: Data mining, inference, and prediction. Springer Science & Business Media.
  • Hayes, A. F. (2012). PROCESS: A versatile computational tool for observed variable mediation, moderation, and conditional process modeling. file:///Users/user/Downloads/Hayesprocess%20(1).pdf
  • Hooker, K. E., & Fodor, I. E. (2008). Teaching mindfulness to children. Gestalt Review, 12(1), 75-91. https://doi:10.5325/gestaltreview.12.1.0075
  • Hopthrow, T., Hooper, N., Mahmood, L., Meier, B. P., & Weger, U. (2017). Mindfulness reduces the correspondence bias. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 70(3), 351–360. https://doi.org/10.1080/17470218.2016.1149498
  • Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and future. Clinical Psychology: Science and Practice, 10(2), 144–156. https://doi.org/10.1093/clipsy.bpg016
  • Karaırmak, Ö., & Siviş-Çetinkaya, R. (2011). Benlik saygısının ve denetim odağının psikolojik sağlamlık üzerine etkisi: Duyguların aracı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(35), 30-43. https://research.ebsco.com/c/vhf5ci/viewer/pdf/nywvxq5w4f
  • Karataş, Z., & Camadan, F. (2020). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlıklarının açıklanmasında bilinçli farkındalığın ve çeşitli demografik değişkenlerin rolü. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 52(52), 348–370. https://doi.org/10.15285/maruaebd.604779
  • Keye, M. D., & Pidgeon, A. M. (2013). An investigation of the relationship between resilience, mindfulness, and academic self-efficacy. Open Journal of Social Sciences, 1(6), 1-4. https://doi.org/10.4236/jss.2013.16001
  • Kim, D. H., & Im, Y. J. (2014). Resilience as a protective factor for the behavioral problems in school aged children with atopic dermatitis. Journal of Child Health Care, 18(1), 47-56. https://doi.org/10.1177/1367493512468360
  • Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). The Guilford Press. http://ndl.ethernet.edu.et/bitstream/123456789/74702/1/35.pdf
  • Koyunsever, V. S. (2022). Evlilik doyumunun yordanmasında psikolojik iyi oluş, öz anlayış, bilinçli farkındalık ve eş tükenmişliğinin rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Köfteci, B. (2018). Lise öğrencilerinde internet bağımlılığın, psikolojik dayanıklılık ve ruminasyon açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Kuhn, T. S. (2017). Bilimsel devrimlerin yapısı (N. Kuyaş, Çev., 9. baskı). Kırmızı Yayınları.
  • Küçük, M. (2020). Yetişkinlerin öz şefkat, bağlanma stilleri ve psikolojik iyi oluş özelliklerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Kyeong, L. W. (2013). Self-compassion as a moderator of the relationship between academic burn-out and psychological health in Korean cyber university students. Personality and Individual Differences, 54(8), 899-902. https://doi.org/10.1016/j.paid.2013.01.001
  • Lakens, D. (2013). "Calculating and reporting effect sizes to facilitate cumulative science: A practical primer for t-tests and ANOVAs." Frontiers in Psychology, 4, 863.
  • Leipold, B., & Greve, W. (2009). Resilience: A conceptual bridge between coping and development. European Psychologist, 14(1), 40–50. https://doi.org/10.1027/1016-9040.14.1.40
  • Mackenzie, C. S., Poulin, P. A., & Seidman-Carlson, R. (2006). A brief mindfulness-based stress reduction intervention for nurses and nurse aides. Applied nursing research: ANR, 19(2), 105–109. https://doi.org/10.1016/j.apnr.2005.08.002
  • Martin, L. L., Shrira, I. L. A. N., & Startup, H. M. (2003). Rumination as a function of goal progress, stop rules, and cerebral lateralization. Depressive rumination: Nature, theory and treatment, (pp. 153-175) Chichester, England: John Wiley & Sons
  • Martin, L. L. & Tesser, A. (1996). Some ruminative thoughts. R. S. Wyer (Ed.), Advances in Social Cognition, (1-47). Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Masten A. S. (2001). Resilience process in development. American Psychologist, 56(3), 227-238. https://doi.org/10.1037/0003-066X.56.3.227
  • Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Meydan, C. H., & Şeşen, H. (2011): Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları (1.Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Michalak, J., Hölz, A., & Teismann, T. (2011). Rumination as a predictor of relapse in mindfulness‐based cognitive therapy for depression. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 84(2), 230-236. https://doi.org/10.1348/147608310X520166
  • Min, J.-A., Yu, J. J., Lee, C.-U., & Chae, J.-H. (2013). Cognitive emotion regulation strategies contributing to resilience in patients with depression and/or anxiety disorders. Comprehensive Psychiatry, 54(8), 1190-1197. https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2013.05.008
  • Mooney, C. Z., & Duval, R. D. (1993). Bootstrapping: A nonparametric approach to statistical inference. Sage Publications.
  • Moreira, H., & Canavarro, M. C. (2018). The association between self-critical rumination and parenting stress: The mediating role of mindful parenting. Journal of Child and Family Studies, 27(7), 2265-2275. https://doi.org/10.1007/s10826-018-1072-x
  • Neff, K. D., & McGehee, P. (2010). Self-compassion and psychological resilience among adolescents and young adults. Self and identity, 9(3), 225-240. https://doi.org/10.1080/15298860902979307
  • Nolen-Hoeksema, S. (1991). Responses to depression and their effects on the duration of depressive episodes. Journal of Abnormal Psychology, 100(4), 569–582. https://doi.org/10.1037/0021-843X.100.4.569
  • Nolen-Hoeksema, S. (2000). The role of rumination in depressive disorders and mixed anxiety/depressive symptoms. Journal of Abnormal Psychology, 109, 504–511
  • Nolen-Hoeksema, S., & Morrow, J. (1991). A prospective study of depression and posttraumatic stress symptoms after a natural disaster: The 1989 Loma Prieta earthquake. Journal of Personality and Social Psychology, 61(1), 115–121. https://doi.org/10.1037/0022-3514.61.1.115
  • Nolen-Hoeksema, S., Wisco, B. E., & Lyubomirsky, S. (2008). Rethinking rumination. Perspectives on Psychological Science, 3(5), 400-424. https://doi.org/10.1111/j.1745-6924.2008.00088.x
  • Nyanaponika, T. (1972). The Power of Mindfulness. San Francisco, CA: Unity Press.
  • Okan, N., Yılmaztürk, M., & Kürüm, B. (2020). Bilinçli farkındalık ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide temel empati becerilerinin aracı rol etkisinin incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi (8), 319-335. https://doi.org/10.21733/ibad.735391
  • Oktan, V. (2008). Üniversite sınavına hazırlanan ergenlerin psikolojik sağlamlıklarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Ottavi, P., Passarella, T., Pasinetti, M., Macbeth, A., Velotti, P., Velotti, A., Bandiera, A., Popolo, R., Salvatore, G., & Dimaggio, G. (2019). Metacognitive interpersonal mindfulness-based training for worry about interpersonal events: A pilot feasibility and acceptability study. Journal of Nervous and Mental Disease, 207(11), 944–950. https://doi.org/10.1097/NMD.0000000000001054
  • Ögel, K. (2012). Farkındalık (ayrımsama) ve kabullenme temelli terapiler. Ankara: HYB Basım Yayın.
  • Özyeşil, Z. (2011). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerinin bilinçli farkındalık, kişilik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, Ş., & Deniz, M. E. (2011). Bilinçli farkındalık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 36(160), 224-235. https://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/697/271
  • Pamuk, M. & Gökce, Z. (2020). Rehber öğretmenlerin psikolojik sağlamlıklarının öz eleştirel ruminasyon, sıkıntıyı tolere etme ve psikolojik kırılganlık bağlamında incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 63-78. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1262739
  • Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Eds. & Trans., 3. baskı). Pegem Akademi.
  • Pidgeon, A. M., & Keye, M. (2014). Relationship between resilience, mindfulness, and pyschological well-being in University students. International Journal of Liberal Arts and Social Science, 2(5), 27-32. https://www.ijlass.org/data/frontImages/gallery/Vol._2_No._5/3.pdf
  • Pratscher, S. D., Rose, A. J., Markovitz, L., & Bettencourt, A. (2018). Interpersonal mindfulness: Investigating mindfulness in interpersonal interactions, co-rumination, and friendship quality. Mindfulness, 9(4), 1206– 1215. https://doi.org/10.1007/s12671-017-0859-y
  • Raes, F., & Williams, J. M. G. (2010). The relationship between mindfulness and uncontrollability of ruminative thinking. Mindfulness, 1(4), 199–203. https://doi.org/10.1007/s12671-010-0021-6
  • Ramel, W., Goldin, P.R., Carmona, P.E., & McQuaid, J.R. (2004). The effects of mindfulness meditation on cognitive processes and affect in patients with past depression. Cognitive Therapy and Research, 28, 433–455. https://doi.org/10.1023/B:COTR.0000045557.15923.96
  • Rossi, N. E., Bisconti, T. L., & Bergeman, C. S. (2007). The role of dispositional resilience in regaining life satisfaction after the loss of a spouse. Death studies, 31(10), 863-883. https://doi.org/10.1080/07481180701603246
  • Segal, Z. V., Williams, M., & Teasdale, J. (2018). Mindfulness-based cognitive therapy for depression. Guilford Publications.
  • Shenesey, J. W., & Langhinrichsen-Rohling, J. (2015). Perceived resilience: Examining impacts of the deepwater horizon oil spill one-year post-spill. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice and Policy, 7(3), 252–258. https://doi.org/10.1037/a0035182
  • Shin, N. Y. & Lim, Y. J. (2019). Contribution of self‐compassion to positive mental health among Korean university students. International Journal of Psychology, 54(6), 800-806. https://doi.org/10.1002/ijop.12527
  • Skitch, S.A., & Abela, J.R. (2008). Rumination in response to stress as a common vulnerability factor to depression and substance misuse in adolescence. Journal of Abnormal Child Psychology, 36(7), 1029-45. https://doi.org/10.1007/s10802-008-9233-9
  • Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P., & Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: Assessing the ability to bounce back. International journal of behavioral medicine, 15(3), 194–200. https://doi.org/10.1080/10705500802222972
  • Spasojević, J., & Alloy, L. B. (2001). Rumination as a common mechanism relating depressive risk factors to depression. Emotion, 1(1), 25-37. http://dx.doi.org/10.1037/1528-3542.1.1.25
  • Stahl, B., & Goldstein, E. (2010). Interpersonal mindfulness. In A mindfulness-based stress reduction workbook (pp. 157–173). A New Harbinger Publications.
  • Şahin, B. (2015). Dünyaya ilişkin varsayımlar, kişilik, mutlak doğru ihtiyacı ve biriciklik algısı değişkenlerinin depresyon ve iyi oluş ile ilişkisinde dinsel görüşün etkisi (Yüksek lisans tezi), İstanbul Arel Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Şimşek, Ö. F. (2013) Self-Absorption paradox is not a paradox: Illuminating the dark side of self-consciousness. International Journal of Psychology. 48(6): 1109- 1121. https://doi.org/10.1080/00207594.2013.778414
  • Şiran, Ö. (2019). Ontolojik iyi oluş ve duygusal iyi oluşun yordayıcıları olarak özel öz bilinçlilik, mutlak gerçek ihtiyacı ve bilinçli farkındalık. İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2019). Using multivariate statistics (7th ed.). Pearson.
  • Tacı, M. C. (2017). Bilinçli farkındalığın, mutlak gerçek ihtiyacı ile ruh sağlığı arasındaki ilişkide aracı değişken rolü. İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Taku, K., Cann, A., Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (2009). Intrusive versus deliberate rumination in posttraumatic growth across us and Japanese samples. Anxiety, Stres, & Coping, 22(2), 129-136. doi.org/10.1080/10615800802317841
  • Tarrasch, R., Berger, R., & Grossman, D. (2020). Mindfulness and compassion as key factors in improving teacher’s well being. Mindfulness, 11(4), 1049-1061. https://doi.org/10.1007/s12671-020-01304-x
  • Terzi, Ş. (2006). Kendini toparlama gücü ölçeğinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi, 26, 77-86. dergipark.org.tr/tr/download/article-file/200089
  • Thanoi, W., Phancharoenworakul, K., Thompson, E. A., Panitrat, R. & Nityasuddhi, D. (2010). Thai adolescent suicide risk behaviors: Testing a model of negative life events, rumination, emotional distress, resilience and social support. Pacific Rim Int J Nurs Res, 14(3), 187-202. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/PRIJNR/article/view/6274/5485
  • Thomsen, D. K. (2006). The association between rumination and negative affect: A review. Cognition & Emotion, 20(8), 1216-1235. https://doi.org/10.1080/02699930500473533
  • Tosevski, D. L., Milovancevic, M. P., & Gajic, S. D. (2010). Personality and Psychopathology of university students. Current Opinion in Psychiatry, 52, 48-52. https://doi.org/10.1097/YCO.0b013e328333d625
  • Trapnell, P. D., & Campbell, J. D. (1999). Private self-consciousness and the five-factor model of personality: Distinguishing rumination from reflection. Journal of Personality and Social Psychology, 76(2), 284–304. https://doi.org/10.1037/0022-3514.76.2.284
  • Troy, A. S., & Mauss, I. B. (2011). Resilience in the face of stress: Emotion regulation as a protective factor. Resilience and mental health: Challenges across the lifespan, 1(2), 30-44.
  • Tusaie, K., & Dyer, J. (2004). Resilience: A historical review of the construct. Holistic nursing practice, 18(1),3-10. scholar.google.com/scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=%3B+Tusaie+ve+Dyer%2C+2004&btnG=
  • Uysal, M. (2019). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası çatışma çözme becerilerinin, psikolojik sağlamlık, öz anlayış açısından incelenmesi. (Yüksek lisans tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Ülev, E. (2014). Üniversite öğrencilerinde bilinçli farkındalık düzeyi ile stresle başa çıkma tarzının depresyon, kaygı ve stres belirtileriyle ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Wang, Y., Xu, W., & Luo, F. (2016). Emotional resilience mediates the relationship between mindfulness and emotion. Psychological Reports, 118(3), 725-736. https://doi.org/10.1177/0033294116649707
  • Watkins, E.R. (2008). Constructive and unconstructive repetitive thought. Psychological bulletin, 134(2), 163–206. https://doi.org/10.1037/0033- 2909.134.2.163
  • Wilkinson, P. O., Croudace, T. J. & Goodyer, I. M. (2013). Rumination, anxiety, depressive symptoms and subsequent depression in adolescents at risk for psychopathology: A longitudinal cohort study. BMC Psychiatry, 13(1), 250. https://doi.org/10.1186/1471-244X-13-250
  • Willis, K. D., & Burnett Jr, H. J. (2016). The power of stress: Perceived stress and its relationship with rumination, self-concept clarity, and resilience. North American Journal of Psychology, 18(3).
  • Yıkılmaz, M., & Demir Güdül, M. (2015). Üniversite öğrencilerinde yaşamda anlam, bilinçli farkındalık, algılanan sosyoekonomik düzey ve yaşam doyumu arasındaki ilişkiler. Ege Eğitim Dergisi, 16(2), 297-315. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/681643
  • Zessin, U., Dickhäuser, O., & Garbade, S. (2015). The relationship between self-compassion and well-being: A meta-analysis. Applied Psychology: Health and Well-Being, 7(3), 340–364. https://doi.org/10.1111/aphw.12051
  • Zoysa, N., Ruths, F.A., Walsh, J., & Hutton, J. (2012). Mindfulness-based cognitive therapy for mental health professionals: a long-term quantitative follow-up study. Mindfulness, 1-8. https://repository.uel.ac.uk/download/105ca6f90aa0a042b98a989a199716a236bd06898e773ceeddad5323211a1420/293358/Quantitative%20follow-up%20study%20J.%20walsh.pdf
  • Zümbül, S. (2019). Öğretmen adaylarının psikolojik iyi oluş düzeylerinde bilinçli farkındalık ve affetmenin yordayıcı rolleri. Ege Eğitim Dergisi, 20(1), 20-36. https://doi.org/10.12984/egeefd.481963

Mutlak Gerçek İhtiyacı ile Ruminasyon Arasındaki İlişkide Bilinçli Farkındalık ve Psikolojik Sağlamlığın Seri Aracılık Rolü

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 1, 87 - 115, 27.06.2025
https://doi.org/10.52826/mcbuefd.1534271

Öz

Bu araştırmada amaç, mutlak gerçek ihtiyacı ile ruminasyon arasındaki ilişkide bilinçli farkındalık ve psikolojik sağlamlığın seri aracılık rolünü incelemektir. Araştırma kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen, yaş ortalaması 25.4 olan, 343’ü kadın, 179’u erkek toplam 522 üniversite öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Araştırmada Mutlak Gerçek İhtiyacı Ölçeği, Ruminasyon Yanıt Ölçeği, Bilinçli Farkındalık Ölçeği ve Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmada mutlak gerçek ihtiyacı ile ruminasyon arasındaki ilişkide bilinçli farkındalık ve psikolojik sağlamlığın seri aracılık rolü Seri Çoklu Aracılık Modeli kullanılarak test edilmiştir. Mutlak gerçek ihtiyacı ile bilinçli farkındalık arasında (r=-.26) istatistiksel olarak anlamlı negatif yönlü düşük seviyede bir ilişki; mutlak gerçek ihtiyacı ile psikolojik sağlamlık arasında (r=-.18) istatistiksel açıdan anlamlı, negatif yönlü düşük düzeyde ilişki belirlenmiştir. Mutlak gerçek ihtiyacı ile ruminasyon (r= .48) arasında ise istatistiksel açıdan anlamlı pozitif yönlü orta düzeyde ilişki; bilinçli farkındalık ile psikolojik sağlamlık arasında (r= .36) istatistiksel açıdan anlamlı pozitif yönlü zayıf; bilinçli farkındalık ile ruminasyon arasında ise (r=-.40) istatistiksel açıdan anlamlı negatif yönlü orta düzeyde ilişki bulunmuştur. Psikolojik sağlamlık ile ruminasyon arasında ise (r=-.46) istatistiksel açıdan anlamlı negatif yönde orta düzeyde ilişki bulunmuştur.

Kaynakça

  • Abbasi, A. & Zubair, A. (2015). Body image, self-compassion, and psychological well-being among university students. Pakistan Journal of Social and Clinical Psychology, 13(1), 41. https://gcu.edu.pk/pages/gcupress/pjscp/volumes/pjscp20151-6.pdf
  • Ahern, N. R., Kiehl, E. M., Sole, M. L., & Byers, J. (2006). A review of instruments measuring resilience. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing, 29, 103–125. https://doi.org/10.1080/01460860600677643
  • Akcan, G. (2013). Mutlak gerçek ihtiyacı ölçeği geliştirme çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Akcan, G. (2017). Erkek eşcinsellerde benlik kavramının netliği ve mutlak gerçek ihtiyacı değişkenleri ile problem çözme ve stres belirtileri değişkenleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Akcan, G., & Öztürk, E. (2020). The mediator role of self concept clarity on the relationship between the need for absolute truth, problem solving and symptoms of stress in gay men. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 10, 11–26. https://doi.org/10.13114/MJH.2020.514
  • Akfırat, O. N., Öztan-Ulusoy, Y., & Kezer, F. (2018). PDR lisans programı öğrencilerinin mesleki ve kişisel gelişimlerine yönelik bir öğretim tasarımı uygulaması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(1), 117–128. https://doi.org/10.7822/omuefd.338534
  • Alaloğlu, G. (2020). Mükemmeliyetçilik, kendini sabotaj, öz-şefkat ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Allipou, S., & Zeqeibi Ghannad, S. (2017). Investigation of the relationship of mindfulness with psychological well-being: The role of strategic engagement regulation and self-esteem. Positive Psychology Research, 3(2), 1-18. https://doi.org/10.22108/PPLS.2017.103132.1071
  • Altun, S. (2016). Hükümlü tutuklulardaki erken dönem uyumsuz şemalar ile ontolojik iyi oluş ve öfke ilişkisi: Özşefkat ve mutlak gerçeklik ihtiyacının aracı rolü. Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Arslan, Ü., & Asıcı, E. (2021). The mediating role of solution focused thinking in relation between mindfulness and psychological well-being in university students. Current Psychology, 1-10. https://doi.org/10.1007/s12144-020-01251-9
  • Arslan, Ü., Muyan-Yılık, M., Bakalım, O., Uyar, B. B., & Sağlıklı, H. (2021). Relationship between Intolerance of uncertainty and psychological wellbeing during the COVID-19 pandemic: The mediating role of mindfulness. Cukurova University Faculty of Education Journal, 50(1), 379- 399. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1460059
  • Ayhan, A. S. (2020). Üniversite öğrencilerinde öz anlayış ve bağlanma stillerinin psikolojik iyi oluş üzerinde yordayıcılığın incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Bırni, G. (2021). Evli bireylerin psikolojik iyi oluşları ile evlilik doyumu, öz-anlayış ve mutluluğu artırma stratejileri arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Bishop, S. R., Lau, M., Shapiro, S., Carlson, L., Anderson, N. D., Carmody, J., Segal, Z. V., Abbey, S., Speca, M., Velting, D., & Devins, G. (2004). Mindfulness: A proposed operational definition. Clinical Psychology: Science and Practice, 11(3), 230 -241. https://doi.org/10.1093/clipsy.bph077
  • Bonanno, G. A. (2004). Loss, trauma, and human resilience: Have we underestimated the human capacity to thrive after extremely aversive events?. American psychologist, 59(1), 20. https://doi.org/10.1037/0003-066X.59.1.20
  • Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822–848. https://doi.org/10.1037/0022-3514.84.4.822
  • Bulut, S., Doğan, U., & Altundağ Y. (2013) Adolescent psychological resilience scale: Validity and reliability study, Portal of Scientific Journals of Crioatia, 16 (1), July 2013. https://hrcak.srce.hr/111624
  • Calhoun, L. G., Cann, A., Tedeschi, R. G. & McMillan, J. (2000). A correlational test of the relationship between postraumatic growth, religion, and cognitive processing. Journal of Traumatic Stress, 13, 521-527. https://doi.org/10.1023/A:1007745627077
  • Campbell, T. S., Labelle, L. E., Bacon, S. L., Faris, P., & Carlson, L. E. (2012). Impact of mindfulness-based stress reduction (MBSR) on attention, rumination and resting blood pressure in women with cancer: A waitlist-controlled study. Journal of Behavioral Medicine, 35(3), 262-271. https://doi.org/10.1007/s10865-011-9357-1
  • Carver, C. S. (1998). Resilience and thriving: Issues, models, and linkages. Journal of social issues, 54(2), 245-266. https://doi.org/10.1111/j.1540-4560.1998.tb01217.x
  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Lawrence Erlbaum Associates.
  • Chernick, M. R. (2008). Bootstrap methods: A guide for practitioners and researchers. Wiley-Interscience.
  • Cenkseven Önder, F., & Utkan, Ç. (2018). Bilinçli farkındalık ve algılanan stres ilişkisinde ruminasyon ve olumsuz duygu düzenlemenin aracı rolü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 1004-1019. doi.org/10.17860/mersinefd.444876
  • Çakar, F. S., Karataş, Z., & Çakır, M. A. (2014). Yetişkin yılmazlık ölçeği: Türk kültürüne uyarlanması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 22 – 39. dergipark.org.tr/tr/pub/maeuefd/issue/19405/206290
  • Demir, V. (2015). Bilinçli farkındalık temelli kognitif terapi programının bireylerin depresif belirti düzeyleri üzerine etkisi. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 35(1), 15-26. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/409007
  • Deniz, M. E., Erus, S. M., & Büyükcebeci, A. (2017). Bilinçli farkındalık ile psikolojik iyi oluş ilişkisinde duygusal zekanın aracılık rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47), 17-31. https://dergipark.org.tr/tr/download/article file/631351
  • Deyo, M., Wilson, K. A., Ong, J., & Koopman, C. (2009). Mindfulness and rumination: Does mindfulness training lead to reductions in the ruminative thinking associated with depression? The Journal of Science and Healing, 5(5), 265-271. https://doi.org/10.1016/j.explore.2009.06.005
  • Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness ve Well-Being, 1(3), 93-102. https://www.tayfundogan.net/wp-content/uploads/2016/09/K%C4%B1saPsikolojikSaglamlikOlcegi.pdf
  • Efron, B. (1979). Bootstrap methods: Another look at the jackknife. The Annals of Statistics, 7(1), 1–26. https://doi.org/10.1214/aos/1176344552
  • Efron, B., & Tibshirani, R. J. (1993). An introduction to the bootstrap. Chapman & Hall.
  • Eljabri, M. (2018). To explore the role of perceived academic control, resilience and mindfulness on psychological well being of university students (Unpublished master’s thesis). Manchester Metropolitan University. https://e-space.mmu.ac.uk/621719/1/Maram%20Eljabri.pdf
  • Erdur-Baker, Ö., & Bugay, A. (2012) The Turkish version of the ruminative response scale an examination of its reliability and validity. Int. J. Educ. Psychol. Assess., 10(2), 1-16. https://hdl.handle.net/11511/74901
  • Faul, F., Erdfelder, E., Buchner, A., & Lang, A. G. (2009). "Statistical power analyses using G*Power 3.1: Tests for correlation and regression analyses." Behavior Research Methods, 41(4), 1149-1160. https://doi.org/10.3758/BRM.41.4.1149
  • Faul, F., Erdfelder, E., Lang, A. G., & Buchner, A. (2007). "G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences." Behavior Research Methods, 39(2), 175-191.
  • Feyerabend, P. (2020). Yönteme karşı. 4. Baskı. (E. Başer, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Field, A. (2018). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (5th ed.). SAGE.
  • Garnefski, N., & Kraaij, V. (2018). Specificity of relations between adolescents’ cognitive emotion regulation strategies and symptoms of depression and anxiety. Cognition and Emotion, 32(7), 1401-1408. https://doi.org/10.1080/02699931.2016.1232698
  • Gizir, C. A. (2005). Orta Doğu Teknik Üniversitesi son sınıf öğrencilerinin problemleri üzerine bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/161013
  • Gizir, C. A. (2007). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler üzerine bir derleme çalışması. Türk Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi, 28, 113-128. dergipark.org.tr/en/download/article-file/200204
  • Grant, A. M., Franklin, J., & Langford, P. (2002). The self-reflection and insight scale: A new measure of private self-consciousness. Social Behavior and Personality: An International Journal, 30(8), 821–835. https://doi.org/10.2224/sbp.2002.30.8.821
  • Günday, E. (2022). Bilişsel çarpıtmalar ile psikopatoloji arasındaki ilişkide ruminasyon ve mutlak gerçek ihtiyacının aracılık etkisi. İstanbul Rumeli Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Hanh, T. N. (1975). The Miracle of Mindfulness. An Introduction to the Practice of Meditation. Beacon Press. terebess.hu/zen/mesterek/Thich%20Nhat%20Hanh%20-%20The%20Miracle%20of%20Mindfulness.pdf
  • Harvey, A.G., Watkins, E., Mansell, W., & Shafran, R. (2004). Cognitive behavioural processes across psychological disorders: A transdiagnostic approach to research and treatment, Oxford: Oxford University Press.
  • Hastie, T., Tibshirani, R., & Friedman, J. (2009). The elements of statistical learning: Data mining, inference, and prediction. Springer Science & Business Media.
  • Hayes, A. F. (2012). PROCESS: A versatile computational tool for observed variable mediation, moderation, and conditional process modeling. file:///Users/user/Downloads/Hayesprocess%20(1).pdf
  • Hooker, K. E., & Fodor, I. E. (2008). Teaching mindfulness to children. Gestalt Review, 12(1), 75-91. https://doi:10.5325/gestaltreview.12.1.0075
  • Hopthrow, T., Hooper, N., Mahmood, L., Meier, B. P., & Weger, U. (2017). Mindfulness reduces the correspondence bias. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 70(3), 351–360. https://doi.org/10.1080/17470218.2016.1149498
  • Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and future. Clinical Psychology: Science and Practice, 10(2), 144–156. https://doi.org/10.1093/clipsy.bpg016
  • Karaırmak, Ö., & Siviş-Çetinkaya, R. (2011). Benlik saygısının ve denetim odağının psikolojik sağlamlık üzerine etkisi: Duyguların aracı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(35), 30-43. https://research.ebsco.com/c/vhf5ci/viewer/pdf/nywvxq5w4f
  • Karataş, Z., & Camadan, F. (2020). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sağlamlıklarının açıklanmasında bilinçli farkındalığın ve çeşitli demografik değişkenlerin rolü. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 52(52), 348–370. https://doi.org/10.15285/maruaebd.604779
  • Keye, M. D., & Pidgeon, A. M. (2013). An investigation of the relationship between resilience, mindfulness, and academic self-efficacy. Open Journal of Social Sciences, 1(6), 1-4. https://doi.org/10.4236/jss.2013.16001
  • Kim, D. H., & Im, Y. J. (2014). Resilience as a protective factor for the behavioral problems in school aged children with atopic dermatitis. Journal of Child Health Care, 18(1), 47-56. https://doi.org/10.1177/1367493512468360
  • Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling (3rd ed.). The Guilford Press. http://ndl.ethernet.edu.et/bitstream/123456789/74702/1/35.pdf
  • Koyunsever, V. S. (2022). Evlilik doyumunun yordanmasında psikolojik iyi oluş, öz anlayış, bilinçli farkındalık ve eş tükenmişliğinin rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Köfteci, B. (2018). Lise öğrencilerinde internet bağımlılığın, psikolojik dayanıklılık ve ruminasyon açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Kuhn, T. S. (2017). Bilimsel devrimlerin yapısı (N. Kuyaş, Çev., 9. baskı). Kırmızı Yayınları.
  • Küçük, M. (2020). Yetişkinlerin öz şefkat, bağlanma stilleri ve psikolojik iyi oluş özelliklerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
  • Kyeong, L. W. (2013). Self-compassion as a moderator of the relationship between academic burn-out and psychological health in Korean cyber university students. Personality and Individual Differences, 54(8), 899-902. https://doi.org/10.1016/j.paid.2013.01.001
  • Lakens, D. (2013). "Calculating and reporting effect sizes to facilitate cumulative science: A practical primer for t-tests and ANOVAs." Frontiers in Psychology, 4, 863.
  • Leipold, B., & Greve, W. (2009). Resilience: A conceptual bridge between coping and development. European Psychologist, 14(1), 40–50. https://doi.org/10.1027/1016-9040.14.1.40
  • Mackenzie, C. S., Poulin, P. A., & Seidman-Carlson, R. (2006). A brief mindfulness-based stress reduction intervention for nurses and nurse aides. Applied nursing research: ANR, 19(2), 105–109. https://doi.org/10.1016/j.apnr.2005.08.002
  • Martin, L. L., Shrira, I. L. A. N., & Startup, H. M. (2003). Rumination as a function of goal progress, stop rules, and cerebral lateralization. Depressive rumination: Nature, theory and treatment, (pp. 153-175) Chichester, England: John Wiley & Sons
  • Martin, L. L. & Tesser, A. (1996). Some ruminative thoughts. R. S. Wyer (Ed.), Advances in Social Cognition, (1-47). Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Masten A. S. (2001). Resilience process in development. American Psychologist, 56(3), 227-238. https://doi.org/10.1037/0003-066X.56.3.227
  • Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Meydan, C. H., & Şeşen, H. (2011): Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları (1.Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Michalak, J., Hölz, A., & Teismann, T. (2011). Rumination as a predictor of relapse in mindfulness‐based cognitive therapy for depression. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 84(2), 230-236. https://doi.org/10.1348/147608310X520166
  • Min, J.-A., Yu, J. J., Lee, C.-U., & Chae, J.-H. (2013). Cognitive emotion regulation strategies contributing to resilience in patients with depression and/or anxiety disorders. Comprehensive Psychiatry, 54(8), 1190-1197. https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2013.05.008
  • Mooney, C. Z., & Duval, R. D. (1993). Bootstrapping: A nonparametric approach to statistical inference. Sage Publications.
  • Moreira, H., & Canavarro, M. C. (2018). The association between self-critical rumination and parenting stress: The mediating role of mindful parenting. Journal of Child and Family Studies, 27(7), 2265-2275. https://doi.org/10.1007/s10826-018-1072-x
  • Neff, K. D., & McGehee, P. (2010). Self-compassion and psychological resilience among adolescents and young adults. Self and identity, 9(3), 225-240. https://doi.org/10.1080/15298860902979307
  • Nolen-Hoeksema, S. (1991). Responses to depression and their effects on the duration of depressive episodes. Journal of Abnormal Psychology, 100(4), 569–582. https://doi.org/10.1037/0021-843X.100.4.569
  • Nolen-Hoeksema, S. (2000). The role of rumination in depressive disorders and mixed anxiety/depressive symptoms. Journal of Abnormal Psychology, 109, 504–511
  • Nolen-Hoeksema, S., & Morrow, J. (1991). A prospective study of depression and posttraumatic stress symptoms after a natural disaster: The 1989 Loma Prieta earthquake. Journal of Personality and Social Psychology, 61(1), 115–121. https://doi.org/10.1037/0022-3514.61.1.115
  • Nolen-Hoeksema, S., Wisco, B. E., & Lyubomirsky, S. (2008). Rethinking rumination. Perspectives on Psychological Science, 3(5), 400-424. https://doi.org/10.1111/j.1745-6924.2008.00088.x
  • Nyanaponika, T. (1972). The Power of Mindfulness. San Francisco, CA: Unity Press.
  • Okan, N., Yılmaztürk, M., & Kürüm, B. (2020). Bilinçli farkındalık ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide temel empati becerilerinin aracı rol etkisinin incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi (8), 319-335. https://doi.org/10.21733/ibad.735391
  • Oktan, V. (2008). Üniversite sınavına hazırlanan ergenlerin psikolojik sağlamlıklarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Ottavi, P., Passarella, T., Pasinetti, M., Macbeth, A., Velotti, P., Velotti, A., Bandiera, A., Popolo, R., Salvatore, G., & Dimaggio, G. (2019). Metacognitive interpersonal mindfulness-based training for worry about interpersonal events: A pilot feasibility and acceptability study. Journal of Nervous and Mental Disease, 207(11), 944–950. https://doi.org/10.1097/NMD.0000000000001054
  • Ögel, K. (2012). Farkındalık (ayrımsama) ve kabullenme temelli terapiler. Ankara: HYB Basım Yayın.
  • Özyeşil, Z. (2011). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerinin bilinçli farkındalık, kişilik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, Ş., & Deniz, M. E. (2011). Bilinçli farkındalık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 36(160), 224-235. https://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/697/271
  • Pamuk, M. & Gökce, Z. (2020). Rehber öğretmenlerin psikolojik sağlamlıklarının öz eleştirel ruminasyon, sıkıntıyı tolere etme ve psikolojik kırılganlık bağlamında incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 63-78. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1262739
  • Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün & S. B. Demir, Eds. & Trans., 3. baskı). Pegem Akademi.
  • Pidgeon, A. M., & Keye, M. (2014). Relationship between resilience, mindfulness, and pyschological well-being in University students. International Journal of Liberal Arts and Social Science, 2(5), 27-32. https://www.ijlass.org/data/frontImages/gallery/Vol._2_No._5/3.pdf
  • Pratscher, S. D., Rose, A. J., Markovitz, L., & Bettencourt, A. (2018). Interpersonal mindfulness: Investigating mindfulness in interpersonal interactions, co-rumination, and friendship quality. Mindfulness, 9(4), 1206– 1215. https://doi.org/10.1007/s12671-017-0859-y
  • Raes, F., & Williams, J. M. G. (2010). The relationship between mindfulness and uncontrollability of ruminative thinking. Mindfulness, 1(4), 199–203. https://doi.org/10.1007/s12671-010-0021-6
  • Ramel, W., Goldin, P.R., Carmona, P.E., & McQuaid, J.R. (2004). The effects of mindfulness meditation on cognitive processes and affect in patients with past depression. Cognitive Therapy and Research, 28, 433–455. https://doi.org/10.1023/B:COTR.0000045557.15923.96
  • Rossi, N. E., Bisconti, T. L., & Bergeman, C. S. (2007). The role of dispositional resilience in regaining life satisfaction after the loss of a spouse. Death studies, 31(10), 863-883. https://doi.org/10.1080/07481180701603246
  • Segal, Z. V., Williams, M., & Teasdale, J. (2018). Mindfulness-based cognitive therapy for depression. Guilford Publications.
  • Shenesey, J. W., & Langhinrichsen-Rohling, J. (2015). Perceived resilience: Examining impacts of the deepwater horizon oil spill one-year post-spill. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice and Policy, 7(3), 252–258. https://doi.org/10.1037/a0035182
  • Shin, N. Y. & Lim, Y. J. (2019). Contribution of self‐compassion to positive mental health among Korean university students. International Journal of Psychology, 54(6), 800-806. https://doi.org/10.1002/ijop.12527
  • Skitch, S.A., & Abela, J.R. (2008). Rumination in response to stress as a common vulnerability factor to depression and substance misuse in adolescence. Journal of Abnormal Child Psychology, 36(7), 1029-45. https://doi.org/10.1007/s10802-008-9233-9
  • Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P., & Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: Assessing the ability to bounce back. International journal of behavioral medicine, 15(3), 194–200. https://doi.org/10.1080/10705500802222972
  • Spasojević, J., & Alloy, L. B. (2001). Rumination as a common mechanism relating depressive risk factors to depression. Emotion, 1(1), 25-37. http://dx.doi.org/10.1037/1528-3542.1.1.25
  • Stahl, B., & Goldstein, E. (2010). Interpersonal mindfulness. In A mindfulness-based stress reduction workbook (pp. 157–173). A New Harbinger Publications.
  • Şahin, B. (2015). Dünyaya ilişkin varsayımlar, kişilik, mutlak doğru ihtiyacı ve biriciklik algısı değişkenlerinin depresyon ve iyi oluş ile ilişkisinde dinsel görüşün etkisi (Yüksek lisans tezi), İstanbul Arel Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Şimşek, Ö. F. (2013) Self-Absorption paradox is not a paradox: Illuminating the dark side of self-consciousness. International Journal of Psychology. 48(6): 1109- 1121. https://doi.org/10.1080/00207594.2013.778414
  • Şiran, Ö. (2019). Ontolojik iyi oluş ve duygusal iyi oluşun yordayıcıları olarak özel öz bilinçlilik, mutlak gerçek ihtiyacı ve bilinçli farkındalık. İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2019). Using multivariate statistics (7th ed.). Pearson.
  • Tacı, M. C. (2017). Bilinçli farkındalığın, mutlak gerçek ihtiyacı ile ruh sağlığı arasındaki ilişkide aracı değişken rolü. İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Taku, K., Cann, A., Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (2009). Intrusive versus deliberate rumination in posttraumatic growth across us and Japanese samples. Anxiety, Stres, & Coping, 22(2), 129-136. doi.org/10.1080/10615800802317841
  • Tarrasch, R., Berger, R., & Grossman, D. (2020). Mindfulness and compassion as key factors in improving teacher’s well being. Mindfulness, 11(4), 1049-1061. https://doi.org/10.1007/s12671-020-01304-x
  • Terzi, Ş. (2006). Kendini toparlama gücü ölçeğinin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi, 26, 77-86. dergipark.org.tr/tr/download/article-file/200089
  • Thanoi, W., Phancharoenworakul, K., Thompson, E. A., Panitrat, R. & Nityasuddhi, D. (2010). Thai adolescent suicide risk behaviors: Testing a model of negative life events, rumination, emotional distress, resilience and social support. Pacific Rim Int J Nurs Res, 14(3), 187-202. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/PRIJNR/article/view/6274/5485
  • Thomsen, D. K. (2006). The association between rumination and negative affect: A review. Cognition & Emotion, 20(8), 1216-1235. https://doi.org/10.1080/02699930500473533
  • Tosevski, D. L., Milovancevic, M. P., & Gajic, S. D. (2010). Personality and Psychopathology of university students. Current Opinion in Psychiatry, 52, 48-52. https://doi.org/10.1097/YCO.0b013e328333d625
  • Trapnell, P. D., & Campbell, J. D. (1999). Private self-consciousness and the five-factor model of personality: Distinguishing rumination from reflection. Journal of Personality and Social Psychology, 76(2), 284–304. https://doi.org/10.1037/0022-3514.76.2.284
  • Troy, A. S., & Mauss, I. B. (2011). Resilience in the face of stress: Emotion regulation as a protective factor. Resilience and mental health: Challenges across the lifespan, 1(2), 30-44.
  • Tusaie, K., & Dyer, J. (2004). Resilience: A historical review of the construct. Holistic nursing practice, 18(1),3-10. scholar.google.com/scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=%3B+Tusaie+ve+Dyer%2C+2004&btnG=
  • Uysal, M. (2019). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası çatışma çözme becerilerinin, psikolojik sağlamlık, öz anlayış açısından incelenmesi. (Yüksek lisans tezi) Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Ülev, E. (2014). Üniversite öğrencilerinde bilinçli farkındalık düzeyi ile stresle başa çıkma tarzının depresyon, kaygı ve stres belirtileriyle ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Wang, Y., Xu, W., & Luo, F. (2016). Emotional resilience mediates the relationship between mindfulness and emotion. Psychological Reports, 118(3), 725-736. https://doi.org/10.1177/0033294116649707
  • Watkins, E.R. (2008). Constructive and unconstructive repetitive thought. Psychological bulletin, 134(2), 163–206. https://doi.org/10.1037/0033- 2909.134.2.163
  • Wilkinson, P. O., Croudace, T. J. & Goodyer, I. M. (2013). Rumination, anxiety, depressive symptoms and subsequent depression in adolescents at risk for psychopathology: A longitudinal cohort study. BMC Psychiatry, 13(1), 250. https://doi.org/10.1186/1471-244X-13-250
  • Willis, K. D., & Burnett Jr, H. J. (2016). The power of stress: Perceived stress and its relationship with rumination, self-concept clarity, and resilience. North American Journal of Psychology, 18(3).
  • Yıkılmaz, M., & Demir Güdül, M. (2015). Üniversite öğrencilerinde yaşamda anlam, bilinçli farkındalık, algılanan sosyoekonomik düzey ve yaşam doyumu arasındaki ilişkiler. Ege Eğitim Dergisi, 16(2), 297-315. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/681643
  • Zessin, U., Dickhäuser, O., & Garbade, S. (2015). The relationship between self-compassion and well-being: A meta-analysis. Applied Psychology: Health and Well-Being, 7(3), 340–364. https://doi.org/10.1111/aphw.12051
  • Zoysa, N., Ruths, F.A., Walsh, J., & Hutton, J. (2012). Mindfulness-based cognitive therapy for mental health professionals: a long-term quantitative follow-up study. Mindfulness, 1-8. https://repository.uel.ac.uk/download/105ca6f90aa0a042b98a989a199716a236bd06898e773ceeddad5323211a1420/293358/Quantitative%20follow-up%20study%20J.%20walsh.pdf
  • Zümbül, S. (2019). Öğretmen adaylarının psikolojik iyi oluş düzeylerinde bilinçli farkındalık ve affetmenin yordayıcı rolleri. Ege Eğitim Dergisi, 20(1), 20-36. https://doi.org/10.12984/egeefd.481963
Toplam 121 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Eğitim Psikolojisi, Uygulamalı ve Gelişimsel Psikoloji (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Ahmet Keskin 0000-0001-9547-0934

Fulya Cenkseven Önder 0000-0001-9748-626X

Yayımlanma Tarihi 27 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 16 Ağustos 2024
Kabul Tarihi 18 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 13 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Keskin, A., & Cenkseven Önder, F. (2025). Mutlak Gerçek İhtiyacı ile Ruminasyon Arasındaki İlişkide Bilinçli Farkındalık ve Psikolojik Sağlamlığın Seri Aracılık Rolü. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 87-115. https://doi.org/10.52826/mcbuefd.1534271