SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK BAĞLAMINDA: ULUSLARARASI GÜVENCE DENETİMİ STANDARDI GDS ISAE 3410-SERA GAZI BEYANLARI -II

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 48, 1 - 20, 01.06.2016

Seval Kardeş Selimoğlu Arzu Özsözgün Çalışkan

Öz

Bu çalışma Sürdürülebilirlik bağlamında: Uluslararası Güvence Denetimi Standardı GDS ISAE 3410 SeraGazı Beyanları -1 başlıklı çalışmanın devamı olarak ele alınmıştır. Bilindiği üzere son yıllarda işletmelercesürdürülebilirlik kapsamında paydaşlar için sera gazı salımına ilişkin olarak üretilen raporların GDS ISAE 3410Sera Gazı Beyanlarına İlişkin Güvence Standardı uyarınca denetime tabi tutulması ve bu doğrultuda da paydaşlariçin belirli bir güvencenin yaratılması ön plana çıkmıştır. Ancak güvence denetiminden önce muhasebe bilgisininüretilmesinde işletmelerin kendi muhasebe bilgi sistemlerinde karbon piyasalarında kullanılması gereken Uluslararası muhasebe standartlarını uygulamaları gerekir.Çalışmadan amaçlanan, gönüllü karbon piyasalarındaki muhasebeleştirmenin, raporlamanın ve güvence denetiminin yapılışında kılavuz olarak kullanılacak uluslararası muhasebe ve güvence denetimi standartları ile uygulanışlarına ilişkin hem akademisyenlere hem de uygulamacılara yeni bir bakış açısı kazandırmaktır. Çalışmanıniçeriğinde GDS ISAE 3410 sera gazı beyanlarına ilişkin güvence denetimi standardının kavramsal ve uygulamaboyutu detaylı olarak ele alınacaktır. Ayrıca GDS 3410 bağlamında Karbon Muhasebesi Uygulamalarında Kullanımı Öngörülen UMS/UFRS’ler IAS 2 Stoklar, IAS 38: Maddi Olmayan Duran Varlıklar, IAS: 37 Karşılıklar,Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar, IAS 20: Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet YardımlarınınAçıklanması, IAS 39 Finansal Araçlar ile IFRIC 3’den de genel çerçevede bahsedilecektir

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Güvence Denetim Standardı (ISAE) 3410, Sera Gazı Güvence Denetimi

INTERNATIONAL ASSURANCE STANDARDS IN THE CONTEXT OF SUSTAINABILITY: ISAE 3410 ASSURANCE ENGAGEMENTS ON GREENHOUSE GAS STATEMENTS- II

Öz

This study is considered as a continuation of the study entitled “International Assurance Standards in The Contentof Sustainability: ISAE 3410 Assurance Engagements on Greenhouse Gas Statements-I”. As it is known in recentyears reports about greenhouse gas emission are audited according to ISAE 3410 for stakeholders’ in the scopeof sustainability by business and the creation of a specific assurance to the stakeholders in this direction havecome to the fore. However before the assurance service, during to producing accounting information, companiesshould applied international accounting standards IFRS/ IAS have to be used in carbon markets for its own accounting information system.Aim of this study is giving a point of view to both academician and accounting professionals related to International Accounting and The International Auditing and Assurance Standards their applications using as a guidefor assurance services, reporting and accounting in voluntary carbon markets. In the content of the study ISAE3410 the statement of assurance audit of the conceptual and practical dimensions of the greenhouse gas standardswill be discussed in detail. In addition, in the context of ISAE 3410 Proposed Use of Carbon Accounting Application of IAS / IFRS; IAS 2 Inventories, IAS 38: İntangible Assets, IAS: 37 Provisions, Contingent Liability andContingent Assets, IAS 20: Accounting for Government Grants and Disclosure of Government Assistance, IAS39 Financial Instruments: Recognition and Measurement, IFRIC 3 Issues Guidance On Accounting for Greenhouse Gas Emissions and Scope of Leasing Standard are also mentioned

Anahtar Kelimeler

International Standard on Assurance Engagements (ISAE) 3410, Assurance Engagements on Green

Kaynakça

• ACCA, “Accounting for Carbon”, http://www.accaglobal.com/content/dam/acca/global/PDF-technical/environ- mental-publications/rr-122-001.pdf, Erişim: 9.9.20145
• AURA, “Sera Gazı Doğrulamada Güven Seviyesi Nedir?” www.seragazidogrulama.com, Erişim: 9.9.2015
• Bayrak, Mehmet Ragıp, “Sürdürülebilir Kalkınma İçin Türkiye’de Düşük Karbon Ekonomisi ve Kyoto Protoko- lü’nün Finansman Kaynakları”, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, Vol. 1, No.4, December 2012, s. 266- 279.
• Çankaya, Fikret ve Yasin Şeker, “Karbon Sertifikalarının Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Muhasebeleşti- rilmesi, MÖDAV, 2013, 4, s. 105-134.
• Çevre ve Orman Bakanlığı (ÇOB), “Kyoto Protokolü Esneklik Mekanizmaları ve Diğer Uluslararası Emisyon Ti- careti Sistemleri” 13/05/2008 tarih ve B. 18.ÇYG.0.02.00.04-020/8366 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Özel İh- tisas Komisyonu Raporu, Ankara.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB), “Sera Gazı Emisyonlarının Takibi Hakkında (SGE) Yönetmelikte Değişiklik Yapıldı”, http://www.csb.gov.tr/gm/cygm/index.php?Sayfa=duyurudetay&Id=15792, Erişim: 11.11.2015
• Çevre ve Şehircilik Bankalığı, İklim Değişikliği Daire Başkanlığı, “Karbon Kayıt Sistemleri”, www.karbonkayit. cob.gov.tr, Erişim: 21.09.2015
• ÇSB, İzleme ve Raporlama Tebliği İzleme Planı Kılavuzu, http://www.csb.gov.tr/db/sera/editordosya/ izleme_plani_kilavuzu_v1.pdf, Erişim: 11.11.2015.
• Duman, Haluk; Rabia Özpeynirci, Mehmet Yücenurşen ve Haşim Bağcı, “Karbon Muhasebesi”, Sosyal ve Eko- nomik Araştırmalar Dergisi, Yıl 12, Sayı 24, 2012, s. 105-119.
• Durgut, Mehmet, “Karbon Ticaretinin Uluslararası Muhasebe Standartlarına Göre Muhasebeleştirilmesi”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2015, Yıl:3, s. 23-40.
• Huggins, Anna, Wendy J. Green ve Roger Simnett, “The Competitive Market for Assurance Engagements on Greenhouse Gas Statements: Is There a Role for Assurers from the Accounting Profession?”, Current Issues In Accounting, Volume 5, Issue 2, 2011, s. A1-A12.
• IFAC, “Handbook of International Quality Control, Auditing, Review, Other Assurance, and Related Services Pro- nouncements”, Volume I, 2014, https://www.iaasb.org/system/files/publications/files/2014-IAASB-HANDBOOK- VOLUME-1_0.pdf, ,Erişim: 9.9.2015.
• IFAC, “Handbook of International Quality Control, Auditing, Review, Other Assurance, and Related Services Pro- nouncements”, Volume II, 2014, https://www.iaasb.org/system/files/publications/files/2014-IAASB-HANDBOOK- VOLUME-2.pdf, Erişim: 9.9.2015.
• Junior, Renzo Mori, Peter J. Best ve Julie Cotter, “Sustainability Reporting and Assurance: A Historical Analysis on a World-Wide Phenomenon”, Journal of Business Ethics, 2014, 12, s. 1-11.
• KPMG, “The KPMG Survey of Corporate Responsibility Reporting 2013: Executive Summary”, 2013.
• Montini, Massimiliano, “LIFE 2005- Türkiye’de İklim Değişikliği Politikalarının Tanıtılması”, Kyoto Protokolü Üst Düzey Bilgilenme ve Tanışma Toplantısı Notları, 2007, Ankara.
• Narin, Müslüme, “Kyoto Protokolü Esneklik Mekanizması: Emisyon Ticareti”, International Conference on Eurasian Economies, 17-18 September 2013, St. Petesburg, Russia, s. 941-952.
• Özsözgün Çalışkan, Arzu, “Sürdürülebilirlik Raporlaması”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi (MUVU), Cilt 5, Sayı 1, 2012, s. 41-68.
• Selimoğlu Kardeş Seval, “Sürdürülebilirlik Bağlamında Uluslararası Güvence Standardı ISAE 3410-SERA GAZI BEYANLARINA İLİŞKİN GÜVENCE STANDARDI”,Modav Düşünce Kampı Sunumu, KASTAMONU, 23.08.2015
• Uyar, Süleyman ve Emre Cengiz, “Karbon (Sera Gazı) Muhasebesi”, Mali Çözüm, Sayı 105, Mayıs-Haziran 2011, s. 47-68.
• Ürker, Okan ve Nesrin Çobanoğlu, “Türkiye’de Hidroelektrik Santraller ’in Durumu (HES’ler) ve Çevre Politikaları Bağlamında Değerlendirilmesi”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012, 3 (2), s. 65-88.